Γράφει ο Παναγιώτης Κωνσταντίνου
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική, στη νέα ετήσια Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, προειδοποίησε πως η ευρωζώνη βρίσκεται αντιμέτωπη με τον κίνδυνο μιας νέας κρίσης χρέους εάν το μπλοκ δεν προχωρήσει σε άμεση λήψη μέτρων για το περιορισμό του και δεν μπορέσει να ενισχύσει την ανάπτυξη και να διορθώσει την «πολιτική αβεβαιότητα». Η βελτίωση και των τριών αυτών κρίσιμων παραγόντων, με βάση τις τρέχουσες συνθήκες, φαντάζει εξαιρετικά αμφίβολη.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους Financial Times, στην έκθεσή της επισημαίνει «τα αυξημένα επίπεδα χρέους και τα υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα», καθώς και την αναιμική ανάπτυξη και τις αβεβαιότητες που προκαλούνται από τα πρόσφατα εκλογικά αποτελέσματα σε «ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, ιδίως στη Γαλλίας».
Σημειώνεται πως παρά την απογοητευτική εικόνα της γερμανικής οικονομίας, που βρίσκεται ίσως στη χειρότερη φάση της στη μεταπολεμική ιστορία, τα spreads μεταξύ γαλλικών και γερμανικών 10ετών κρατικών ομολόγων – ένας βασικός δείκτης ανησυχίας των αγορών – αυξήθηκαν τον Νοέμβριο στις 0,78 ποσοστιαίες μονάδες.
Πρόκειται για ένα επίπεδο που προσεγγίζει το υψηλό 12 ετών, το οποίο είχε καταγραφεί κατά την προεκλογική περίοδο πριν από τις βουλευτικές εκλογές του καλοκαιριού, που βύθισαν τη Γαλλία σε μια πολιτική κρίση και με τη χώρα να καλείται να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα λιτότητας για τον περιορισμό του χρέους και του δημοσιονομικού ελλείμματος.
«Οι αντίθετοι άνεμοι στην οικονομική ανάπτυξη από παράγοντες όπως η χαμηλή παραγωγικότητα καθιστούν τα αυξημένα επίπεδα χρέους και τα δημοσιονομικά ελλείμματα πιο πιθανά να αναζωπυρώσουν τις ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του χρέους», προειδοποίησε η ΕΚΤ.
Οι Financial Times υπενθυμίζουν την προηγούμενη κρίση χρέους, πριν από περίπου μια δεκαετία, με την Ελλάδα στο επίκεντρο, σημειώνοντας πως οι τότε αναταραχές στην αγορά υποχώρησαν μόνο αφότου ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι δεσμεύτηκε να κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να αποτρέψει την κατάρρευση της νομισματικής ένωσης.
Πίεση και λόγω στρατιωτικών δαπανών και πολέμου στην Ουκρανία
Η ΕΚΤ υπογραμμίζει πως τα ασφάλιστρα κρατικού πιστωτικού κινδύνου θα μπορούσαν να ωθηθούν υψηλότερα από μακροοικονομικά σοκ, επισημαίνοντας πως πολλά κράτη μέλη παρουσιάζουν «αδύναμα» θεμελιώδη δημοσιονομικά μεγέθη.
Η χαμηλή ανάπτυξη και το υψηλό δημόσιο χρέος διαμορφώνουν μια οριακή κατάσταση, η οποία εντείνεται και από την πίεση στους κρατικούς προϋπολογισμούς για μεγαλύτερες στρατιωτικές δαπάνες και την υποστήριξη της Ουκρανίας στον πόλεμο με τη Ρωσία. Όπως επισημαίνεται στην έκθεση της ΕΚΤ, σε μια ενδεχόμενη οικονομική ύφεση, οι τραπεζικοί ισολογισμοί θα μπορούσαν επίσης να δεχθούν πλήγμα, καθώς οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις στην Ευρωζώνη παλεύουν ήδη με τα υψηλότερα επιτόκια.
Οι αριθμοί του χρέους
Τα επίπεδα χρέους σε ολόκληρη την ευρωζώνη παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, ενώ οι μεγάλες ανισότητες μεταξύ των κρατών μελών καταδεικνύουν και την ευθραυστότητα του μπλοκ. Το γεγονός πως οι ισχυρότερες οικονομίες βρίσκονται αντιμέτωπες με μεγάλες «τρύπες» στους προϋπολογισμούς (βλ. Γαλλία) αλλά και με δομικά προβλήματα (βλ. Γερμανία) επιτείνει το πρόβλημα.
Παρότι το μέσο χρέος στην ευρωζώνη καταγράφεται στο 88,1%, πίσω από την «κουρτίνα» κρύβονται μεγάλες αντιθέσεις. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα, που κατέχει διαχρονικά τα πρωτεία, το χρέος ανέρχεται σε πάνω από 160% του ΑΕΠ και ακολουθεί η Ιταλία με 137% και η Γαλλία με 112%. Την ίδια στιγμή, η Γερμανία και η Ολλανδία, επικεφαλής της ομάδας των αποκαλούμενων «φειδωλών» της Ευρώπης λόγω της άρνησής τους για κοινό δανεισμό των κρατών μελών, βρίσκονται στο 61,9% και 43,2%.
Και το χειρότερο, όπως επισημαίνουν οικονομικοί αναλυτές, είναι πως ορισμένα κομβικά κράτη βρίσκονται σε μια επικίνδυνη ανοδική τροχιά χρέους. Υπενθυμίζεται πως το ΔΝΤ, στην τελευταία έκθεσή του Fiscal Monitor τον Οκτώβριο, προέβλεπε πως στη Γαλλία το χρέος αναμένεται να αυξηθεί την επόμενη πενταετία σε πάνω από 124%, τις Ιταλίας θα ξεπεράσει το 142%, ενώ και του Βελγίου θα εκτοξευτεί από το 105% σε 119%.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου