Γιάννης Μπουτάρης 1942-2024: Η ιστορία ενός επίμονου αμπελουργού

 
 

Η 145 ετών ιστορία της οικογένειας Μπουτάρη στην οινοποιία, ο «κάβος» της Καμπάς, η νέα Μπουτάρης χωρίς... Μπουτάρη στα χέρια των αδελφών Γεωργιάδη, οι Αντετοκούνμπο και το ορφανό Κτήμα Κυρ-Γιάννη
Σταύρος Γριμάνης
 





«Δεν θα πάψω ποτέ να είμαι ανήσυχος. Η ζωή δεν είναι μια λίμνη με στεκάμενα νερά, αλλά ένα ποτάμι που ταξιδεύει συνέχεια». Αυτό είχε δηλώσει σε ανύποπτο χρόνο ο Γιάννης Μπουτάρης, που πριν από λίγες ημέρες άφησε το ποτάμι για το μεγάλο ταξίδι. Αν ακολουθήσουμε την προτροπή του Μπρεχτ, να μη φοβόμαστε τόσο πολύ τον θάνατο, όσο μια ανεπαρκή ζωή, τότε εκείνος... έζησε πολλές ζωές σε μία.

Ολοι όσοι γνωρίζουν την πολυκύμαντη διαδρομή του, άλλωστε, λένε ότι στο πέρασμά του από αυτό τον κόσμο τα βίωσε όλα, ή σχεδόν όλα. Για ανθρώπους, όμως, με τη δική του επιδραστικότητα και αντισυμβατική στόφα, ίσως μια ζωή δεν ήταν αρκετή για να χωρέσει τα όνειρα, τα «θέλω», τα «όχι» και τελικά όλη αυτή τη μοναδική «σπορά» του σε πολλά επίπεδα. Αν και, εκ χαρακτήρος, δεν του άρεσε να δίνει συμβουλές, η μνήμη ανατρέχει στην προτροπή του προς τους νέους σε μια ομιλία του στο TedX.








«Μην κοιτάτε τι θα γίνει στο μέλλον. Αντιμετωπίστε τα πράγματα, συνειδητοποιήστε αυτό που κάνετε, κάνετε υποχωρήσεις, αλλά ένα πράγμα να θυμάστε: κοιτάξτε να περάσετε καλά». Κανείς δεν μπορεί να ξέρει αν στον δικό του «απολογισμό» αξιολογούσε ότι ο ίδιος πέρασε καλά. Προς τα έξω τουλάχιστον έδειχνε με τον πλέον παραστατικό τρόπο ότι η ζωή του ήταν «το άθροισμα των επιλογών του», κατά τον ορισμό του Καμί.

Το τελευταίο αντίο στον δήμαρχο που άλλαξε τη Θεσσαλονίκη
Αντισυμβατικός


Το σίγουρο είναι ότι αυτός ο sui generis άνθρωπος, ο σπουδαίος και μονίμως ανήσυχος οινοποιός με το ηχηρό «παρών» στα δημόσια πράγματα, δεν χωρούσε πουθενά. Αριστερός για τους συντηρητικούς, δεξιός για τους... ultra αριστερούς, «πιο πασόκος από τους πασόκους», κατά δική του δήλωση, αλλά με ιδεολογικό πρότυπο τη γερμανική φιλελεύθερη σοσιαλδημοκρατία του Χέλμουτ Σμιτ, καθώς πίστευε στο ισχυρό κοινωνικό κράτος, με την προϋπόθεση της ισχυρής ιδιωτικής οικονομίας, «η οποία θα πληρώνει τα σπασμένα»...

Ο ίδιος πάντως σιχαινόταν τον διαχωρισμό αριστερός - δεξιός, αλλά τοποθετούσε τον εαυτό του πιο κοντά στην Αριστερά, παρόλο που η οικογένειά του ήταν αστική και... συγκρουσιακή, καθότι «υπήρχαν διαμάχες μεταξύ των δύο σογιών, της μαμάς και του μπαμπά μου, γιατί οι μισοί ήταν βενιζελικοί και οι άλλοι μισοί βασιλικοί», όπως είχε αναφέρει. Αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να γίνει συνιδρυτής της Δράσης μαζί με τον... σούπερ φιλελεύθερο Στέφανο Μάνο το 2009 και να κατέβει ως υποψήφιος ευρωβουλευτής της. Ούτε ήδη από το 2016 να δηλώσει ότι «αν ψήφιζα Ν.Δ., θα ψήφιζα Μητσοτάκη γιατί είναι ο καλύτερος».

Μπορεί να μην το έκανε τότε, στις εσωκομματικές εκλογές της Ν.Δ., αλλά το έκανε στις βουλευτικές του 2019. Δεν είχε κρύψει όμως τη συμπάθειά του και για τον Αλέξη Τσίπρα, εκφράζοντας την άποψη ότι «είναι καλό παιδί, αλλά αυτό δεν φτάνει για να κυβερνήσεις». Ράτσα ατίθαση ο Γιάννης Μπουτάρης, με τη γνήσια βλάχικη καταγωγή, και με την αγωνιστική διάθεση εγγεγραμμένη στο DNA του. Aλλωστε, ο συνονόματος πρόγονός του Ιωάννης Μπουτάρης ήταν πρωτεργάτης της Μακεδονικής Eπανάστασης του 1866-1867 και ιδρυτικό στέλεχος της Νέας Φιλικής Εταιρείας.

Eτσι, το να στέκεται πολλές φορές κόντρα στο ρεύμα, προσπαθώντας με τις δυνάμεις του να ταρακουνήσει κατεστημένες αντιλήψεις, ήταν στάση ζωής. Που την τήρησε σε κρίσιμες ιστορικές συγκυρίες, όπως το δημοψήφισμα του 2015, αλλά και η Συμφωνία των Πρεσπών, ή για το αποτεφρωτήριο και το gay pride στη Θεσσαλονίκη, υιοθετώντας «αντιδημοφιλείς» απόψεις.

Και τούτο γιατί ποτέ δεν βολεύτηκε στα «κουτάκια» των εκάστοτε βεβαιοτήτων, είτε αυτό αφορούσε τη θρησκεία, είτε την πολιτική, είτε τα δικαιώματα των μειονοτήτων. Φύσει προοδευτικός με την ευρεία έννοια, αλλά χωρίς παρωπίδες και κομματικές εξαρτήσεις. Από το 2002 ενεπλάκη με τα δημοτικά πράγματα της αγαπημένης του Θεσσαλονίκης, εκλεγόμενος σύμβουλος με τον συνδυασμό του υποψηφίου του ΚΚΕ Αγάπιου Σαχίνη, από τον οποίο αργότερα αποχώρησε. Περαστικός από την τελευταία τιμητική θέση του ευρωψηφοδελτίου του ΠΑΣΟΚ τον Μάιο του 2004 και δύο χρόνια μετά, το 2006, παίρνει το «βάπτισμα του πυρός» σαν ανεξάρτητος υποψήφιος δήμαρχος της πόλης. Μπορεί να μην τα κατάφερε τότε, αλλά το ποσοστό 16% που απέσπασε έδειξε την απήχησή του.


Το δείγμα γραφής

Στον επόμενο ιστορικό κύκλο αποδέχθηκε την πρόκληση και κατέλαβε τον δημαρχιακό θώκο για δύο θητείες, το 2010 και το 2014, αφήνοντας ένα ομολογουμένως θετικό αποτύπωμα σε όλους τους τομείς και μάλιστα μέσα στα «βαθιά» της οικονομικής κρίσης. Σε αυτό το δυσχερές περιβάλλον έδωσε το δικό του δείγμα γραφής με τη χρηστή διαχείριση και τον εξορθολογισμό των δαπανών, την πάταξη της διαφθοράς, τα έργα και κυρίως την πολύπλευρη ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης. Κόντρα στο υπερσυντηρητικό κλίμα που επικρατούσε για δεκαετίες, έπαιξε τον ρόλο καταλύτη για να ξαναβρεί τον χαμένο πολυπολιτισμικό και πολυσυλλεκτικό χαρακτήρα της, «ανακαλύπτοντας» ξανά την ιστορία της και ανοίγοντας τα φτερά της προς το μέλλον.

Οι θέσεις και τα σχέδιά του για την ανάδειξη της διαδρομής του εβραϊκού στοιχείου της πόλης και της παρουσίας του κινήματος των Νεότουρκων και του Κεμάλ Ατατούρκ, ως στοιχεία της ιστορικής της ταυτότητας, αλλά και για την προσέλκυση Εβραίων και Τούρκων τουριστών, ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων, αλλά πέτυχαν τον στόχο τους. Οπως πέτυχε ο «Αρκτούρος» και πολλές άλλες πρωτοβουλίες που είχαν τη σφραγίδα του.

Με την ειλικρίνεια που τον διέκρινε, μοιράστηκε με όλους τη μάχη με τους δικούς του δαίμονες, όπως τη μακρά εμπειρία της απεξάρτησής του από τον αλκοολισμό. Δεν έκρυψε την οδύνη για την απώλεια της αγαπημένης του συζύγου, Αθηνάς, αλλά ούτε και τη δύναμη να συνεχίσει. Πολλοί τον αγάπησαν ακριβώς για αυτά τα πηγαία χαρακτηριστικά του και τις εκάστοτε απόψεις του. Και αρκετοί αγαπούσαν να τον μισούν για τους ίδιους λόγους. Φτάνοντας να απειλήσουν και τη σωματική του ακεραιότητα, όταν τον Μάιο του 2018, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων, δέχθηκε επίθεση από ακροδεξιά στοιχεία. Αυτό που όλοι παραδέχονταν όμως ήταν η αυθεντικότητά του.

Ηταν μοναδικός, με τα πιστεύω που εξέπεμπε χωρίς πολλή σκέψη, τα λάθη, τις όποιες ατυχείς δηλώσεις του που είχε τη γενναιότητα να αναγνωρίσει ως τέτοιες. Ενας άνθρωπος που ποτέ δεν ένιωσε «προσδεδεμένος» σε θέσεις, παρότι πέρασε από αρκετές. Η θητεία του στον Δήμο Θεσσαλονίκης ήταν η πιο μακρά περίοδός του σε δημόσιο αξίωμα, από το οποίο είχε την ευφυΐα να αποχωρήσει έγκαιρα. Το ίδιο έπραξε ακόμη και στο δικό του «παιδί», το Κτήμα Κυρ-Γιάννη, παραδίδοντας εδώ και 20 χρόνια τη σκυτάλη στην επόμενη γενιά.

Η ιστορική διαδρομή

Εχουν περάσει 145 χρόνια από το μακρινό 1879, όταν ο Ιωάννης Μπουτάρης έγραφε στη Νάουσα την πρώτη σελίδα της οινοποιίας του, με αντικείμενο την παραγωγή και εμπορία ποιοτικού κόκκινου εμφιαλωμένου κρασιού. Το 1906 χτίζει στην πόλη το πρώτο ιδιόκτητο οινοποιείο και κάβα λιανικής. Στο οινοποιείο αυτό θα παραχθεί και θα εμφιαλωθεί το πρώτο ερυθρό ελληνικό εμφιαλωμένο κρασί, το «Νάουσσα Μπουτάρη», το οποίο θα αποκτήσει φανατικούς θαυμαστές.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1930, ο γιος του ιδρυτή, Στέλιος Μπουτάρης, αναλαμβάνει τα ηνία και ανοίγεται προς μεγάλες αγορές του εξωτερικού, ξεκινώντας από την Αυστρία, την Ουγγαρία και την Αίγυπτο. Τη μεταπολεμική περίοδο επεκτείνει τις δραστηριότητες της οινοποιίας στην Αθήνα και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ενώ εγκαινιάζει το δεύτερο οινοποιείο του επίσης στη Νάουσα. Ο Στέλιος Μπουτάρης, με τα επιτεύγματα και το καινοτόμο πνεύμα του, πέρασε στην ιστορία ως ένας από τους θεμελιωτές της σύγχρονης ελληνικής οινοποιίας μαζί με τον Ευάγγελο Τσάνταλη και τον Δημήτρη Κουρτάκη.

Ο θάνατος της αγαπημένης του Αθηνάς ήταν μια πληγή που δεν έκλεισε ποτέ στην ψυχή του Γιάννη Μπουτάρη
Ο πρώτος αμπελώνας

Το 1968 οι δύο γιοι του Στέλιου, ο Γιάννης και ο Κωνσταντίνος Μπουτάρης, παραλαμβάνουν τη σκυτάλη της επιχείρησης. Μετά από λίγο χρονικό διάστημα, ο Γιάννης Μπουτάρης φυτεύει 500 στρέμματα Ξινόμαυρου στους ανατολικούς πρόποδες του όρους Βέρμιο, στο Γιαννακοχώρι, κοντά στην πόλη της Νάουσας, εγκαινιάζοντας τη στροφή της εταιρείας προς την αμπελοκαλλιέργεια. Πρόκειται για τον αμπελώνα που αργότερα θα αποτελέσει τη «γενέθλια κοίτη» του Κτήματος Κυρ-Γιάννη.

Γιάννης και Κωνσταντίνος Μπουτάρης στο οινοποιείο του πατέρα τους Στέλιου, ενός από τους θεμελιωτές της σύγχρονης ελληνικής οινοποιίας
Δέκα χρόνια μετά, το 1978, ξεκινά τη λειτουργία του το νέο υπερσύγχρονο οινοποιείο στη Στενήμαχο της Νάουσας, που αποτελεί την καρδιά της παραγωγής, της εμφιάλωσης και της παλαίωσης των κρασιών της οινοποιίας Μπουτάρης. Τη δεκαετία 1980-1991 η δραστηριότητα της εταιρείας επεκτείνεται στις σημαντικότερες οινοπαραγωγικές περιοχές της χώρας, στη Γουμένισσα, στη Σαντορίνη, στη Νεμέα και στην Κρήτη, όπου ιδρύονται τα πρώτα οινοποιεία πολύ κοντά στους ιδιόκτητους αμπελώνες.

Σαντορίνη
Γουμένισσα
Σκαλάνι Ηρακλείου
Ακολουθώντας τις παγκόσμιες οινικές εξελίξεις, η οινοποιία πειραματίζεται διαρκώς στην καλλιέργεια ελληνικών και ξένων ποικιλιών, ενώ κυκλοφορεί η σειρά των Πειραματικών κρασιών Μπουτάρη, που με τη σειρά της οδηγεί στην ένταξη των προϊόντων Μοσχοφίλερο Μπουτάρη, Αγιωργίτικο Μπουτάρη, Ξινόμαυρο και των ξένων ποικιλιακών Chardonnay, Cabernet Sauvignon, Merlot, Syrah στο βασικό portfolio των προϊόντων της εταιρείας. Την ίδια περίοδο, στην Αττική, ξεκινάει η συνεργασία με την εμβληματική αμπελουργό Ρωξάνη Μάτσα. Το 1987 η ανάγκη υποστήριξης των νέων επενδυτικών σχεδίων έφερε την εισαγωγή στο Χρηματιστήριο Αθηνών και την ίδρυση του Ομίλου Μπουτάρη (Ι. Μπουτάρης & Υιός Holding A.E.).

Επέκταση και διακρίσεις

Την περίοδο 1991-2004 η οινοποιία Μπουτάρη καινοτομεί ανοίγοντας τις πόρτες των οινοποιείων της στο κοινό, αρχής γενομένης από τη Σαντορίνη, ενώ ακολούθησαν η Νάουσα και η Γουμένισσα.

Το 2004 η εταιρεία εξαγοράζει τον αμπελώνα στο Σκαλάνι της Κρήτης, ενώ την επόμενη χρονιά, το 2005, η Μπουτάρης γίνεται η πρώτη ελληνική οινοποιία που επεκτείνει τις δραστηριότητές της εκτός Ελλάδος, αποκτώντας το Domaine de Mayrac, ένα οινοποιείο που περιβάλλεται από αμπελώνα 700 στρεμμάτων βιολογικής καλλιέργειας στη Νότια Γαλλία. Από το 2009 αρχίζει μια περίοδος που κυριαρχείται από τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης σε όλη την αγορά, ασφαλώς και στον κλάδο της οινοποιίας. Κάτι που μεγέθυνε τα ήδη σοβαρά οικονομικά προβλήματα της οινοποιίας λόγω των υψηλών δανειακών υποχρεώσεων.

Παρά ταύτα συνέχισε να διακρίνεται, με το «Wine Enthusiast», ένα από τα εγκυρότερα οινικά περιοδικά διεθνώς, να της απονέμει την κορυφαία διάκριση European Winery of the Year 2008.

Ακόμη, το 2013 το ιστορικό κρασί «Νάουσσα Μπουτάρη» αποσπά τη μεγαλύτερη και σημαντικότερη διάκριση στη μακρόχρονη ιστορία του, από το παγκοσμίου φήμης αμερικανικό περιοδικό οίνου «Wine Spectator», που το ξεχωρίζει ανάμεσα στα «100 καλύτερα κρασιά του κόσμου» για εκείνο το έτος. Η αναγνώριση της αξίας των κρασιών της συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια. Ετσι, το 2020, ενώ ουσιαστικά η οινοποιία έδινε αγώνα επιβίωσης, το αμερικανικό περιοδικό «Wine & Spirits» την τιμά με τη μεγάλη διάκριση «Οινοποιείο της Χρονιάς 2020», μια διάκριση που της απονεμήθηκε για 19η χρονιά, κατατάσσοντάς την ανάμεσα στις 6 καλύτερες οινοποιίες του κόσμου.

Σε αυτή την πορεία, κατά την οποία συγκέντρωσε 600 προϊοντικές διακρίσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, έγιναν αρκετές προσπάθειες επέκτασης της δραστηριότητάς της. Οπως, το 1992 για την είσοδο στην αγορά ζύθου μέσω της εξαγοράς της Henninger Hellas και αργότερα με τη δημιουργία της μπίρας «Μύθος» που πουλήθηκε το 2006 στον όμιλο Scottish & Newcastle, αλλά και το 2002 με την εξαγορά της Κύμη Εμφιαλωτική και την επιχείρηση εισόδου στην αγορά εμφιαλωμένου νερού.

Ο «κάβος» της Καμπάς

Σταθμός για την πορεία της Μπουτάρης υπήρξε η εξαγορά της Καμπάς Α.Ε., η οποία από τις αρχές της δεκαετίας του 1930 είχε περάσει λόγω ενεχύρων στην Εθνική Τράπεζα. Ετσι, το 1991 η ΕΤΕ αποφάσισε να βγάλει σε δημοπρασία τα ακίνητα της Καμπάς και συγκεκριμένα το κτήμα και το εργοστάσιο στην Κάντζα, το κτήμα στη Γιαλού και κτήματα στην Τρίπολη. Στη διαδικασία είχαν δικαίωμα συμμετοχής μόνο οινοπαραγωγοί, καθώς στόχος της τράπεζας ήταν η συνέχιση της λειτουργίας της οινοποιητικής μονάδας.

Μετά από σκληρό μπρα ντε φερ με την πλευρά Κουρτάκη, νικήτρια, με υψηλότατο τίμημα, αναδείχθηκε η Ι. Μπουτάρης και Υιός Holding Α.Ε., που εκείνη την εποχή βρισκόταν στο απόγειο της δόξας της. Για μία περίοδο η εξαγορά έδωσε ώθηση τόσο στην Μπουτάρης όσο και στην Καμπάς, ενώ από τότε εξεταζόταν η εμπορική αξιοποίηση μέρους της έκτασης στην Κάντζα. Οπως έχει παραδεχθεί παλαιότερα ο Κωνσταντίνος Μπουτάρης, «είχαμε πάρει την απόφαση να κάνουμε ένα Mall Center, είχαμε κάνει το business plan, όλα τα σχέδια, αλλά προσκρούσαμε στις πολιτικές εξελίξεις, καθώς ενώ από το 1992 είχε αποφασιστεί να γίνει το νέο αεροδρόμιο στα Σπάτα, με την κυβερνητική αλλαγή η κατασκευή του αεροδρομίου καθυστέρησε και μαζί όλες οι πολεοδομικές ρυθμίσεις της περιοχής».

Σύμφωνα με άλλες εκδοχές που είχαν κυκλοφορήσει εκείνη την εποχή, η Μπουτάρης φιλοδοξούσε να μετατρέψει τη μονάδα και τα κτήματα της Κάντζας σε πάρκο τύπου Nτίσνεϊλαντ, με θέμα την Ελληνική Μυθολογία, δηλαδή ένα Myth Park, κάτι που προσέκρουσε σε τοπικές αντιδράσεις.

Ολα αυτά όμως γίνονταν σε μια περίοδο που η Ελλάδα βρισκόταν αντιμέτωπη με μεγάλη νομισματική κρίση, με τα επιτόκια να έχουν εκτοξευτεί κατά 25%-30% λόγω πληθωρισμού, ενώ η αγορά κρασιού είχε μπει σε καθοδική τροχιά. Ετσι τόσο η Μπουτάρης όσο και η Καμπάς οδηγήθηκαν γρήγορα σε οικονομικό αδιέξοδο.

Τελικά, το 1997 η Μπουτάρης πούλησε τα «χαρτιά» της στην Α. Καμπάς Α.Ε., σε κοινοπραξία επενδυτών με τη συμμετοχή των τεχνικών ομίλων που είχαν αναλάβει την κατασκευή της Αττικής οδού, διατηρώντας ωστόσο τον οινοποιητικό κλάδο και τα σήματά της. Σε εκείνη τη φάση ο Οργανισμός Αθήνας αποφάσισε την ένταξη του Kτήματος Καμπά στο Σχέδιο Πόλης της Παλλήνης με χρήσεις πολεοδομικού κέντρου.

Το πλήγμα για την Μπουτάρης από την απώλεια των εμπορικά αξιοποιήσιμων ακινήτων της Κάντζας ήταν μεγάλο οδηγώντας παράλληλα στην πρώτη μεγάλη αναδιάρθρωση των υποχρεώσεών της που έφταναν τότε τα 15 δισ. δραχμές. Αρκετά χρόνια αργότερα, τα χρέη πάλι διογκώθηκαν, καθιστώντας αναγκαία μια δεύτερη αναδιάρθρωση. Οι διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες κράτησαν καιρό και στα τέλη του 2016 υπογράφτηκε η συμφωνία, βάσει επιχειρηματικού σχεδίου εξυγίανσης, το οποίο κυρώθηκε από το Πρωτοδικείο Ημαθίας τον Μάιο του 2017.

Η κρίση και η νέα εποχή

Ακολούθησε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδος, με πωλήσεις εταιρικών αλλά και προσωπικών ακινήτων του Κ. Μπουτάρη. Ωστόσο, παρά τις προσπάθειες, οι όροι του business plan δεν τηρήθηκαν, και από το καλοκαίρι του 2018 οι τράπεζες προχώρησαν σε καταγγελία των δανείων. Στο διάστημα που μεσολάβησε υπήρξαν διαπραγματεύσεις με τρεις τουλάχιστον υποψήφιους στρατηγικούς επενδυτές, οι οποίες δεν ευοδώθηκαν.

Ετσι, στο επόμενο «επεισόδιο» ήρθε η μακρά εμπλοκή τόσο της ίδιας της εταιρείας όσο και του Κώστα Μπουτάρη με τους πλειστηριασμούς, για αμπελώνες, οινοποιία -από τη Νάουσα και την Παιανία μέχρι τη Σαντορίνη, την Κρήτη και τη Νεμέα-, και προσωπικά ακίνητα.

Ολα αυτά έληξαν το 2022 όταν εισήλθαν στο σκηνικό οι αδελφοί Ηλίας και Θωμάς Γεωργιάδης που ελέγχουν τον σουηδικό όμιλο Sterner Stenhus Holding και τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτύξει σημαντική επενδυτική δραστηριότητα στη χώρα μας, τόσο στην αγορά ακινήτων, μέσω της Premia Properties, όσο και σε άλλα πεδία. Ενα από τα βασικά τους στοιχήματα ήταν η διάσωση της Οινοποιίας Μπουτάρη, κάτι που επιτεύχθηκε μέσω νέου σχεδίου εξυγίανσης με τη συμφωνία των πιστωτών. Ετσι, τα ακίνητα της οινοποιίας πέρασαν στην Premia Properties, ενώ η οινοποιητική και εμπορική δραστηριότητα στην Ελληνικά Οινοποιεία Α.Ε.

Η εξέλιξη αυτή πράγματι διέσωσε την ιστορική εταιρεία, η οποία επανιδρύθηκε στις 24 Μαρτίου 2022, ως Μπουτάρη Οινοποιεία Α.Ε. (απορροφώντας τις δραστηριότητες των εταιρειών Ιωάννης Μπουτάρης και Υιός Α.Ε. Συμμετοχών και Επενδύσεων και Ιωάννης Μπουτάρης και Υιός Οινοποιητική) και συνεχίζει τη διαδρομή της προς τη νέα εποχή, χωρίς όμως να υπάρχει κανένας... Μπουτάρης ούτε μετοχικά, ούτε στη διοίκηση. Με τη νέα μορφή της λειτουργεί με τέσσερα οινοποιεία (σε Ηράκλειο, Μαντίνεια, Νάουσα και Γουμένισσα), καθώς αυτό στο Μεγαλοχώρι της Σαντορίνης πωλήθηκε στην Κτήμα Αλφα, ενώ εξακολουθεί να διατηρεί στο νησί αμπελώνα 60 στρεμμάτων στον Φάρο Ακρωτηρίου.

Οι αδελφοί Αντετοκούνμπο

Τον Σεπτέμβριο του 2023 ήρθε η είσοδος της εταιρείας Ante, Inc. των αδελφών Γιάννη, Θανάση, Κώστα και Αλεξ Αντετοκούνμπο, με ποσοστό 10% στο μετοχολόγιο της Ελληνικά Οινοποιεία των αδελφών Γεωργιάδη, υπό τη σκέπη της οποίας έχουν τεθεί πέραν της Μπουτάρης, η εταιρεία εμφιάλωσης Ιόλη, αλλά και το 50% της Navarino Vineyards, από κοινού με την ΤΕΜΕΣ της οικογένειας Κωνσταντακόπουλου.

Στόχος του νέου σχήματος είναι η επέκταση τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων, οργανικά αλλά και με εξαγορές, με προοπτική εισόδου και στο Χρηματιστήριο. Μάλιστα, η Μπουτάρη Οινοποιεία Α.Ε., κατά την πρώτη πλήρη εταιρική χρήση της, το 2023, είχε κύκλο εργασιών 13,19 εκατ. ευρώ, με τα καθαρά αποτελέσματα να διαμορφώνονται σε ζημίες 219,43 ευρώ.

Παράλληλα, έχει ήδη προχωρήσει και στο λανσάρισμα νέων ετικετών. Μεταξύ αυτών και το ροζέ κρασί «Sincerely Mariah», που πήρε το όνομά του από τη σύζυγο του Γιάννη Αντετοκούνμπο, Mariah, με τις πρώτες φιάλες του να ανοίγουν στον γάμο τους, στα τέλη Αυγούστου.

Το κρασί «Mariah» φέρει το όνομα της συζύγου του Γιάννη Αντετοκούνμπο και ανοίχτηκε για πρώτη φορά στον γάμο τους
Ο δικός του ο δρόμος...

Ο Γιάννης Μπουτάρης από το 1996 χάραξε τη δική του πορεία, διαχωρίζοντας τη θέση του από την οικογενειακή επιχείρηση. Εναν χρόνο μετά ίδρυσε την εταιρεία Kτήμα Kυρ-Γιάννη. Η «σπορά» του για αυτό το εγχείρημα, όμως, είχε πέσει πολλά χρόνια νωρίτερα, όταν στα τέλη της δεκαετίας του ’60 επένδυσε στο πρώτο μεγάλο αμπέλι των 500 στρεμμάτων στο Γιαννακοχώρι της Νάουσας, φυτεύοντας αποκλειστικά Ξινόμαυρο και ακολουθώντας πρωτοποριακά αμπελουργικά πρωτόκολλα.

Η «γενέθλια κοίτη» του Κτήματος Κυρ-Γιάννη στο Γιαννακοχώρι Νάουσας
Ρηξικέλευθος, διορατικός και καινοτόμος, και σε αυτό το πεδίο, λειτούργησε ως «vigneron», με το μοντέλο δηλαδή του αμπελουργού-οινοποιού, αν και ο ίδιος δήλωνε «κρασάς». Ετσι, από το 1989 πόνταρε στην περιοχή του Αμυνταίου, φυτεύοντας 200 στρέμματα λευκών ποικιλιών (Chardonnay, Sauvignon Blanc αρχικά, Ασύρτικο, Μαλαγουζιά, Ροδίτης στη συνέχεια) στα υψίπεδα του βορείου τμήματος του όρους Βέρμιο.

Παράλληλα, τα αμπέλια των διεθνών ποικιλιών Merlot και Syrah που φυτεύονταν σε επιλεγμένα τμήματα των αμπελώνων του Κτήματος Κυρ-Γιάννη προσαρμόστηκαν τέλεια στο μικροκλίμα της περιοχής δίνοντας εξαιρετικά αποτελέσματα. Το 1996, εξαγοράζοντας ένα παλαιό οινοποιείο στο χωριό Αγιος Παντελεήμων στο Αμύνταιο, στήνει την περίφημη «Παράγκα», δηλαδή το οινοποιείο του Κτήματος Κυρ-Γιάννη. Μόλις την επόμενη χρονιά, το 1997, η πρώτη σοδειά οινοποιείται σε αυτό.

Την περίοδο που ακολούθησε έγιναν νέες φυτεύσεις και επεκτάσεις. Αρχικά με 280 στρέμματα για Ξινόμαυρο και άλλες εγχώριες και διεθνείς ποικιλίες και στη συνέχεια με άλλα 100 στρέμματα, καθιστώντας το Κτήμα Κυρ-Γιάννη έναν από τους μεγαλύτερους αμπελώνες στην Ελλάδα. Ο Γιάννης Μπουτάρης ήδη από το 2004 άνοιξε τον δρόμο για τη νέα γενιά της οικογένειας, με τον Στέλιο και τον Μιχάλη Μπουτάρη να αναλαμβάνουν τη διοίκηση της Κτήμα Κυρ-Γιάννη και με τον ίδιο να είναι «παρών» μέχρι το τέλος στη ζωή και το όραμα της εταιρείας.

Ο Γιάννης Μπουτάρης με τους γιους του, Στέλιο και Μιχάλη, που έχουν αναλάβει από το 2004 τα ηνία της οικογενειακής επιχείρησης
Οι επιλογές του και εδώ δικαιώθηκαν, καθώς παρά τις αντιξοότητες και τις δυσκολίες, η οικογενειακή αυτή επιχείρηση όχι μόνο έχει αναδείξει σπουδαίες και διακεκριμένες ετικέτες, αλλά είναι υγιής οικονομικά, πατώντας καλά στα πόδια της.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: EUROKINISSI