ΜΑΡΙΑ ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΥ
Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ, τεύχος 2120 στις 9-4-2020
Διαφοροποίηση του ΣΥΡΙΖΑ από την τακτική αποσπασματικής λήψης μέτρων που θα φέρουν ύφεση και… μνημόνια
Το μήνυμα «πάρτε όλα τα αναγκαία μέτρα τώρα» για τη στήριξη της οικονομίας και όχι μέρα με τη μέρα, στέλνει ο ΣΥΡΙΖΑ σε όλους τους τόνους, εξ ου και η παρουσίαση κοστολογημένου προγράμματος που καλύπτει έναν ορίζοντα έξι μηνών από σήμερα.
Στη βάση της εμπροσθοβαρούς λογικής που προβάλλει η αξιωματική αντιπολίτευση βρίσκεται η αντίληψη ότι η οικονομία πρέπει όσο το δυνατόν να κρατηθεί περίπου στα σημερινά επίπεδα και να μην αφεθεί σε βύθιση, λόγω της αναστολής του μεγαλύτερου μέρους της οικονομικής δραστηριότητας, ώστε με την άρση των υγειονομικών μέτρων η επανεκκίνηση να γίνει από καλύτερη θέση για τις επιχειρήσεις και για τους εργαζόμενους, για το σύνολο της εθνικής οικονομίας.
Διαφορετικά, προειδοποιεί η Κουμουνδούρου, όταν έρθει η ώρα η χώρα θα χρειαστεί να δαπανήσει πολύ περισσότερα κονδύλια από αυτά που είναι διαθέσιμα σήμερα για να ανατάξει την οικονομία, για την οποία οι προβλέψεις οργανισμών, οίκων και αναλυτών ακόμα και αν δεν συγκλίνουν στα νούμερα, σε κάθε περίπτωση είναι πολύ αρνητικές. Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας τη Δευτέρα δεν απέφυγε να μιλήσει και για τον κίνδυνο νέας μνημονιακής περιπέτειας, παρόλο που η κυβέρνηση επιστρέφει την κατηγορία, ότι δηλαδή είναι η «επεκτατική» οικονομική λογική του ΣΥΡΙΖΑ που θα εξαντλήσει γρήγορα το ταμείο και θα φέρει νέα μνημόνια.
Πέρα από την οικονομική διάσταση (θα επανέλθουμε παρακάτω), η κατάθεση του εμπροσθοβαρούς και κοστολογημένου προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ είναι και μια πρωτοβουλία στο πλαίσιο της αντιπολιτευτικής τακτικής που ακολουθεί η ηγεσία: «Βάζουμε πλάτη, ασκούμε κριτική όπου χρειάζεται, κάνουμε προτάσεις».
Ειδικότερα, στόχος της Κουμουνδούρου είναι:
Να έχει πολιτική και επικοινωνιακή παρουσία, ει δυνατόν με στίγμα εποικοδομητικής παρέμβασης, ενίοτε με αιχμηρές ή ήπιες αντιπολιτευτικές αποχρώσεις – χωρίς ωστόσο τους οξείς τόνους της προηγούμενης περιόδου (όσον αφορά τον ίδιο τον πρόεδρο και την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ). Ειδικά σε μια φάση που η αποδοχή της κυβέρνησης δείχνει να μεγεθύνεται, με τη διαχείριση της τρέχουσας υγειονομικής κρίσης να βρίσκει απήχηση και σε μερίδα του ευρύτερου ακροατηρίου του ΣΥΡΙΖΑ, όπως δείχνουν πρόσφατες δημοσκοπήσεις.
Να διαχωρίσει τη θέση της από την ακολουθούμενη οικονομική πολιτική και τακτική, έτσι ώστε στο μέλλον – και με δεδομένη την εκτίμηση ότι οι οικονομικές εξελίξεις θα δικαιώσουν τις δυσοίωνες προβλέψεις της για μεγάλη ύφεση – να είναι σε θέση να αξιώσει δάφνες υπεύθυνης πολιτικής δύναμης που «τα έλεγε» από νωρίς, κατά συνέπεια να προβάλει στον πολιτικό ανταγωνισμό ως δυνητικός εγγυητής την επόμενη μέρα. Πολλώ δε μάλλον που η τρέχουσα συγκυρία έχει αναθερμάνει αγρίως τα σενάρια για εκλογές το φθινόπωρο, ενδεχόμενο το οποίο η Κουμουνδούρου δεν υποτιμά, αντιθέτως προετοιμάζεται γι’ αυτό, ανεξαρτήτως του ότι ο Αλέξης Τσίπρας δημοσίως δηλώνει ότι δεν τον ενδιαφέρει αυτή η συζήτηση σήμερα.
Να αναδείξει μέσα από το οικονομικό της πρόγραμμα τις δικές της προτεραιότητες, δηλαδή το κοινωνικό κράτος (Υγεία, Εργασία, Παιδεία) σε συνδυασμό με ένα σήμα στον επιχειρηματικό κόσμο ότι ο ΣΥΡΙΖΑ μεριμνά και για τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας.
«Τώρα, γιατί μετά θα είναι αργά»
Επιστρέφοντας στο οικονομικό σκέλος, ο ΣΥΡΙΖΑ εστιάζει σε τρία πράγματα όσον αφορά το πακέτο του:
Ότι είναι εμπροσθοβαρές, αντλώντας και από την εμπειρία των άλλων κρατών, και ότι αυτό είναι το ενδεδειγμένο, προκειμένου να προληφθεί η ύφεση.
Ότι είναι ρεαλιστικό, δεδομένου ότι τα διαθέσιμα της χώρας σήμερα ανέρχονται γύρω στα 50 δισ. και από αυτά ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει να αξιοποιηθούν τα 26,5 δισ. ευρώ. Άλλωστε και το πακέτο που έχει ανακοινώσει μέχρι στιγμής η κυβέρνηση ανέρχεται συνολικά στα 24 δισ. Βέβαια, στην παρουσίαση της Δευτέρας ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ διευκρίνισε ότι το πακέτο της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν περιλαμβάνει τις αναβολές πληρωμών φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι εντάσσει και αυτό το στοιχείο με στόχο την «πλασματική αύξηση» του δικού της πακέτου.
Ότι διαφέρει και στα ποιοτικά χαρακτηριστικά από την κυβερνητική πολιτική στήριξης, καθώς εστιάζει στην έξοδο από την τρέχουσα υγειονομική κρίση με την κοινωνία όρθια και όχι σε βάρος των εργαζομένων και της Εργασίας. Η κριτική εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι η κυβέρνηση στέλνει ανησυχητικά μηνύματα με μέτρα όπως οι αναστολές συμβάσεων εργασίας, η εκ περιτροπής εργασίας με μείωση μισθού στο 50%, με το επίδομα των 800 ευρώ για ενάμιση μήνα που ισοδυναμεί κάτι λιγότερο από τον κατώτατο μισθό, με τη μη ακύρωση των απολύσεων του Μαρτίου κ.λπ. Πίσω από αυτά τα μέτρα η αξιωματική αντιπολίτευση βλέπει «κερκόπορτα» για ιδεοληπτικής κοπής αναδιάρθρωση της αγοράς εργασίας.
Είναι φανερό ότι αν ο παράγοντας της «ποσότητας» κινείται περίπου στα ίδια επίπεδα για κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση, εκεί που διαφοροποιείται ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ο χρόνος εφαρμογής και τα ποιοτικά δεδομένα όσον αφορά την «κατανομή» του πακέτου. Εκεί άλλωστε εστίασε και ο Αλέξης Τσίπρας τη Δευτέρα, τονίζοντας μάλιστα ότι ο παράγοντας «χρόνος» είναι το πιο κρίσιμο.
Σύμφωνα με την ανάλυση που συνοδεύει το οικονομικό πακέτο του ΣΥΡΙΖΑ, «οι οικονομικές επιπτώσεις του κορωνοϊού είναι δυσθεώρητες, τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε εθνικό επίπεδο». Γι’ αυτό και η Ελλάδα «χρειάζεται ένα γενναίο εμπροσθοβαρές πακέτο, ώστε αφενός η ύφεση να είναι όσο το δυνατόν μικρότερη, αφετέρου, εξερχόμενοι από την κρίση, να έχουμε γρήγορη ανάκαμψη, η οποία θα τους περιλαμβάνει όλους και όλες, χωρίς μείωση εισοδημάτων. Ανάκαμψη που θα οδηγήσει σε μια διατηρήσιμη αναπτυξιακή πορεία, της οποίας τα οφέλη θα διαχέονται σε όλη την κοινωνία».
Επιπρόσθετα «το πακέτο αυτό θα πρέπει να είναι εμπροσθοβαρές, διότι η πραγματικότητα δείχνει ότι οι αποσπασματικές παρεμβάσεις δεν ανταποκρίνονται στις άμεσες ανάγκες ούτε απαντούν στη διάχυτη ανασφάλεια του κόσμου, ενώ αδυνατούν να βελτιώσουν τις προσδοκίες και το οικονομικό κλίμα και έχουν ως αποτέλεσμα μια βαθιά και παρατεταμένη ύφεση. Μια ύφεση η οποία για να ανασχεθεί θα απαιτηθούν μεσομακροπρόθεσμα σημαντικά μεγαλύτερες παρεμβάσεις, με αμφίβολα αποτελέσματα».
Ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μίλησε για δραματικές συνέπειες που θα έχει μια λογική «βλέποντας και κάνοντας», μεταξύ άλλων προειδοποίησε για μακροχρόνια παράταση της ύφεσης λόγω κατάρρευσης της προσφοράς και της ζήτησης, αλλά και της οικονομικής εμπιστοσύνης και για εξελίξεις που θα λάβουν τη μορφή χιονοστιβάδας, ως εκ τούτου θα είναι δύσκολο να αναχαιτιστούν.
Προτεραιότητες, ποσά και πηγές
Κατά τον ΣΥΡΙΖΑ αυτή τη στιγμή προέχει:
Η διατήρηση των θέσεων εργασίας στα επίπεδα του Φεβρουαρίου του 2020 καθώς και η διατήρηση των σχέσεων εργασίας και του εισοδήματος μισθωτών, αυτοαπασχολούμενων και ελεύθερων επαγγελματιών.
Η στήριξη των επιχειρήσεων με ρευστότητα (ενισχύσεις, επιδοτήσεις), εγγυήσεις για δάνεια και διευκολύνσεις στις πληρωμές χρεών και οφειλών.
Η διατήρηση της εγχώριας ζήτησης μέσω της στήριξης της ιδιωτικής και δημόσιας κατανάλωσης.
Η διασφάλιση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος.
Όσον αφορά τα νούμερα, ο ΣΥΡΙΖΑ υπολογίζει ότι το ποσό που θα πρέπει να αξιοποιηθεί από τώρα για τη στήριξη της οικονομίας με ορίζοντα εξαμήνου συνολικά ανέρχεται στα 26,5 δισ. Από αυτά, τα 14 δισ. ευρώ αφορούν δημοσιονομικά μέτρα στήριξης, εκ των οποίων το 1 δισ. είναι για τη στήριξη του Δημόσιου Συστήματος Υγείας και τα 13 δισ. ευρώ άμεσα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων, των εργαζομένων και των πολιτών. Τα υπόλοιπα 12 δισ. ευρώ κατευθύνονται για ενέσεις ρευστότητας και εγγυήσεις δανείων.
Από την άλλη, σύμφωνα και με την ενημέρωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέλιου Πέτσα τη Δευτέρα, η κυβέρνηση διαθέτει 6,8 δισ. δημοσιονομικούς πόρους ώς τα τέλη Απριλίου, ποσοστό 3,5%, ενώ μίλησε για δημοσιονομικό «δίχτυ προστασίας» ύψους 14 δισ. ευρώ που θα αναπτύξει η χώρα «μέχρι το καλοκαίρι», προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση «θα θέσει σε κίνηση μοχλό ρευστότητας ύψους 10 δισ. ευρώ». Με λίγα λόγια, το κυβερνητικό πακέτο ανέρχεται σε 24 δισ. ή 13% του ΑΕΠ του 2019.
Εν ολίγοις τα ποσά που έχουν ανακοινώσει κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση μοιάζουν παραπλήσια, χωρίς βέβαια να είναι εύκολα συγκρίσιμα στον βαθμό που η κυβέρνηση μιλά αρχικώς για ορίζοντα ώς τα τέλη Απριλίου και στη συνέχεια για το καλοκαίρι, χωρίς να είναι σαφές αν εννοεί τις αρχές ή το μέσον του καλοκαιριού. Την ίδια ώρα τα εργαλεία χρηματοδότησης είναι λίγο πολύ τα ίδια, καθώς και ο Στ. Πέτσας μίλησε για την «απόφαση της ΕΚΤ για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, την απόφαση του Eurogroup για την απαλλαγή από τον δημοσιονομικό στόχο για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ και την απόφαση του Ecofin για τη ρήτρα γενικής διαφυγής από το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης».
Όσον αφορά τις πηγές χρηματοδότησης, σύμφωνα με την πιο οργανωμένη κωδικοποίηση που παρέχει ο ΣΥΡΙΖΑ, αυτές είναι:
Από τον κρατικό προϋπολογισμό:
1) Ταμειακό Απόθεμα Ασφαλείας (μαξιλάρι): 20 δισ. ευρώ. 2) Επιστροφή ANFAs και SMPs: 3,5 δισ. ευρώ. 3) Πρόγραμμα SURE (ύψους 100 δισ. για όλη την Ευρώπη, κατ’ ελάχιστο 2 δισ. για την Ελλάδα). 4) Δανειακό Πρόγραμμα ΕΣΠΑ από Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ): 0,4 δισ. ευρώ. 5) Αναπροσανατολισμός πόρων ΕΣΠΑ: τουλάχιστον 4 δισ. ευρώ.
Από εγγυοδοτικά και άλλα εργαλεία ενίσχυσης:
1) Πρόσθετος δανεισμός του τραπεζικού συστήματος από την ΕΚΤ: 12 δισ. ευρώ. 2) Πρόσθετος δανεισμός του τραπεζικού συστήματος από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ): 1,5 δισ. ευρώ. 3) Νέο Εγγυοδοτικό Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ): 4 δισ. ευρώ. 4) Ενεργοποίηση υφιστάμενων χρηματοδοτικών εργαλείων: τουλάχιστον 3 δισ. ευρώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου