Τετάρτη, Μαΐου 31, 2023

Η «καταστροφική» συνέντευξη του Χένρι Κίσινγκερ με την Οριάνα Φαλάτσι - Γιατί προκάλεσε την μήνη του Νίξον Ο... καουμπόη που «έκαψε» τον Κίσινγκερ. Η συνέντευξη που μετανιώνει έως σήμερα.









Richard Drew/AP




Γράφει η Μαριάννα Κουτέλα
 


Η συνέντευξη του Χένρι Κίσινγκερ με την Οριάνα Φαλάτσι το 1972, χαρακτηρίστηκε ως η «πιο καταστροφική απόφαση» για τον κορυφαίο διπλωμάτη του 20ου αιώνα, ο οποίος την Πέμπτη 25/5 έκλεισε τα 100 του χρόνια.


«Ήταν το πιο ανόητο πράγμα που έχω κάνει στη ζωή μου», είχε δηλώσει ο αρχιτέκτονας της εξωτερικής πολιτικής του Ρίτσαρντ Νίξον, μετανιωμένος για τη συνέντευξη. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.

Οραματιστής για τους μεν, «εγκληματίας πολέμου» για άλλους. Τον αποκαλούσαν συχνά ακόμα και «superman». Επινόησε παράδοξες συμμαχίες, κατέληξε σε αδύνατες συμφωνίες, κράτησε τον κόσμο σε αγωνία για πολλά διεθνή δρώμενα.

 







Συναντήθηκε με τον Μάο Τσε Τουνγκ όταν ήθελε, μπήκε στο Κρεμλίνο όταν του άρεσε, ξύπνησε τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών και μπήκε στο γραφείο του όταν το έκρινε σκόπιμο.

Δεν πολέμησε, δεν πήδηξε από κινούμενα αυτοκίνητα όπως ο Τζέιμς Μποντ, αλλά... συμβούλευε στρατηγούς, τερμάτισε πολέμους, ήθελε να αλλάξει τη μοίρα της ανθρωπότητας και ίσως το έκανε.


Η Οριάνα ζητά συνέντευξη και εκπλήσσεται που της δίνεται το «πράσινο φως» σχεδόν αμέσως. Ο Κίσινγκερ έχει διαβάσει το άρθρο της για τον στρατηγό Γκιάπ και είναι περίεργος να τη γνωρίσει.

Την δέχεται λοιπόν στις 4 Νοεμβρίου 1972 στο γραφείο του στον Λευκό Οίκο για λιγότερο από μία ώρα, κατά τη διάρκεια της οποίας διακόπτονται συνεχώς από τηλεφωνήματα και επείγοντα αιτήματα για την υπογραφή του.

Η συνέντευξη τελειώνει νωρίτερα από το αναμενόμενο γιατί ο Κίσινγκερ καλείται σε συνάντηση με τον πρόεδρο. Μετά από αρκετή αναμονή, η Οριάνα λαμβάνει το μήνυμα ότι ο Κίσινγκερ έφυγε με τον Νίξον. Αν θέλει να συνεχίσει τη συνέντευξη, θα πρέπει να περιμένει ένα μήνα.


Η Ιταλίδα δημοσιογράφος αρνείται: «Δεν αξίζει τον κόπο. Τι νόημα θα είχε να επιβεβαιώσω ένα πορτρέτο που είχα ήδη στα χέρια μου; Ένα πορτρέτο που αποτελείται από αντικρουόμενες γραμμές, υπεκφυγές, επιφυλακτικές δηλώσεις και εκνευριστικές σιωπές;»

Πράγματι, σε όλη τη διάρκεια της συνέντευξης δεν άλλαξε ποτέ αυτό το ανέκφραστο πρόσωπο, το ειρωνικό ή σκληρό βλέμμα, ή τον τόνο της μονότονης, θλιμμένης, πάντα ίδιας φωνής του.
Η Οριάνα πιέζει τον Κίσινγκερ για το Βιετνάμ

Η συνέντευξη της Οριάνα Φαλάτσι με τον Κίσινγκερ δημοσιεύτηκε στο «l'Europeo» στις 16 Νοεμβρίου 1972 Προφανώς η συζήτηση στράφηκε στο Βιετνάμ. Η Oriana θέλει να τον ωθήσει να παραδεχτεί ότι η αμερικανική αποχώρηση αποτελούσε ήττα και πως ο πόλεμος ήταν άσκοπος.

«Και τι γίνεται με τον πόλεμο του Βιετνάμ, Δρ Κίσινγκερ;», τον ρωτά. «Δεν ήμουν ποτέ κατά του πολέμου στο Βιετνάμ. Πως θα μπορούσα; Ούτε πριν αποκτήσω τη θέση που έχω σήμερα… », απάντησε ο διπλωμάτης.


«Αλλά δεν νομίζετε ότι ο Schlesinger έχει δίκιο όταν λέει ότι ο πόλεμος στο Βιετνάμ πέτυχε μόνο να αποδείξει ότι μισό εκατομμύριο Αμερικανοί με όλη τους την τεχνολογία ήταν ανίκανοι να νικήσουν τους Βιετκόνγκ;», συνεχίζει η Οριάνα.

«Αυτό είναι άλλο πρόβλημα, αλλά ο πόλεμος στο Βιετνάμ ήταν απαραίτητος. Τέτοιες κρίσεις εξαρτώνται από τη θέση που παίρνει κανείς όταν η χώρα έχει ήδη εμπλακεί στον πόλεμο και το μόνο που μένει είναι να συλλάβει τη μέθοδο για να βγει από αυτόν.


Η δημοσιογράφος Οριάνα Φαλάτσι

Εξάλλου, ο ρόλος μου ήταν να βοηθήσω να μειωθεί περαιτέρω ο βαθμός στον οποίο η Αμερική ενεπλάκη στον πόλεμο και στη συνέχεια να τερματίσουμε τον πόλεμο. Τελικά, η ιστορία θα δείξει ποιος έκανε περισσότερα: εκείνοι που δούλεψαν απλώς ασκώντας κριτική ή εμείς που προσπαθήσαμε να μειώσουμε την συμμετοχή στον πόλεμο και μετά τον τερματίσαμε;

Ναι, η κρίση αυτή είναι για τους μεταγενέστερους. Όταν μια χώρα εμπλέκεται σε έναν πόλεμο δεν αρκεί να πούμε: πρέπει να τελειώσει. Πρέπει να τον τελειώσουμε με κριτήριο. Και αυτό είναι πολύ διαφορετικό από το να λέμε ότι η είσοδος σε αυτόν τον πόλεμο ήταν σωστή» επισημαίνει ο Κίσινγκερ.

Αλλά δεν νομίζετε, Δρ. Κίσινγκερ, ότι ήταν ένας άχρηστος πόλεμος; «Σε αυτό μπορώ να συμφωνήσω. Αλλά ας μην ξεχνάμε ότι ο λόγος που μπήκαμε σε αυτόν τον πόλεμο ήταν για να επιτρέψουμε στον Νότο να παραμείνει στον Νότο, ακόμα και κάτι παραπάνω... Αλλά σήμερα δεν είμαι σε θέση να κρίνω αν ο πόλεμος στο Βιετνάμ ήταν δίκαιος ή όχι, αν η είσοδος σε αυτόν ήταν χρήσιμη ή άχρηστη. Ακόμα μιλάμε για το Βιετνάμ;», κατέληξε ο Κίσινγκερ.
Η «καταστροφική» ατάκα

Στη συνέχεια η δημοσιογράφος προχωρά σε πιο προσωπικές ερωτήσεις, μέχρι που κάποια στιγμή δίνει την «άκακη» ερώτηση, που ωστόσο έμελλε να κάνει τη συνέντευξη διάσημη, λόγω της απάντησης του Κίνισγκερ: Τον ρωτάει λοιπόν... πώς εξηγεί τη δημοτικότητά του.

Στην αρχή εκείνος αρνείται να απαντήσει, αλλά δεν αργεί να ενδώσει: «Κυρίως από το γεγονός ότι πάντα ενεργούσα μόνο; μου», λέει ο Κίσινγκερ και παρομοιάζει τον εαυτό του με ηρωικό καουμπόη. «Αυτό αρέσει πάρα πολύ στους Αμερικανούς. Θέλουν να βλέπουν έναν καουμπόη να σέρνει μόνος του το τρένο, με το άλογό του, τον καουμπόη που μπαίνει μόνος στην πόλη, στο χωριό...» δηλώνει.

Μετά τη δημοσίευσή του στη L'Europeo , το άρθρο ανατυπώνεται σε πολλές αμερικανικές εφημερίδες και διαβάζεται σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει σκάνδαλο. Προφανώς, είχε υποτιμήσει τον χαρακτήρα και το ενδιαφέρον που άνθιζε γύρω από κάθε του λέξη.

Ο Νίξον λέγεται πως έγινε έξαλλος από τη μεταφορά του «καουμπόη». Ο Κίσινγκερ προσπαθεί μάταια να αρνηθεί ότι έχει πει αυτά τα πράγματα, αλλά αντικρούεται από την Οριάνα, η οποία διαθέτει τη σχετική ηχογράφηση. Οι φήμες θέλουν μάλιστα τον Κίσινγκερ να τηλεφωνεί στον πρόεδρο, όμως ο δεύτερος αρνήθηκε να τον δει, μέχρι που ο διπλωμάτης πήγε να τον αναζητήσει στην κατοικία του στο Σαν Κλεμέντε. Οι πύλες του σπιτιού όμως παρέμειναν κλειστές για τον «καουμπόη».


Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ρίτσαρντ Νίξον (αριστερά) με τον Χένρι Κίσινγκερ (δεξιά)

Χρόνια αργότερα στα απομνημονεύματά του, ο Κίσινγκερ ομολογεί ότι αυτή η συνέντευξη ήταν «μια από τις πιο καταστροφικές αποφάσεις της καριέρας του». Αλλά και η Οριάνα είναι επίσης εκνευρισμένη από την εμβέλεια του σκανδάλου: «Μη με κάνεις να μιλήσω για τον Κίσινγκερ!» θα πει κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης σε ένα αμερικανικό κολέγιο το 1981. «Έκανα αυτή τη συνέντευξη το 1972, και έκτοτε, αμφότεροι ανακρινόμαστε ατελείωτα για αυτό. Αν φεύγαμε και παντρευόμασταν, δεν θα μας ρωτούσαν μέχρι σήμερα».

Η φράση του επικρίθηκε έντονα και από τα ΜΜΕ, παρόλο που ο Τύπος ήταν πάντα γενναιόδωρος με τον Κίσινγκερ και αδίστακτος με τον Νίξον. Σε αυτή την περίπτωση, όμως, οι πλευρές είχαν αντιστραφεί και κάθε δημοσιογράφος είχε καταδικάσει το τεκμήριο, ή τουλάχιστον, την απερισκεψία μιας τέτοιας δήλωσης. «Πώς τόλμησε ο Χένρι Κίσινγκερ να λάβει πλήρως τα εύσημα για όσα πέτυχε ως απεσταλμένος του Νίξον; Πώς τόλμησε να υποβιβάσει τον Νίξον στο ρόλο του θεατή;», έγραφαν.

Παράλληλα, οι γελοιογραφίες εμφανίστηκαν στις εφημερίδες με τον Κίσινγκερ να είναι ντυμένος καουμπόι και να κατευθύνεται προς ένα σαλούν. Σε άλλα, εμφανιζόταν μια φωτογραφία του με σπιρούνια και καπέλο, με τη λεζάντα «Χένρι, ο μοναχικός καουμπόη».
«Δεν δίνω δεκάρα για τη δημοτικότητα»

«Καταλαβαίνω», συνεχίζει η Οριάνα, «βλέπετε τον εαυτό σας ως ένα είδος Χένρι Φόντα (ηθοποιός), άοπλο και έτοιμο να πολεμήσει για τα τίμια ιδανικά του. Μοναχικός, γενναίος...

«Όχι απαραίτητα γενναία. Στην πραγματικότητα, αυτός ο καουμπόη δεν χρειάζεται να είναι γενναίος. Του αρκεί να είναι μόνος. Να δείξει στους άλλους ότι μπαίνει στην πόλη και κάνει τα πάντα μόνος του. Αυτός ο χαρακτήρας μου ταιριάζει ακριβώς επειδή η μοναξιά ήταν πάντα μέρος του στυλ μου ή, αν προτιμάτε, της τεχνικής μου», εηξηγεί ο Κίσινγκερ.

Το ίδιο και η ανεξαρτησία. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για μένα. Στη λίστα, τέλος, είναι και η πεποίθηση. Είμαι πάντα πεπεισμένος ότι πρέπει να κάνω αυτό που κάνω. Και οι άνθρωποι το νιώθουν, το πιστεύουν. Και θέλω να με πιστέψουν. Κάποιοι πιστεύουν ότι σχεδιάζω προσεκτικά ποιες θα είναι οι συνέπειες της πρωτοβουλίας ή της προσπάθειάς μου στο κοινό.

Πιστεύουν ότι μια τέτοια ανησυχία δεν φεύγει από το μυαλό μου. Αντίθετα, οι συνέπειες αυτού που κάνω, εννοώ η κρίση του κοινού, δεν με βασάνισαν ποτέ. Δεν αναζητώ δημοτικότητα. Στην πραγματικότητα, αν θέλετε πραγματικά να μάθετε, δεν δίνω δεκάρα για τη δημοτικότητα. Δεν φοβάμαι καθόλου να χάσω το κοινό μου, έχω την πολυτέλεια να πω αυτό που σκέφτομαι. Αναφέρομαι στη γνησιότητα που υπάρχει μέσα μου.

Αν επέτρεπα στον εαυτό μου να με ενοχλούν οι αντιδράσεις του κοινού, αν κινούμουν μόνο με μια υπολογισμένη τεχνική, δεν θα κατάφερνα τίποτα», τονίζει στη συνέχεια.


«Δεν θα σας πω ποτέ ποιος είμαι»

«Δρ. Κίσινγκερ, δεν έχω πάρει ποτέ συνέντευξη από κανέναν που απέφευγε ερωτήσεις και ακριβείς ορισμούς όπως εσείς, κανέναν που να υπερασπίστηκε τον εαυτό του με τέτοιο τρόπο ενάντια στην προσπάθεια των άλλων να διεισδύσουν στην προσωπικότητά του» σημείωσε η Οριάνα, που μετά την εν λόγω συζήτηση αναδείχτηκε από το κοινό σε δημοσιογράφο - σύμβολο. «Είστε ντροπαλός, Δρ Κίσινγκερ;», τον ρώτησε σε άλλο σημείο.

«Ναι. Αρκετά. Αλλά από την άλλη, νομίζω ότι είμαι πολύ ισορροπημένος. Βλέπετε, υπάρχουν εκείνοι που με απεικονίζουν ως έναν βασανισμένο, μυστηριώδη χαρακτήρα και εκείνοι που με περιγράφουν ως έναν σχεδόν χαρούμενο τύπο που πάντα χαμογελάει. Και οι δύο εικόνες είναι ανακριβείς. Δεν είμαι ούτε το ένα ούτε το άλλο. Είμαι... Δεν θα σας πω ποιος είμαι! Είναι κάτι που δεν θα το πω ποτέ σε κανέναν».

Είναι γεγονός, πως δεν θα περίμενε κανείς τίποτα λιγότερο σε μια τέτοια απάντηση από τον Χένρι Κίσσινγκερ, ο οποίος έκλεισε τα 100 του χρόνια σε αυτόν τον πλανήτη.


Error loading embed...



(Με πληροφορίες από Lithub.com)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου