AP Photo/Stephanie ScarbroughΌλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στις αμερικανικές εκλογές, με τον πλανήτη να περιμένει με κομμένη την ανάσα τα αποτελέσματα της κάλπης που θα αναδείξει ποιος, ανάμεσα σε Κάμαλα Χάρις και Ντόναλντ Τραμπ, θα είναι ο επόμενος «πλανητάρχης».
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι και οι δύο υποψήφιοι δίνουν σκληρή μάχη σε επτά πολιτείες-κλειδιά, που θα παίξουν καθοριστικό ρόλο για το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ.
Τη νύχτα της Τρίτης (προς Τετάρτη, ώρα Ελλάδος) στην Αμερική οι κάλπες θα αρχίσουν να κλείνουν από τις ανατολικές πολιτείες προς τις δυτικές, ενώ ο πλανήτης θα παρακολουθεί με αγωνία για το ποιος εκ των δύο «μονομάχων» θα καταφέρει να συγκεντρώσει τουλάχιστον 270 εκλέκτορες.
Σε κάποιες πολιτείες θα είναι πιο εύκολο να γίνουν προβλέψεις καθώς τα πράγματα σε αυτές δεν είναι τόσο αμφίρροπα, ενώ σε άλλες θα χρειαστούν ώρες μέχρι να υπάρξει ασφαλής εκτίμηση.
Ο Τραμπ δεν αποκλείεται τις πρώτες ώρες να εμφανίζεται με προβάδισμα, καθώς πρώτες κλείνουν οι κάλπες σε μεγάλες πολιτείες που παραδοσιακά ψηφίζουν Ρεπουμπλικανούς, όπως η Φλόριντα και το Οχάιο.
Σε πολιτείες που παραδοσιακά στηρίζουν Δημοκρατικούς και όπου αναμένεται να προηγείται η Κάμαλα Χάρις -όπως η Νέα Υόρκη και η Καλιφόρνια- οι κάλπες κλείνουν αργότερα.
Εκλογές ΗΠΑ: Ο χάρτης με τις πολιτείες και τους συσχετισμούς - Το ωράριο της κάλπης
02:00 ώρα Ελλάδος
Οι κάλπες κλείνουν στις πρώτες έξι πολιτείες, μεταξύ των οποίων και η κρίσιμη πολιτεία της Τζόρτζια που έχει 16 εκλεκτορικές ψήφους. Οι προβλέψεις θα ανακοινωθούν μόλις υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να εξασφαλίζουν μια έγκυρη τοποθέτηση.
Σημειώνεται ότι κάποιες κάλπες σε ορισμένες περιοχές της Ιντιάνα και του Κεντάκι κλείνουν μία ώρα νωρίτερα. Θα χρειαστεί κάποιος χρόνος για ασφαλείς προβλέψεις ακόμα και σε πολιτείες που παραδοσιακά στηρίζουν το ένα ή το άλλο κόμμα.
Οι περισσότερες κάλπες κλείνουν εκείνη την ώρα στη Φλόριντα, αλλά επισήμως η ψηφοφορία σταματά μία ώρα αργότερα, δηλαδή στις 03:00 ώρα Ελλάδος και καμία πρόβλεψη δεν θα γίνει μέχρι εκείνη την ώρα. Ο εκπρόσωπος της πολιτείας της Τζόρτζια ανέφερε ότι το 70% των ψήφων μπορεί να έχει καταμετρηθεί έως τις 3 τα ξημερώματα (ώρα Ελλάδος) λόγω της πρόωρης ψήφου που ήταν μεγάλη.28 εκλεκτορικές ψήφοι τείνουν προς Τραμπ: Ιντιάνα, Κεντάκι και Νότια Καρολίνα
16 εκλεκτορικές ψήφοι τείνουν προς Χάρις: Βιρτζίνια και Βερμόντ
16 εκλεκτορικές ψήφοι έχουν άδηλη έκβαση: Τζόρτζια
02:30 ώρα Ελλάδος
Οι κάλπες κλείνουν σε άλλη μία πολιτεία-κλειδί, τη Βόρεια Καρολίνα, καθώς σε δύο πολιτείες που παραδοσιακά στηρίζουν Ρεπουμπλικανούς.21 εκλεκτορικές ψήφοι τείνουν προς Τραμπ: Οχάιο και Δυτική Βιρτζίνια
16 εκλεκτορικές ψήφοι έχουν άδηλη έκβαση: Βόρεια Καρολίνα
Συνολικές εκλεκτορικές ψήφοι με τις κάλπες που κλείνουν στις 02:30 ώρα Ελλάδος:49 τείνουν προς Τραμπ
16 τείνουν προς Χάρις
32 αβέβαιες
03:00 ώρα Ελλάδος
Οι κάλπες κλείνουν σε 17 πολιτείες, μεταξύ των οποίων και η Πενσιλβάνια, η πιο πυκνοκατοικημένη από τις βιομηχανικές πολιτείες που ο Τραμπ προσπαθεί να κερδίσει από τους Δημοκρατικούς, καθώς της είχε κερδίσει το 2016 αλλά τις έχασε το 2020. Οι περισσότερες κάλπες κλείνουν στο Μίσιγκαν και το Τέξας αυτήν την ώρα, όμως σε κάποιες κομητείες μένουν ανοιχτές για άλλη μια ώρα.74 εκλεκτορικές ψήφοι τείνουν προς Τραμπ: Οκλαχόμα, Μιζούρι, Τενεσί, Μισισίπι, Αλαμπάμα, Φλόριντα και η 2η περιφέρεια για το Κογκρέσο του Μέιν.
78 εκλεκτορικές ψήφοι τείνουν προς Χάρις: Ιλινόις, Μέιν, Νιου Χαμσάιρ, Μασαχουσέτη, Ροντ Άϊλαντ, Κονέκτικατ, Νιου Τζέρσεϊ, Ντέλαγουερ, Μέριλαντ και Ουάσιγκτον DC
19 αβέβαιες ψήφοι: Πενσιλβάνια
Συνολικές εκλεκτορικές ψήφοι με τις κάλπες που κλείνουν στις 03:00 ώρα Ελλάδος:123 τείνουν προς τραμπ
94 τείνουν προς Χάρις
51 αβέβαιες
03:30 ώρα Ελλάδος
Κλείνουν οι κάλπες στο Αρκάνσας, το οποίο έχει 6 εκλογές ψήφους και είναι πιθανό να στηρίξει τον Τραμπ. Οι κάλπες θα είναι πλέον κλειστές στις μισές πολιτείες.
Σύνολο ψήφων με τις κάλπες να έχουν κλείσει στις 03:30 ώρα Ελλάδος:129 τείνουν προς τον Τραμπ
94 τείνουν προς τη Χάρις
51 αβέβαιες
04:00 ώρα Ελλάδος
Οι κάλπες κλείνουν σε 15 πολιτείες, μεταξύ των οποίων είναι οι κρίσιμες, για το εκλογικό αποτέλεσμα, πολιτείες της Αριζόνα, του Μίσιγκαν και του Ουισκόνσιν.
Οι κάλπες κλείνουν επίσης σε ορισμένες από τις πολυπληθέστερες πολιτείες, όπως το Τέξας και η Νέα Υόρκη.73 εκλεκτορικές ψήφοι κλίνουν προς Τραμπ, συμπεριλαμβανομένων των Ουαϊόμινγκ, Βόρεια Ντακότα, Νότια Ντακότα, Νεμπράσκα, Αϊόβα, Κάνσας, Τέξας και Λουιζιάνα
54 εκλεκτορικές ψήφοι κλίνουν προς Χάρις, μεταξύ των οποίων το Νιου Μέξικο, το Κολοράντο, η Μινεσότα, η Νέα Υόρκη και η 2η περιφέρεια του Κογκρέσου για τη Νεμπράσκα
36 αβέβαιες ψήφοι: Αριζόνα, Ουισκόνσιν και Μίσιγκαν
Σύνολο ψήφων με τις κάλπες να έχουν κλείσει στις 04:00 ώρα Ελλάδος:202 τείνουν προς τον Τραμπ
148 τείνουν προς τη Χάρις
87 αβέβαιες
05:00 ώρα Ελλάδος
Οι κάλπες κλείνουν σε τρεις πολιτείες, μεταξύ των οποίων και η τελευταία κρίσιμη, η Νεβάδα.10 εκλεκτορικές ψήφοι κλίνουν προς Τραμπ, μεταξύ των οποίων Γιούτα και Μοντάνα
6 αβέβαιες: Νεβάδα
Σύνολο ψήφων με τις κάλπες να έχουν κλείσει στις 05:00 ώρα Ελλάδος:212 τείνουν προς τον Τραμπ
148 τείνουν προς τη Χάρις
93 αβέβαιες
06:00 ώρα Ελλάδος
Οι κάλπες κλείνουν σε τέσσερις πολιτείες, που παραδοσιακά στηρίζουν τους Δημοκρατικούς.4 εκλεκτορικές ψήφοι κλίνουν προς Τραμπ: Αϊντάχο
74 εκλεκτορικές ψήφοι κλίνουν προς Χάρις, μεταξύ των οποίων η Καλιφόρνια, το Όρεγκον και η πολιτεία της Ουάσιγκτον
Σύνολο ψήφων με τις κάλπες να έχουν κλείσει στις 06:00 ώρα Ελλάδος:216 τείνουν προς τον Τραμπ
222 τείνουν προς τη Χάρις
93 αβέβαιες
07:00 και 08:00 ώρα Ελλάδος
Οι κάλπες κλείνουν στις 08:00 στην πολιτεία της Χαβάης -που παραδοσιακά στηρίζει Δημοκρατικούς- και στην πολιτεία της Αλάσκας - που ψηφίζει Ρεπουμπλικανούς.3 εκλεκτορικές ψήφοι κλίνουν προς Τραμπ, στην Αλάσκα
4 εκλεκτορικές ψήφοι κλίνουν προς Χάρις, στη Χαβάη
Σύνολο ψήφων με τις κάλπες να έχουν κλείσει στις 08:00 ώρα Ελλάδος:219 τείνουν προς τον Τραμπ
226 τείνουν προς τη Χάρις
93 αβέβαιες
Το περίεργο σύστημα των αμερικανικών εκλογών - Πιθανή νίκη με λιγότερες ψήφους
Αρκετά διαφορετικό και κάπως πιο «μπερδεμένο» είναι το εκλογικό σύστημα στις ΗΠΑ σε σχέση με τα αντίστοιχα που εφαρμόζονται σε ευρωπαϊκές χώρες, καθώς δεν αποκλείει τη νίκη κάποιου υποψήφιου προέδρου ακόμα και με λιγότερες ψήφους.
Για παράδειγμα, ο Ντόναλντ Τραμπ νίκησε τη Χίλαρι Κλίντον στις προεδρικές εκλογές του 2016, παρά το γεγονός ότι η Δημοκρατική υποψήφια είχε συγκεντρώσει σχεδόν τρία εκατομμύρια περισσότερες ψήφους.
Αντίστοιχα, το 2000 ο Τζορτζ Ου. Μπους κέρδισε τον Αλ Γκορ, ο οποίος όμως είχε μισό εκατομμύριο περισσότερες ψήφους.
Το περίεργο εκλογικό σύστημα των ΗΠΑ που χρονολογείται από το 1787
Στην καρδιά του συστήματος αυτού βρίσκονται οι εκλέκτορες του Σώματος των Εκλεκτόρων. Στα δύο προαναφερθέντα παραδείγματα ο υποψήφιος που τελικά κέρδισε στις εκλογές είχε καταφέρει να συγκεντρώσει 270 εκλέκτορες.
