Η προστασία με την δήλωση ακατάσχετου λογαριασμού

Γράφει ο Χρήστος Ηλ.Τσίχλης
Δικηγόρος Αθηνών 

Κάθε φυσικό πρόσωπο που φορολογείται στην Ελλάδα δικαιούται να διατηρεί έναν μοναδικό λογαριασμό, ατομικό ή κοινό, σε ένα μόνο...

πιστωτικό ίδρυμα, στον οποίο οι καταθέσεις είναι ακατάσχετες έως ποσό έως 1.250 ευρώ μηνιαίως ενώ το όριο έχει καθοριστεί στα 1.000. Τα 1.250 ευρω προκύπτουν διότι εφόσον οφειλέτης έχει 1.500 ευρώ μπορούν να κατασχεθούν το 50% των 500 ευρώ, άρα τα 250 ευρώ.Ο ενδιαφερόμενος πολίτης υποβάλλει ηλεκτρονικά Αίτηση / Υπεύθυνη Δήλωση, μέσω εφαρμογής της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.) της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων (Γ.Γ.Δ.Ε.) στο περιβάλλον TAXISnet, με την οποία ενημερώνει για τον αριθμό του τραπεζικού λογαριασμού (σε μορφή IBAN).Δεν απαιτείται να επισκεφθεί την τράπεζα,αφού η Γενική Γραμματεία θα αποστέλλει στις τράπεζες τα στοιχεία των φορολογουμένων που έχουν δηλώσει ακατάσχετο λογαριασμό. Τα αναδρομικά των συντάξεων,προστατέυονται από κατασχέσεις για χρέη προς το δημόσιο,εφόσον ο δικαιούχος έχει δηλώσει ηλεκτρονικά τον συγκεκριμένο τραπεζικό λογαριασμό,ως ακατάσχετο τραπεζικό λογαριασμό.
Κάθε φυσικό πρόσωπο έχει την δυνατότητα να δηλώνει ένα και μοναδικό λογαριασμό, ο οποίος θα είναι ακατάσχετος με την προϋπόθεση να πιστώνονται σε αυτόν μισθοί, συντάξεις ή/και ασφαλιστικά βοηθήματα.Στις περιπτώσεις που υπερβαίνει το ποσό των 1.000 ευρώ και μέχρι τα 1.500 ευρώ, επιτρέπεται η κατάσχεση του 50% για το ποσό που υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ.Ακατάσχετο υπάρχει και στις καταθέσεις που μπορεί να έχετε σε πιστωτικά ιδρύματα αλλά και εκεί υπάρχει όριο το οποίο τοποθετείται στα 1.250 ευρώ για κάθε ένα φυσικό πρόσωπο και σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα. Ο οφειλέτης που λαμβάνει εισοδήματα από δύο φορείς και πάνω, για την επιβολή κατάσχεσης, λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό αυτών.Το επίδομα ανεργίας είναι ακατάσχετο.


Η προστασία από τις κατασχέσεις για χρέη προς το Δημόσιο ισχύει χωρίς κανένα χρονικό περιορισμό, δηλαδή το κατατεθέν ποσό των αναδρομικών δεν είναι δυνατό να κατασχεθεί από το Δημόσιο μέχρι του ύψους του συνολικού ακατάσχετου ορίου, οπότε τα χρήματα αυτά προστατεύονται όσο χρόνο κι αν παραμείνουν στον τραπεζικό λογαριασμό.

Σύμφωνα με την Γνωμοδότηση 41/2016 του Α’ Τμήματος του Ν.Σ.Κ.
α) Η τράπεζα υποχρεούται να αναγάγει το σύνολο των αναδρομικών ποσών σύνταξης σε μηνιαία καταβολή και να εφαρμόσει την προστατευτική ρήτρα περί μηνιαίως καταβαλλόμενης σύνταξης σε ό,τι αφορά το ακατάσχετο αυτής, κατά τα οριζόμενα στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 31 του ΚΕΔΕ, όπως αυτή προστέθηκε με την περίπτωση 4 της παραγράφου Α του άρθρου τρίτου του ν. 4254/2014 και το όριο τούτου (ακατάσχετου) ίσχυε, ανερχόμενο τότε στο ύψος των 1.500 ευρώ το μήνα, ενόψει του χρόνου γένεσης των επίμαχων απαιτήσεων, δηλαδή πριν από την αντικατάσταση του α' εδαφίου αυτής, με την περίπτωση 8β της υποπαραγράφου Δ1 του άρθρου 2 του ν. 4336/2015, υπό τον όρο ότι: ι) έχει τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία της, εκ μέρους του δικαιούχου της ως άνω προστασίας, ηλεκτρονικής υποβολής δήλωσης γνωστοποίησης για την ύπαρξη ενός μοναδικού και αποκλειστικού λογαριασμού περιοδικής πίστωσης μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων και ιι) έχει προηγηθεί η (μερική) άρση των ως άνω επιβληθεισών κατασχέσεων μέχρι του ανωτέρω ακατάσχετου ορίου, δίχως η υποχρέωση αυτή να αναιρείται από τα οριζόμενα στο τελευταίο εδάφιο της ως άνω προστεθείσης παραγράφου 2 του άρθρου 31. β) Δεν προβλέπεται κανένας χρονικός περιορισμός εντός του οποίου πρέπει να αναληφθούν από τον καταθέτη και οφειλέτη του Δημοσίου οι καταλαμβανόμενες από το όριο ακατάσχετου απαιτήσεις του επί των τραπεζικών καταθέσεων. Συνεπώς, ο συνταξιούχος-οφειλέτης του Δημοσίου δεν χρειάζεται να ανησυχεί εξαιτίας του γεγονότος ότι αδυνατεί να αναλάβει ολόκληρο το ποσό των αναδρομικών, μετά την επιβολή των capital controls.
Τυχόν ήδη κατασχεθέντα ποσά αναδρομικών τα οποία δεν έπρεπε να είχαν κατασχεθεί λόγω εφαρμογής των προαναφερθέντων θα πρέπει να επιστραφούν στους καταθέτες.

Με την εφάπαξ καταβολή των αναδρομικών στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου συνταξιούχου, η τράπεζα, εις χείρας της οποίας έχει επιβληθεί κατάσχεση για χρέη του συνταξιούχου προς το Δημόσιο, είναι υποχρεωμένη να αναγάγει το σύνολο των αναδρομικών σε μηνιαίες καταβολές και να εφαρμόσει για κάθε μήνα της περιόδου που αφορούν τα αναδρομικά το ισχύον κατά περίπτωση μηνιαίο ακατάσχετο όριο των 1.000 ή των 1.500 ευρώ. Αν το συνολικό ακατάσχετο όριο που θα προκύψει για το σύνολο των μηνών της περιόδου των αναδρομικών είναι μικρότερο από το συνολικό ποσό των αναδρομικών, τότε από το υπερβάλλον ποσό αναδρομικών μπορούν να κατασχεθούν ποσοστά από 25% έως και 100%, ανάλογα με την χρονική περίοδο την οποία καλύπτουν τα συγκεκριμένα ποσά. Αν το συνολικό ακατάσχετο όριο που θα προκύψει για το σύνολο των μηνών της περιόδου των αναδρομικών είναι μεγαλύτερο του συνολικού ποσού των αναδρομικών, τότε ολόκληρο το ποσό των αναδρομικών παραμένει ακατάσχετο.
Η πρόσβαση στην ηλεκτρονική εφαρμογή για τη δήλωση του λογαριασμού, θα γίνεται με τους προσωπικούς κωδικούς του καθενός στο Taxis. Σύζυγοι που δεν έχουν δικούς τους κωδικούς, πρέπει να ακολουθήσουν τη διαδικασία έκδοσης κλειδαρίθμου καθώς δεν επιτρέπεται η πρόσβαση με τον κωδικό του συζύγου. Με βάση τον νέο νόμο, καταθέσεις σε πιστωτικά ιδρύματα σε έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό είναι ακατάσχετες μέχρι του ποσού των 1500 ευρώ ανά συνδικαιούχο.Δηλαδή σε περίπτωση κοινού λογαριασμού, το όριο των 1500 ευρώ ισχύει για κάθε δικαιούχο του λογαριασμού ξεχωριστά.

Με άλλα λόγια, μιλάμε για εκείνο τον τραπεζικό λογαριασμό που θα μπορούν να υπάρχουν καταθέσεις μέχρι του ποσού των 1.500 ευρώ, ποσό το οποίο το δημόσιο δεν μπορεί να αγγίξει ανεξαρτήτως αν ο φορολογούμενος οφείλει τα χρήματα αυτά.