Λαγουβάρδος στο iEidiseis: Οι ακραίες κακοκαιρίες τύπου Daniel στην Ελλάδα και ο ρόλος της κλιματικής κρίσης Πώς συνδέεται η κλιματική κρίση με τα ακραία καιρικά φαινόμενα - «Πεδίο καμπής η κακοκαιρία Daniel», σύμφωνα με τον Κ. Λαγουβάρδο.

Vaggelis Kousioras/AP

 


Γράφει η Μαριάννα Κουτέλα
 


Οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης τείνουν να αλλοιώσουν την εικόνα που είχαμε μέχρι τώρα για τον κόσμο. Η κατάρρευση του κλίματος, μια κολοσσιαία συνέπεια των ανθρώπινων πράξεων, μας έχει ωθήσει σε μια εποχή όπου οι δυνάμεις της φύσης έχουν ενταθεί, με τους ειδικούς να εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες για το μέλλον.


Βρισκόμαστε στο χείλος ενός αβέβαιου κλιματικού πεπρωμένου και, μετά τις φονικές επιπτώσεις της κακοκαιρίας Daniel, η «World Weather Attribution», μια διεθνής ομάδα κλιματικών επιστημόνων, υπογραμμίζει σε ανάλυση που δημοσίευσε πως η κλιματική αλλαγή και άλλοι ανθρώπινοι παράγοντες, επιδείνωσαν τις καταστροφές από τις πλημμύρες στη Λιβύη και την Ελλάδα.





Μιλώντας στο iEidiseis με αφορμή την εν λόγω έκθεση, ο διευθυντής ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος, που συμμετείχε στην έρευνα, εξήγησε τη σύνδεση του μεταβαλλόμενου κλίματος με τα ακραία καιρικά φαινόμενα που μοιάζουν να αυξάνονται σε ένταση και συχνότητα κάθε χρόνο.


Στιγμιότυπο από τις πλημμύρες στη Θεσσαλία
Ακραίες κακοκαιρίες κάθε 80-100 χρόνια

Όπως ανέφερε ο ίδιος, «η εν λόγω μελέτη γίνεται συστηματικά από αυτούς τους φορείς του εξωτερικού, όταν υπάρχει κάποιο πολύ έντονο φαινόμενο κάπου στον κόσμο, ώστε να δουν πως σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή. Τώρα, εστίασε στις τρεις περιοχές που επλήγησαν από την κακοκαιρία, αρχικά την Ισπανία, όπου σημειώθηκαν σύντομες πλημμύρες, την Ελλάδα και τη Λιβύη.

Χρησιμοποιήθηκαν διάφορες μεθόδους από κλιματικά μοντέλα, ώστε να δουν κατά πόσο η νέα κατάσταση που επικρατεί στον πλανήτη μας επηρέασε και αυτό το φαινόμενο. Η σύγκριση γίνεται με κλιματικά μοντέλα πριν θερμανθεί ο πλανήτης κατά +1,2 βαθμούς Κελσίου.


Όπως προέκυψε, η κακοκαιρία θα εξελισσόταν όπως εξελίχθηκε, αλλά πλέον είναι πιθανότερο να βλέπουμε τέτοια φαινόμενα λόγω της κλιματικής αλλαγής και μάλιστα, να είναι ισχυρότερα.

Η ανάλυση έδειξε ότι τέτοια γεγονότα φαίνονται να έχουν μια περίοδο επαναφοράς κάθε 80 με 100 χρόνια, το οποίο δεν είναι μικρό, είναι σύντομο διάστημα. Δεν αποκλείεται δε, να μειωθεί περισσότερο ο χρόνος επαναφοράς τέτοιων επεισοδίων. Βέβαια, η κατάσταση χρειάζεται περαιτέρω μελέτη», επεσήμανε ο κ. Λαγουβάρδος.


Στιγμιότυπο από τις επιπτώσεις της κακοκαιρίας Daniel στη Λιβύη
«Στην Ελλάδα θα μιλάμε για το πριν και το μετά της κακοκαιρίας Daniel»

Ερωτηθείς για το ποια στοιχεία συνδέουν την κλιματική αλλαγή με τα ακραία καιρικά φαινόμενα, σημείωσε τα εξής: «Οι αυξημένες θερμοκρασίες της ατμόσφαιρας συγκρατούν περισσότερους υδρατμούς, οι οποίοι θα μετατραπούν σε βροχή. Επίσης, λόγω των καυσώνων του καλοκαιριού ανέβηκε σημαντικά η θερμοκρασία της θάλασσας και οι ζεστές θάλασσες ευνοούν τη μεγαλύτερη εξάτμιση και την τροφοδοσία της ατμόσφαιρας με περισσότερους υδρατμούς.


Η θερμοκρασία της θάλασσας δε στην περιοχή που σχηματίστηκε το χαμηλό βαρομετρικό και στη συνέχεια πήγε στη Λιβύη, ήταν στους 28 με 29 βαθμούς, που θεωρούνται πάρα πολύ υψηλές θερμοκρασίες.

Για τους λόγους αυτούς διαπιστώνουμε ότι οι βροχές γίνονται ισχυρότερες, ειδικά στις μεγάλες κακοκαιρίες. Γι αυτό η κακοκαιρία Daniel χαρακτηρίστηκε ως ένα πεδίο καμπής, καθώς στην Ελλάδα θα μιλάμε για το πριν και το μετά από αυτήν, καθώς δεν είχαμε ξαναδεί μέχρι τώρα τόσο μεγάλα ύψη βροχής σε ημερήσια βάση στη χώρα».
Τι μέτρα πρέπει να παρθούν

Τέλος, ο διευθυντής ερευνών του Αστεροσκοπείου Αθηνών αναφέρθηκε στα μέτρα που πρέπει να πάρει η πολιτεία ώστε να υπάρχει καλύτερη προετοιμασία για τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.

«Χρειάζονται μέτρα για την καλύτερη προετοιμασία μπροστά σε τέτοια φαινόμενα, την οργάνωση της Πολιτικής Προστασίας αλλά στον σχεδιασμό των κατάλληλων έργων. Τα περισσότερα από αυτά που λειτουργούν τώρα, βασίζονται σε στοιχεία και κλιματικές συνθήκες αρκετών δεκαετιών πριν.


Χρειαζόμαστε καλύτερη επιτήρηση με ακόμα περισσότερους μετεωρολογικούς σταθμούς. Η προσπάθεια που κάνουμε πρέπει να υποστηριχθεί από την Πολιτεία επίσημα και θεσμοθετημένα.

Επίσης, είναι σημαντικό να εργαστούμε οργανωμένα για την καλύτερη πρόγνωση των φαινομένων αυτών, οι μετεωρολόγοι σε συνεργασία με υδρολόγους, για να προβλέψουμε σε πολύ καλό σημείο πόσο θα βρέξει αλλά και το ποιες περιοχές θα πλημμυρίσουν από αυτή τη βροχή», κατέληξε ο Κώστας Λαγουβάρδος.


Η επίδραση της κακοκαιρίας στην επιφάνεια της θάλασσας

Όπως ανέφερε σε ανάλυσή του το Climatebook, η κακοκαιρία «Daniel» εκτός της ξηράς φαίνεται πως είχε επίδραση και στην θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.


Πιο συγκεκριμένα, συγκρίνοντας τις τιμές θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας πριν (03.09.2023) και μετά (15.09.2023) την κακοκαιρία «Daniel», παρατηρείται πτώση της θερμοκρασίας της τάξεως των 3-4°C στο Αιγαίο, Ιόνιο, Λιβυκό πέλαγος καθώς και στον κόλπο της Σύρτης.

Η άντληση και η ανάδευση των υδάτων που προκάλεσε το βαρομετρικό χαμηλό «Daniel» (αποκτώντας για λίγο τροπικά χαρακτηριστικά) έριξε την θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στην ανατολική Μεσόγειο. Αντιθέτως, στη δυτική Μεσόγειο παρατηρήθηκε άνοδος της θερμοκρασίας κατά 2-4°C.