Το εκλογικό σύστημα των ΗΠΑ χρονολογείται από το 1787 και ορίζει τους κανόνες για την εκλογή προέδρου, με έμμεσο τρόπο και σε ένα γύρο. Οι ιδρυτές των ΗΠΑ θεώρησαν ότι αυτό το σύστημα αποτελεί έναν συμβιβασμό μεταξύ της άμεσης εκλογής προέδρου από τους πολίτες και την εκλογή προέδρου από το Κογκρέσο.
Στη διάρκεια των δεκαετιών και έπειτα από νίκες σοκ έχουν κατατεθεί πολλές προσφυγές στο Κογκρέσο με στόχο την τροποποίηση του εκλογικού συστήματος, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.
Οι εκλέκτορες είναι 538 και στην πλειονότητά τους πρόκειται για τοπικούς αξιωματούχους του κόμματός τους. Τα ονόματά τους δεν εμφανίζονται στα ψηφοδέλτια, στα οποία αναγράφονται μόνο τα ονόματα των υποψήφιων προέδρων και αντιπροέδρων των δύο κομμάτων.
Ο αριθμός των εκλεκτόρων που έχει κάθε πολιτεία των ΗΠΑ υπολογίζεται από το άθροισμα των βουλευτών που διαθέτει στη Βουλή των Αντιπροσώπων (ο οποίος εξαρτάται από τον πληθυσμό της) και των δύο γερουσιαστών που εκλέγει κάθε πολιτεία.
Για παράδειγμα η Καλιφόρνια έχει 55 εκλέκτορες και το Τέξας 38. Η Αλάσκα, το Βερμόντ, το Γουαϊόμινγκ και το Ντέλαγουερ μόνο 3.
Ο υποψήφιος που κερδίζει τις περισσότερες ψήφους σε μία πολιτεία αυτομάτως κερδίζει και όλους τους εκλέκτορές της. Εξαίρεση αποτελούν η Νεμπράσκα και το Μέιν που μοιράζουν αναλογικά τους εκλέκτορες στους δύο υποψήφιους.
Ιστορικά παραδείγματα
Τον Νοέμβριο του 2016 ο Τραμπ κέρδισε 306 εκλέκτορες. Εκατομμύρια Αμερικανοί ζήτησαν να εμποδιστεί ο Ρεπουμπλικάνος να εκλεγεί πρόεδρος, αλλά μόνο δύο εκλέκτορες από το Τέξας δεν τον ψήφισαν, με αποτέλεσμα να έχει τελικά 304 ψήφους στο σώμα των εκλεκτόρων.
Η νίκη του Τραμπ το 2016 παρά το γεγονός ότι δεν είχε συγκεντρώσει τις περισσότερες ψήφους, δεν ήταν κάτι πρωτοφανές. Συνολικά πέντε Αμερικανοί πρόεδροι έχουν κερδίσει στις εκλογές, χωρίς να συγκεντρώσουν την πλειοψηφία των ψήφων. Ο Τζον Κουίνσι Άνταμς ήταν ο πρώτος το 1824 με αντίπαλο τον Άντριου Τζάκσον.
Οι εκλογές του 2000 είχαν καταλήξει σε επική εκλογική μάχη στη Φλόριντα μεταξύ του Τζορτζ Ου. Μπους και του Αλ Γκορ. Ο Δημοκρατικός είχε κερδίσει τις περισσότερες ψήφους σε εθνικό επίπεδο, αλλά τελικά ο Ρεπουμπλικάνος κατάφερε να συγκεντρώσει 271 εκλέκτορες.
Χάρις ή Τραμπ: Ποιος προηγείται στις δημοσκοπήσεις
Το BBC καταγράφει εκ νέου τι δείχνουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις και εξετάζει την πορεία των δύο υποψηφίων καθ' όλη τη διάρκεια της προεκλογικής τους εκστρατείας στην κούρσα για τον Λευκό Οίκο.
Η Κάμαλα Χάρις είχε ένα μικρό προβάδισμα έναντι του Ντόναλντ Τραμπ στους μέσους όρους των εθνικών δημοσκοπήσεων από τότε που μπήκε στην κούρσα στα τέλη Ιουλίου και παραμένει μπροστά - όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα με τα τελευταία στοιχεία στρογγυλοποιημένα στον πλησιέστερο ακέραιο αριθμό.
Η Χάρις σημείωσε άνοδο στα ποσοστά της κατά τις πρώτες εβδομάδες της προεκλογικής της εκστρατείας, αποκτώντας προβάδισμα σχεδόν τεσσάρων ποσοστιαίων μονάδων προς το τέλος Αυγούστου.
Οι δημοσκοπήσεις ήταν σχετικά σταθερές τον Σεπτέμβριο και στις αρχές Οκτωβρίου, αλλά έχουν στενέψει τις τελευταίες δύο εβδομάδες, όπως φαίνεται στο παρακάτω διάγραμμα, με γραμμές τάσης που δείχνουν τους μέσους όρους και κουκκίδες για τα μεμονωμένα αποτελέσματα δημοσκοπήσεων για κάθε υποψήφιο.
Αν και οι εθνικές δημοσκοπήσεις είναι ένας χρήσιμος οδηγός για το πόσο δημοφιλής είναι ένας υποψήφιος σε ολόκληρη τη χώρα, δεν είναι ο καλύτερος τρόπος πρόβλεψης του εκλογικού αποτελέσματος.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν ένα σύστημα Εκλεκτορικού Σώματος, στο οποίο κάθε πολιτεία λαμβάνει έναν αριθμό ψήφων που αντιστοιχεί περίπου στο μέγεθος του πληθυσμού της. Συνολικά υπάρχουν 538 ψήφοι του εκλεκτορικού σώματος, οπότε ένας υποψήφιος πρέπει να φτάσει τις 270 για να κερδίσει.
Υπάρχουν 50 πολιτείες στις ΗΠΑ, αλλά επειδή οι περισσότερες από αυτές ψηφίζουν σχεδόν πάντα το ίδιο κόμμα, στην πραγματικότητα υπάρχουν μόνο μια χούφτα πολιτείες όπου και οι δύο υποψήφιοι έχουν πιθανότητες να κερδίσουν. Αυτές είναι οι πολιτείες όπου θα κερδηθούν ή θα χαθούν οι εκλογές και είναι γνωστά ως swing states.
Swing states: Ποιος προηγείται στις δημοσκοπήσεις
Με βάση τις τάσεις από τότε που η Χάρις μπήκε στην κούρσα, αναδεικνύονται ορισμένες διαφορές μεταξύ των πολιτειών.
Στην Αριζόνα, την Τζόρτζια, τη Νεβάδα και τη Βόρεια Καρολίνα, το προβάδισμα έχει αλλάξει χέρια μερικές φορές από τις αρχές Αυγούστου, αλλά ο Τραμπ έχει μικρό προβάδισμα σε όλες αυτές προς το παρόν.
Στις τρεις άλλες πολιτείες - Μίσιγκαν, Πενσιλβάνια και Ουισκόνσιν - η Χάρις προηγούνταν από τις αρχές Αυγούστου, μερικές φορές με δύο ή τρεις μονάδες, αλλά στις δημοσκοπήσεις τώρα ο Τραμπ έχει τώρα πολύ μικρό προβάδισμα στην Πενσιλβάνια.
Και οι τρεις αυτές πολιτείες ήταν προπύργια των Δημοκρατικών πριν ο Τραμπ τις μετατρέψει σε κόκκινες στην πορεία του προς την κατάκτηση της προεδρίας το 2016. Ο Μπάιντεν τις ανακατέλαβε το 2020 και αν η Χάρις μπορέσει να κάνει το ίδιο, τότε θα είναι σε τροχιά εκλογικής νίκης.
Σε ένδειξη του πόσο έχει αλλάξει η κούρσα από τότε που η Χάρις έγινε υποψήφιος των Δημοκρατικών, την ημέρα που ο Μπάιντεν εγκατέλειψε την κούρσα, ήταν πίσω από τον Τραμπ κατά σχεδόν πέντε ποσοστιαίες μονάδες κατά μέσο όρο στις επτά «ταλαντευόμενες» πολιτείες.
Στην Πενσυλβάνια, ο Μπάιντεν ήταν πίσω κατά σχεδόν 4,5 ποσοστιαίες μονάδες όταν εγκατέλειψε, όπως δείχνει το παρακάτω διάγραμμα. Πρόκειται για μια πολιτεία-κλειδί, καθώς έχει τον μεγαλύτερο αριθμό εκλεκτόρων από τις επτά και επομένως η νίκη της διευκολύνει την επίτευξη των 270 ψήφων που απαιτούνται.
ΗΠΑ: Πώς δημιουργούνται αυτοί οι μέσοι όροι
Τα στοιχεία που χρησιμοποιούνται στα παραπάνω γραφήματα, είναι μέσοι όροι που δημιουργήθηκαν από την ιστοσελίδα ανάλυσης δημοσκοπήσεων «538», η οποία ανήκει στο αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο ABC News.
Για τη δημιουργία τους, η «538» συλλέγει τα δεδομένα από μεμονωμένες δημοσκοπήσεις που διεξάγονται τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε πολιτείες που δίδεται μάχη, από πολλές εταιρείες δημοσκοπήσεων.
Στο πλαίσιο του ποιοτικού ελέγχου, η «538» περιλαμβάνει μόνο δημοσκοπήσεις από εταιρείες που πληρούν ορισμένα κριτήρια, όπως η διαφάνεια σχετικά με τον αριθμό των ατόμων που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση, το πότε διεξήχθη η δημοσκόπηση και τον τρόπο διεξαγωγής της (τηλεφωνικές κλήσεις, γραπτά μηνύματα, διαδικτυακά κ.λπ.).
Μπορούμε να εμπιστευτούμε τις δημοσκοπήσεις;
Οι δημοσκοπήσεις έχουν υποεκτιμήσει την υποστήριξη προς τον Τραμπ στις δύο τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις και το εθνικό σφάλμα των δημοσκοπήσεων το 2020 ήταν το υψηλότερο των τελευταίων 40 ετών, σύμφωνα με μια εκ των υστέρων εξέταση από ειδικούς σε σχετικά θέματα. Οπότε, υπάρχει ένας καλός λόγος να είμαστε επιφυλακτικοί ως προς αυτές ενόψει των φετινών εκλογών.
Η δημοσκοπική αστοχία το 2016 αποδόθηκε στο ότι οι ψηφοφόροι άλλαξαν γνώμη τις τελευταίες ημέρες της εκστρατείας και επειδή οι ψηφοφόροι με πανεπιστημιακή μόρφωση -οι οποίοι ήταν πιθανότερο να υποστηρίξουν τη Χίλαρι Κλίντον- είχαν υπερεκπροσωπηθεί στα δείγματα των δημοσκοπήσεων.
Το 2020 οι εμπειρογνώμονες επισήμαναν τα προβλήματα συμμετοχής στις δημοσκοπήσεις υποστηρικτών του Τραμπ, αλλά δήλωσαν ότι είναι «αδύνατο» να γνωρίζουν ακριβώς τι προκάλεσε το δημοσκοπικό σφάλμα, ιδίως καθώς οι εκλογές διεξήχθησαν κατά τη διάρκεια πανδημίας και είχαν ρεκόρ συμμετοχής.
Οι δημοσκόποι έχουν κάνει πολλές αλλαγές από τότε και τα γκάλοπ «είχαν έναν από τους πιο επιτυχημένους εκλογικούς κύκλους στην ιστορία των ΗΠΑ» στις ενδιάμεσες εκλογές του 2022, σύμφωνα με τους αναλυτές της «538».
Αλλά, ο Ντόναλντ Τραμπ δεν ήταν στο ψηφοδέλτιο στις ενδιάμεσες εκλογές και δεν γνωρίζουμε μέχρι την ημέρα των εκλογών αν αυτές οι αλλαγές μπορούν να αντιμετωπίσουν την εισροή «παράτυπων» ψηφοφόρων που τείνει να προσελκύει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου