Tα μνημόνιο στο μικροσκόπιο καθηγητών νομικής ΑΕΙ...

Τα δύο Μνημόνια ( Ι και ΙΙ) στο μικροσκόπιο 14 Πανεπιστημιακών καθηγητών του Εργατικού Δικαίου και δικηγόρων

Δεκατέσσερις πανεπιστημιακοί διδάσκαλοι του Εργατικού Δικαίου, καθώς και δικηγόροι – εργατολόγοι στο τελευταίο, 200 σελίδων τεύχος, του νομικού περιοδικού «Επιθεώρησης Εργατικού Δικαίου», θέτουν στο «μικροσκόπιο» της νομικής επιστήμης τα δύο Μνημόνια (Ι και ΙΙ), αναλύοντας τις ραγδαίες και ανατρεπτικές επιδράσεις τους στις εργασιακές σχέσεις στην Ελλάδα.

Και οι 14 ερμηνεύουν μια - μια τις τελευταίες μεταρρυθμίσεις που επέφεραν στην εργατική νομοθεσία τα δύο Μνημόνια (νόμοι 3845/2010 και 4046/2012) και οι Πράξεις του Υπουργικού Συμβουλίου που εκδόθηκαν στην συνέχεια.

Οι 14 νομικοί σχολιάζουν, αλλά και ερμηνεύουν το δίκαιο των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, την επιστροφή στις ατομικές συμβάσεις εργασίας και τις περιπέτειες των επιχειρησιακών συμβάσεων εργασίας, κατά την μεταμνημονιακή εποχή.

Οι μελέτες και οι αναλύσεις των 14 δίνουν λύσεις στα αδιέξοδα και τις απορίες των δικηγόρων οι οποίοι πρόκειται ή έχουν ήδη καταθέσει εργατικές αγωγές διεκδικώντας οικονομικές απώλειες εργαζομένων (μείωση μισθών, κατάργηση επιδομάτων, λύση συλλογικών συμβάσεων εργασίας και μετατροπή τους σε ατομικές συμβάσεις, κ.λπ.), ενώ παράλληλα παρέχονται νομικά επιχειρήματα προς υποστήριξη των θέσεων τους.

Την ίδια στιγμή τα άρθρα των 14 λειτουργούν ως ερμηνευτική εγκύκλιος εφαρμογής των δύο Μνημονίων.

Οι ερμηνευτές του Εργατικού Δικαίου παράλληλα θέτουν το ερώτημα εάν στην Μνημονοκρατούμενη Ελλάδας έχει μέλλον το Εργατικό Δίκαιο ή είναι στα όρια του τέλους του.
Οι 14 οι οποίοι αναλύουν και σχολιάζουν τα δύο Μνημόνια, ενώ παράλληλα καταγράφουν και τα «παράθυρα» διαφυγής που υπάρχουν, είναι: Αντ. Βάγιας, Ν. Γαβαλάς, Φωτεινή Δερμιτζάκη, Δ. Ζωγραφόπουλος, Γ. Θεοδόσης, Άρ. Καζάκος, Γ. Κατρούγκαλος, Ι. Κουκιάδης, Δ. Λαδάς, Γ. Λεβέντης, Ι. Ληξουριώτης, Κ. Μπακόπουλος, Κ. Παπαδημητρίου, Δ. Τραυλός-Τζανετάτος.




Πρόλογος

Η ένταξη της Ελλάδας στον Μηχανισμό Στήριξης της ελληνικής οικονομίας από τα κράτη-μέλη της ζώνης του ευρώ και το Δ.Ν.Τ. σηματοδότησε, μεταξύ άλλων, και την έλευση μιας σειράς αθρόων μεταβολών της εργατικής νομοθεσίας.

Κομβικό σημείο των μεταρρυθμίσεων στάθηκε ο ν. 3845/2010, στον οποίον προσαρτήθηκε το Μνημόνιο Συνεννόησης που υπεγράφη στις 3.5.2010 από την Ελλάδα και την τριμερή Επιτροπή της Ε.Ε., της Ε.Κ.Τ. και του Δ.Ν.Τ. (Μνημόνιο Ι). Την περίοδο που ακολούθησε, η νομοθετική παραγωγή υπήρξε εντατική. Έτσι, μέσα σε διάστημα δύο μόλις ετών, υπέρ τα δέκα νέα εργατικά νομοθετήματα τέθηκαν σε ισχύ, επιφέροντας αλλεπάλληλες
τροποποιήσεις σε όλο σχεδόν το φάσμα του ατομικού και του συλλογικού εργατικού δικαίου.

Τελευταίος εκδόθηκε ο ν. 4046/14.2.2012, ο οποίος ενσωμάτωσε στην ελληνική έννομη τάξη το Μνημόνιο ΙΙ. Ακολούθησε η έκδοση της περίπυστης Π.Υ.Σ. 6/28.2.2012, με την οποία υλοποιήθηκαν οι μεταβολές που ο ν. 4046 επέφερε στις εργασιακές σχέσεις.

Οι δραστικές νομοθετικές αλλαγές της τελευταίας διετίας, οι οποίες αναμένεται ότι θα έχουν και συνέχεια, μετέβαλαν άρδην τον χαρακτήρα του εργατικού δικαίου ως δικαίου προστασίας των εργαζομένων. Ήδη δε από την ενσωμάτωση του Μνημονίου Ι στον ν. 3845/2010 ηγέρθησαν εδραίως ζητήματα συμβατότητας των νέων ρυθμίσεων με το Σύνταγμα και τους λοιπούς κανόνες υπερνομοθετικής ισχύος.

Αλλά και όσες από τις μεταρρυθμίσεις θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι αποκαθιστούν στρεβλώσεις της προϊσχύουσας νομοθεσίας, έγιναν με τρόπο κάθε άλλο παρά μελετημένο και μεθοδικό. Ταυτόχρονα, το γεγονός ότι η καλούμενη μνημονιακή νομοθεσία δεν χαρακτηρίζεται ούτε από σαφήνεια ούτε από συστηματικότητα, πολύ δε λιγότερο από νομοτεχνική αρτιότητα, είχε ως αποτέλεσμα την πρόκληση ενός ικανού αριθμού δισεπίλυτων ερμηνευτικών προβλημάτων.

Το ανά χείρας τεύχος φιλοδοξεί να εγκαινιάσει έναν ανοικτό επιστημονικό διάλογο γύρω από όλα τα νομικά ζητήματα που ανακύπτουν από τις νέες εργασιακές ρυθμίσεις.

Παράλληλα ελπίζει ότι θα παράσχει πολύτιμη συνδρομή όχι μόνο στον θεωρητικό του δικαίου και τον νομικό της πράξης, αλλά και στον Έλληνα δικαστή, ο οποίος καλείται να λάβει κρίσιμες αποφάσεις.
Στις σελίδες που ακολουθούν, δεκατέσσερεις από τους πλέον έγκριτους θεράποντες του εργατικού δικαίου, αποδίδοντας ιδιαίτερη έμφαση στον ν. 4046/2012 και την εφαρμοστική αυτού Π.Υ.Σ., φωτίζουν με τον έγκυρο λόγο τους ορισμένες από τις σημαντικότερες πτυχές των νέων εργασιακών ρυθμίσεων. ΕΕργΔ