Ο Μηχανισμός Καταγραφής Περιστατικών Άτυπων Αναγκαστικών Επιστροφών κατέγραψε παράνομα pushbacks πάνω από 2.000 ανθρώπων - Καταπέλτης η έκθεση για το 2022
Αποκαλυπτικά στοιχεία περιλαμβάνονται στην ετήσια έκθεση που δημοσίευσε για το 2023 ο Μηχανισμός Καταγραφής Περιστατικών Άτυπων Αναγκαστικών Επιστροφών, καταγράφοντας με αναλυτικά ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία των περιστατικών που κατέγραψε την περσινή χρονιά. Ο... όρος άτυπες αναγκαστικές επιστροφές περιλαμβάνει τόσο τις φερόμενες επαναπροωθήσεις αιτούντων άσυλο και προσφύγων όσο και κάθε άλλη μορφή αναγκαστικής απομάκρυνσης πολιτών τρίτων χωρών από την ελληνική επικράτεια που γίνεται με τρόπο παράτυπο και συνοπτικό, δηλαδή χωρίς να ακολουθούνται οι νόμιμες διαδικασίες για τις απομακρύνσεις πολιτών τρίτων χωρών.
Ο Μηχανισμός Καταγραφής έχει καταγράψει, μεταξύ Φεβρουαρίου 2022 και Δεκεμβρίου 2022, μαρτυρίες για 50 περιστατικά άτυπων αναγκαστικών επιστροφών που, κατά τους ισχυρισμούς των φερόμενων θυμάτων, συνέβησαν από τον Απρίλιο 2020 μέχρι και τον Οκτώβριο 2022. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, το συνολικό πλήθος των φερόμενων θυμάτων σε αυτά τα περιστατικά ανέρχεται κατ’ ελάχιστον σε 2.157 άτομα. Μεταξύ αυτών βρίσκονται 214 γυναίκες και 205 παιδιά, καθώς και 103 άτομα με ιδιαίτερες ανάγκες, όπως άτομα με ιατρικά προβλήματα, άτομα με αναπηρία, υπερήλικες κλπ.
Στην πλειονότητα των μαρτυριών τα φερόμενα θύματα αρχικά εντοπίζονται από κάποια ομάδα ένστολων ή και ατόμων με πολιτικά ρούχα (στάδιο του εντοπισμού), στη συνέχεια, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, μεταφέρονται σε κάποια δομή όπου κρατούνται (στάδιο της κράτησης ή περιορισμού μετακίνησης), και τέλος μεταφέρονται είτε από το σημείο εντοπισμού είτε από τον χώρο κράτησης/περιορισμού μετακίνησης στο σημείο όπου πραγματοποιείται η πράξη της φυσικής απομάκρυνσης και ολοκληρώνεται η ΑΑΕ (στάδιο της φυσικής απομάκρυνσης).
Η πλειοψηφία των φερόμενων θυμάτων είναι από χώρες καταγωγής, από τις οποίες προέρχεται σημαντικό ποσοστό ατόμων που αναγνωρίζονται ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας, σύμφωνα με στοιχεία της περιόδου αναφοράς από εθνικές και ευρωπαϊκές πηγές. Ανάμεσα στα φερόμενα θύματα υπάρχουν πέντε (5) άνθρωποι που είχαν αναγνωριστεί στην Ελλάδα ως πρόσφυγες και πέντε (5) άνθρωποι που είχαν καταγραφεί από τις ελληνικές Αρχές ως αιτούντες/σες άσυλο και το αίτημά τους εκκρεμούσε.
Στις μαρτυρίες τα φερόμενα θύματα περιγράφουν πράξεις που συνδέονται με εξαιρετικά σοβαρές παραβιάσεις της αρχής της μη-επαναπροώθησης και του δικαιώματος στο άσυλο, όπως ορίζονται στη Σύμβαση της Γενεύης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων, καθώς και παραβιάσεις της απαγόρευσης της απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης και του δικαιώματος στην προσωπική ελευθερία, όπως ορίζονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) και αποτελούν πράξεις που, κατά το ελληνικό Δίκαιο, είναι ποινικά αδικήματα.
Τα φερόμενα θύματα ανέφεραν ότι έχουν υποστεί σωματική βία, λεκτική βία και απειλές για τη ζωή τους και τη σωματική τους ακεραιότητα πολλές φορές με τη χρήση όπλων, σεξουαλική παρενόχληση, εξευτελιστική μεταχείριση, αφαίρεση προσωπικών αντικειμένων και ταυτοποιητικών εγγράφων, άτυπη κράτηση σε χώρους υπό εξευτελιστικές συνθήκες, διαχωρισμό οικογενειών, ενώ αναφέρθηκαν και απώλειες ανθρώπινων ζωών.
Στις μαρτυρίες που έχει καταγράψει ο Μηχανισμός Καταγραφής αναφέρεται ότι συμμετείχαν ως δράστες τόσο ένστολοι όσο και άτομα με πολιτικά ρούχα. Σε κάποιες μαρτυρίες αναφέρθηκε ότι κατά το στάδιο της απομάκρυνσης από την ελληνική επικράτεια συμμετείχαν ως δράστες και πολίτες τρίτων χωρών που μιλούσαν τη γλώσσα των φερόμενων θυμάτων.
Η Ετήσια Έκθεση 2022 περιέχει αναλυτικά στοιχεία για τα χαρακτηριστικά των φερόμενων θυμάτων (χώρες καταγωγής, ηλικίες, φύλο, ευαλωτότητες, νομικό καθεστώς στην Ελλάδα, κλπ.), για την ταυτότητα των φερόμενων θυτών (ένστολοι και μη-ένστολοι, μέλη σωμάτων ασφαλείας, διακριτικά, εξοπλισμός, κλπ), τον τρόπο δράσης τους και τα μέσα υλοποίησης. Περιέχονται, επίσης, αναλυτικά ποιοτικά ευρήματα για τον τρόπο υλοποίησης (modus operandi) των περιστατικών άτυπων αναγκαστικών επιστροφών. Στα παραρτήματα της έκθεσης παρατίθενται ανωνυμοποιημένα αποσπάσματα από αυτούσιες μαρτυρίες φερόμενων θυμάτων.
Περιλαμβάνονται, επίσης, αναλυτικές συστάσεις προς τις ελληνικές Αρχές, όπως, μεταξύ άλλων, ότι θα πρέπει να διερευνούν με τρόπο ανεξάρτητο και αποτελεσματικό τις καταγγελίες για άτυπες αναγκαστικές επιστροφές και άλλες σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα σύνορα, να διασφαλίζουν την παραπομπή των υπευθύνων για τυχόν παράνομες ενέργειες ενώπιον της Δικαιοσύνης, να διασφαλίζουν ότι όλα τα κρατικά όργανα τηρούν απαρέγκλιτα την αρχή της μη-επαναπροώθησης, και να διασφαλίζουν σε όλους τους αιτούντες άσυλο πρόσβαση στις διαδικασίες ασύλου και προστασία απέναντι στις επαναπροωθήσεις και κάθε μορφή άτυπης αναγκαστικής επιστροφής.
Μία συνοπτική παρουσίαση αυτών των στοιχείων είχε πραγματοποιήσει ο Μηχανισμός Καταγραφής κατά την παρουσίαση της Ενδιάμεσης Έκθεσής του στις 24 Ιανουαρίου 2023.
Ο Μηχανισμός Καταγραφής θα παρουσιάσει την επόμενη Ετήσια Έκθεσή του για το 2023 εντός του πρώτου τετραμήνου του επόμενου έτους.
Ο Μηχανισμός Καταγραφής δημιουργήθηκε από την Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου προκειμένου να παράσχει ένα αντικειμενικό εργαλείο αποτύπωσης περιστατικών άτυπων αναγκαστικών επιστροφών από την Ελληνική επικράτεια. Στον Μηχανισμό Καταγραφής μετέχουν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, που δραστηριοποιούνται στο πεδίο προσφέροντας υπηρεσίες σε πολίτες τρίτων χωρών, άπασες με νομική υπόσταση και εκπροσώπηση στην Ελλάδα. Η Αντιπροσωπεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (ΥΑ/ΟΗΕ) στην Ελλάδα παρέχει στον Μηχανισμό Καταγραφής ως συνεργαζόμενος φορέας τεχνική υποστήριξη και τεχνογνωσία σε ζητήματα προσφυγικής προστασίας.
Ο Μηχανισμός Καταγραφής δεν εμπλέκεται με οποιονδήποτε τρόπο σε νομικές διαδικασίες που πιθανόν να έχουν ξεκινήσει είτε με πρωτοβουλία των φερόμενων θυμάτων και των νομικών τους εκπροσώπων είτε με πρωτοβουλία των διωκτικών Αρχών. Ο Μηχανισμός Καταγραφής με τον εντοπισμό των φερόμενων θυμάτων και την ασφάλεια της καταγραφής ενθαρρύνει την καταφυγή των φερόμενων θυμάτων στις αρμόδιες Αρχές και τη Δικαιοσύνη.
Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), ως ο Εθνικός Θεσμός Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην Ελλάδα και το ανεξάρτητο συμβουλευτικό όργανο της ελληνικής Πολιτείας σε θέματα προώθησης και προστασίας δικαιωμάτων του ανθρώπου, σύμφωνα με τις Αρχές των Παρισίων των Ηνωμένων Εθνών και τον Ν. 4780/2021, έχει ως θεσμική αποστολή, μεταξύ άλλων, τη διαρκή παρακολούθηση θεμάτων που άπτονται των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τη δημόσια ενημέρωση και την προώθηση της σχετικής έρευνας.
Συγκλονιστικές μαρτυρίες
Απόσπασμα μαρτυρίας ακατάγραφου/ανεντόπιστου άλλη φορά ατόμου. Τόπος εντοπισμού δασική περιοχή κοντά στο χωριό Ασπρονέρι στη συνοριακή περιοχή του Έβρου. Αριθμός επιστραφέντων 51-70.
«Είμασταν 6 άτομα Συριακής καταγωγής και εισήλθαμε στην Ελλάδα μέσα στο δάσος στις [ΣτΕ: η ημ/νία διαγράφεται για αποφυγή ταυτοποίησης του φερόμενου θύματος].
Περπατούσαμε μέχρι [ΣτΕ: η ημ/νία διαγράφεται για αποφυγή ταυτοποίησης του φερόμενου θύματος]. Εγώ δηλητηριάστηκα από το νερό του ποταμού που ήπια και αποσπάστηκα από την ομάδα. Έμεινα 2 μέρες μόνος μου με συμπτώματα δηλητηρίασης. Είχα εμετούς, ζαλάδα κλπ. Δεν μπορούσα να προχωρήσω. Επικοινώνησα με μία οργάνωση στην 1 τη νύχτα για να ζητήσω βοήθεια. Περίπου στις 6:39 το πρωί της [ΣτΕ: η ημ/νία διαγράφεται για αποφυγή ταυτοποίησης του φερόμενου θύματος] με βρήκε η αστυνομία μου πήραν τα πράγματα, λεφτά, κινητό με έψαχναν, τους είπα ότι είμαι χάλια τους είπα να με πάνε σε γιατρό, μου είπαν να πάω στον γιατρό όταν θα φτάσω στην Τουρκία, ζήτησα άσυλο και μου είπαν δεν έχει και με χτύπησαν με το μπαστούνι. Ήξεραν ήδη το όνομά μου από την ενημέρωση της μίας οργάνωσης και με ρώτησαν αν με λένε έτσι. Έγινε συζήτηση για το τι θα με κάνουν. Στην αρχή φόραγαν το full face και μετά το έβγαλαν. Ήταν 2 άτομα και φορούσαν πράσινη/λαδί στολή που έγραφε Police στην πλάτη και είχε την ελληνική σημαία στο χέρι, μακριά ήταν και το αστυνομικό όχημά τους που έγραφε Police και με το οποίο έγινε η πρώτη μεταφορά μου.
Μετά με πήγανε στη φυλακή. Από το τόπο εντοπισμού-δάσος, μετακινήθηκα με αστυνομικό όχημα σε κοντινή απόσταση στην άτυπη δομή κράτησης. Μετά από αυτή τη μεταφορά μου οι δύο αστυνομικοί με άφησαν και αναχώρησαν. Από εκεί και πέρα υπήρχαν μόνο άστολοι στο περιστατικό.
Έξω από αυτό το κτήριο είχε μία μικρή πλατεία με χώματα και είχε μικρά βανάκια παρκαρισμένα. Ήταν μικρή φυλακή είχε και άλλους 50-60 κρατούμενους, μεταξύ των οποίων 4 γυναίκες και 2 παιδιά ανάμεσά τους Σύριοι, Μαροκινοί, 1 Αιγύπτιος και Αφγανοί. Έκανε κρύο, δεν είχε παράθυρο, όταν ζήτησα νερό μου είπαν να πιώ από την τουαλέτα. Μόλις φτάσαμε μου βγάλανε όλα τα ρούχα και μου τα έκαψαν. Με άφησαν με τα εσώρουχα. Έκανε κρύο, δεν είχε παράθυρο, νερό μου είπαν να πιώ από την τουαλέτα. Ξύλο με μπαστούνι, στην πλάτη, στα χέρια κ σε άλλο κόσμο χτυπούσαν. Κατά τις 17:00 άρχισε η επιχείρηση παράνομης επαναπροώθησης γιατί συμπληρώθηκε το νούμερο των ανθρώπων που είχαν μαζέψει. Κάποιο που ήταν στη «φυλακή» περίμεναν 3 μέρες για να επαναπροωθηθούν.
Τότε ήρθε ένα μεγάλο φορτηγό κλειστό, χρώματος λαδί, εκεί μας βάλανε όλους, στην είσοδο του φορτηγού είχε και άλλους δράστες που μίλαγαν και αραβικά και κουρδικά άστολοι με μαύρα και full face και όπλα μικρά, μας χτύπαγαν για να μπούμε στο φορτηγό, αυτοί ήταν συνολικά 10-15 άτομα. Μας μετέφεραν περίπου 2,5-3 ώρες, Φτάσαμε δίπλα στο ποτάμι, φέρανε φουσκωτές βάρκες, μας έκαναν σωματικό έλεγχο και έλεγχο στα γεννητικά όργανα μέσα από τα εσώρουχα. Ήταν Σύριοι κομάντος, θα τους έδιναν λεφτά για τη δουλειά να μας επαναπροωθούν, μας ξαναέψαξαν μήπως έχουμε κρύψει λεφτά. Το ότι συμμετέχουν και συνεργάζονται με τις αρχές το έχω ακούσει σαν φήμη, συνεργάζονται 3-6 μήνες και μετά οι αρχές τους δίνουν ένα χαρτί για να πάνε στην Ευρώπη. Για την φήμη αυτή έχω πληροφορηθεί από συμπατριώτες μου και το διαπίστωσα όταν επαναπροωθήθηκα και εγώ. Τους κατάλαβα από την προφορά τους. Δίπλα στο ποτάμι μιλούσαν για το Αφρίν, του άκουσα ότι ήταν Σύριοι Κούρδοι γιατί συζητούσαν γι’ αυτό. Στις βάρκες μας έβαζαν σε ομάδες, δρουν γρήγορα οι Σύριοι κομάντος γιατί φοβούνται μην εντοπιστούν από τους Τούρκους. Ήταν περίπου 19:30 γιατί άκουσα τον ήχο της προσευχής από το κοντινό τζαμί. Στις βάρκες μεταφερόμασταν ανά 10 άτομα και υπήρχαν δύο άτομα πάνω στη βάρκα από αυτούς που ενεργούσαν την επαναπροώθηση. Στη φυλακή τους ζήτησα τελευταία φορά άσυλο. Ήταν άγριοι κατά την επαναπροώθηση. Δεν τολμούσες να μιλήσεις. Έτσι μας πέρασαν απέναντι».
Απόσπασμα μαρτυρίας καταγεγραμμένου αιτούντα άσυλο. Τόπος εντοπισμού η πόλη της Θεσσαλονίκης. Αριθμός επιστραφέντων 21-30. «Έμεινα υπό κράτηση μία νύχτα σε Αστυνομικό Τμήμα εντός της πόλεως [ΣτΕ: εννοεί τη Θεσσαλονίκη]. Την επομένη με μετέφεραν σε άλλη φυλακή, με μεγάλο αυτοκίνητο χωρίς παράθυρο, συνεπώς δεν μπορούσα να δω προς τα πού με πήγαιναν.
Στην πρώτη φυλακή, δε μας έδιναν φαγητό. Φαγητό μου είχε δώσει ένας συγκρατούμενός μου και γι’ αυτό τον λόγο μάλιστα, με μετακίνησαν σε άλλο δωμάτιο. Μας φρουρούσαν έξι ή εφτά αστυνομικοί.
Είχα επικοινωνία με τους άλλους κρατούμενους που βρισκόμασταν στον ίδιο χώρο. Το δωμάτιο δεν ήταν κελί. Ήταν δωμάτιο μέσα στο Αστυνομικό Τμήμα. Ήμασταν περίπου 20 άτομα. Όταν με μετακίνησαν στη δεύτερη φυλακή έμεινα μία νύχτα υπό κράτηση, με τις ίδιες συνθήκες. Ήμουν μόνος μου σε ένα μικρό δωμάτιο (2*1) που έμοιαζε με κελί, αλλά δεν ήταν κελί. Στη συνέχεια, έφεραν στο δωμάτιο έναν Έλληνα κρατούμενο, τον οποίο απελευθέρωσαν ή μετέφεραν σε άλλο χώρο έπειτα από δύο ώρες. Συνεπώς, ήμουν μόνος μου και αποκοιμήθηκα στο έδαφος. Την επόμενη ημέρα με μετακίνησαν σε φυλακή η οποία βρίσκεται στα σύνορα με την Τουρκία, όπου με κράτησαν μέχρι το βράδυ, με σκοπό να με επαναπροωθήσουν στην Τουρκία. Εκεί, ο αριθμός των κρατουμένων ήταν μεγάλος. Στην αρχή περίπου 30 άτομα διαφόρων εθνικοτήτων (ΣΥΡΙΑ, ΠΑΚΙΣΤΑΝ, ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ, ΙΡΑΚ) και ανά δέκα λεπτά ο αριθμός των κρατουμένων αυξανόταν. Δεν μπορώ να θυμηθώ τον ακριβή αριθμό».
Απόσπασμα μαρτυρίας ΛΟΑΤΚΙ+ καταγεγραμμένου αιτούντα άσυλο. Τόπος εντοπισμού ένα μη ταυτοποιημένο χωριό στη συνοριακή περιοχή του Έβρου. Αριθμός επιστραφέντων 21-30.
«Μεταφερθήκαμε και τα δέκα άτομα της ομάδας σε μία φυλακή. Μας κατέβασαν από το αυτοκίνητο και μας χτυπούσαν έναν – έναν ζητώντας να μάθουν το όνομα του διακινητή που μας έστειλε στην Ελλάδα. Ήταν μόνο ένας άντρας, ηλικίας 30 και άνω, χωρίς μαλλιά, με πολιτικά ρούχα που μας χτυπούσε με το γκλομπ. Εμένα με χτύπησαν περισσότερο από όλους γιατί προσπαθούσα να του εξηγήσω ότι είχα στις [ΣτΕ: η ημ/νία διαγράφεται για αποφυγή ταυτοποίησης του φερόμενου θύματος] προγραμματισμένη συνέντευξη ασύλου. Με χτύπησαν πολύ στην πλάτη και στα πόδια μου. Στη συνέχεια, μας έστησαν σε ένα τοίχο, μας χτύπησαν ξανά, μας έγδυσαν και μας φωτογράφισαν.
Αφού μας φωτογράφισαν, άρχισαν να μας μεταφέρουν έναν - έναν στο άλλο δωμάτιο. Εμένα με μετέφεραν τελευταίο γιατί προσπαθούσα να εξηγήσω σε κάποιον άλλον αστυνομικό με πολιτικά ρούχα, ότι έχω συνέντευξη ασύλου σε λίγες ημέρες και τον παρακαλούσα να με αφήσουν να μεταβώ στην Αθήνα και με χτύπησε πάρα πολύ στο κεφάλι και στην πλάτη με το γκλομπ. Στη συνέχεια, με μετέφεραν και εμένα στο δωμάτιο με τα υπόλοιπα άτομα της ομάδας. Το δωμάτιο είχε σιδερένια πόρτα με κάγκελα, δίπλα στην πόρτα είχε ένα μικρό δωματιάκι όπου βρισκόταν μία γυναίκα αστυνομικός. Το δωμάτιο ήταν μεγάλο, πολύ βρώμικο, με παλιές κουβέρτες. Δεν είχε κρεβάτια, καθόμασταν στο πάτωμα. Εκεί βρίσκονταν και άλλα άτομα που είχαν προσπαθήσει να περάσουν τα σύνορα, μαζί και δύο οικογένειες. Ανάμεσα σε αυτούς, ξεχώρισα Αφγανούς και Πακιστανούς. Μας φρουρούσε η γυναίκα αστυνομικός, η οποία μιλούσε με τις οικογένειες, φύλακες που πηγαινοέρχονταν και ένας αστυνομικός με πολιτικά ρούχα. Κατά την κράτησή μας, δε μας έδωσαν ούτε φαγητό ούτε νερό. Μας ενημέρωσαν ότι την επόμενη νύχτα θα μας επέστρεφαν στην Τουρκία και πάλι προσπαθούσα να εξηγήσω για την προγραμματισμένη μου συνέντευξη, αλλά δε μου έδωσαν σημασία. Δεν μας επέτρεπαν καν να πάμε στην τουαλέτα, αλλά κάναμε την ανάγκη μας σε μπουκάλια νερού. Ήμασταν τόσα άτομα σε ένα δωμάτιο δίχως μάσκες για τον κορονοϊό. Οι φρουροί δεν μας έδιναν την παραμικρή σημασία. Ο πρώτος ασφαλίτης που με είχε χτυπήσει, είχε έρθει στην πόρτα και με ρώτησε αν είμαι ομοφυλόφιλος, επειδή φορούσα ένα γυναικείο σκουλαρίκι. Φοβήθηκα πολύ μήπως ακολουθήσει κάποιο περιστατικό βιασμού εις βάρος μου και προσποιήθηκα ότι δεν καταλάβαινα τι μου έλεγε».
Απόσπασμα μαρτυρίας ακατάγραφου/ανεντόπιστου άλλη φορά ατόμου Τουρκικής ιθαγένειας, κουρδικής εθνοτικής καταγωγής. Τόπος εντοπισμού πλησίον της Ορεστιάδας. Αριθμός επιστραφέντων >100.
«Με συνέλαβαν μαζί με έναν άλλο Κούρδο στις [ΣτΕ: η ημ/νία διαγράφεται για αποφυγή ταυτοποίησης του φερόμενου θύματος] κοντά στην Ορεστιάδα. […] Μία ώρα μετά τη σύλληψή μας μας μετέφεραν με το βαν κοντά στο ποτάμι. Εκεί υπήρχαν πάρα πολλοί άνθρωποι, περίπου 500 άνδρες, γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένοι, έγκυες γυναίκες, χτυπημένοι άνθρωποι που έπρεπε να πάν στο νοσοκομείο. Από πολλές εθνικότητες, δεν θυμάμαι. Υπήρχαν 12 βάρκες κοντά στο ποτάμι. Κάθε μία έπαιρνε 15 άτομα και τα πήγαινε σε ένα νησάκι στη μέση του ποταμού και μετά ο οδηγός της βάρκας γυρνούσε στην ελληνική όχθη για να πάρει κι άλλους. Ήμασταν μόνο με τα εσώρουχά μας και χωρίς παπούτσια. Ήταν πάνω από 10 Έλληνες ένστολοι με μαύρες και στρατιωτικές στολές και όλοι οπλοφορούσαν. Έδιναν εντολές στους gangsters [sic], μια ομάδα πάνω από 10 Αράβων, Αφγανών και Κούρδων που φορούσαν κουκούλες. Αυτοί έπαιρναν εντολές από τους Έλληνες ένστολους και τους αποκαλούσαν commanders/captains [sic]. Είχαν μαζί τους μεγάλα μαχαίρια.
Χτυπούσαν με αυτά τα μαχαίρια άλλους πρόσφυγες και τους είδα να χαράζουν το σήμα x σε κάποιους από αυτούς. Έπαιρναν και τα χρήματα από τους ανθρώπους. Η επιχείρηση απομάκρυνσης ξεκίνησε όταν έπεσε το σκοτάδι μεταξύ 8-9μμ. Είδα μια βάρκα να βυθίζεται. Όσοι μπορούσαν να κολυμπήσουν επιβίωσαν. 4 άτομα δεν τα κατάφεραν και είδα να ανασύρουν οι gangsters τα πτώματά τους από το ποτάμι. Δεν γνωρίζω την εθνικότητά των πνιγμένων και δεν ξέρω τί απέγιναν τα πτώματά. Είδα επίσης μια έγκυο γυναίκα, η οποία γέννησε εκείνη τη στιγμή. Έκλαιγε και την επαναπροώθησαν μαζί με το παιδί της στην τουρκική πλευρά. Άκουσα τούρκους στρατιώτες να της φωνάζουν να σταματήσει να κλαίει. Είδα αστυνομικούς να χτυπάνε ανθρώπους. Η κατάσταση ήταν πέρα από απάνθρωπη.
Βρισκόμασταν σε ζώνη εκτός νόμου, τσάκισαν την αξιοπρέπειά μας εντελώς απάνθρωπα. Εμένα με μετέφεραν μαζί με άλλους στη νησίδα και μετά την δύση του ήλιου, όταν έπεσε το σκοτάδι, περπάτησα και βρέθηκα στην τουρκική πλευρά».
Απόσπασμα μαρτυρίας ακατάγραφου/ανεντόπιστου άλλη φορά ατόμου Συριακής ιθαγένειας, με σωματική αναπηρία. Τόπος εντοπισμού πλησίον της Ορεστιάδας, κοντά στο χωριό Πρωτοκκλήσι. Αριθμός επιστραφέντων >100. «Έχω αναπηρία στο αριστερό μου χέρι. Δεν μπορώ να το χρησιμοποιήσω από τον αγκώνα μέχρι την παλάμη λόγω βομβαρδισμού στη Συρία. Ο αδερφός μου αρρώστησε και δεν μπορούσε να προχωρήσει. Γι’ αυτό αποχωριστήκαμε από τους υπόλοιπους και ζητήσαμε βοήθεια (κλήση στον αριθμό 112). […] Μας ανάγκασαν με τη βία και ξυλοδαρμούς να μπούμε σε βαν, περίπου 20 άτομα στοιβαγμένοι μέσα στο βαν χωρίς φως και χωρίς φρέσκο αέρα.
Ο αδερφός μου άρχισε να δυσκολεύεται ακόμη πιο πολύ να αναπνεύσει. Κρατούσα τον αδερφό μου στην αγκαλιά μου όταν άκουσα τον επιθανάτιο ρόγχο του. Του φώναξα ΕΚΡΑΜ ΕΚΡΑΜ!, ένιωσα το σώμα του να βαραίνει και ο αδερφός μου έπεσε νεκρός από την αγκαλιά μου. Απελπισμένος προσπάθησα να του κάνω τεχνητές αναπνοές μέσα στο βαν, ενώ φώναζα για βοήθεια. Λίγα λεπτά μετά, το βαν σταμάτησε και οι ένστολοι που οδηγούσαν το βαν μας έβγαλαν με τη βία από το βαν, συμπεριλαμβανομένου εμού και του νεκρού αδελφού μου. Ξάπλωσα το νεκρό αδελφό μου στο χώμα απελπισμένος ζητώντας βοήθεια. Ήρθε ένας από τους κρατούμενους αυτοβούλως και αφού τον εξέτασε μου είπε ότι πιθανόν έχει πεθάνει από εσωτερική αιμορραγία. Οι ελληνικές Αρχές είδαν τον αδελφό μου νεκρό στο χώμα, αλλά δεν έκαναν τίποτα για τη μεταφορά του έστω και τώρα στο νοσοκομείο. Σέρνοντας με μια κουβέρτα τη σορό του αδερφού μου αναγκάστηκα να περπατήσω μέχρι την όχθη του ποταμού. Κατάλαβα ότι ξεκίνησε επιχείρηση επαναπροώθησής μας στην Τουρκία. Κατά τη διάρκεια όλης της επιχείρησης, από την αποβίβαση από το βαν μέχρι την επαναπροώθηση στο ποτάμι, είδα αστυνομία, σώματα ασφαλείας και στρατό, κάποιοι φορούσαν μαύρα ρούχα, κάποιοι πράσινα με ελληνική σημαία στο μανίκι, κάποιοι στρατιωτικά, κάποιοι οπλοφορούσαν. Υπήρχε και μια ομάδα που μεταξύ μας οι Σύριοι τους λέγαμε μισθοφόρους (sic), αφού είναι πολίτες που μιλούν Αραβικά και είχαν καλυμμένα τα πρόσωπα και λειτουργούσαν υπό τις εντολές των ελληνικών Αρχών και εκτελούσαν τη διαδικασία της επαναπροώθησης. Επικεφαλής της ομάδας έμοιαζε να είναι ένας γεροδεμένος γυμνασμένος, τον οποίο άκουσα να μιλάει και αραβικά, με μπλε/μαύρα σκούρα στρατιωτικά ρούχα, ο οποίος οπλοφορούσε, είχε taser και έπαιρνε οδηγίες από ασύρματο. Έφερναν συνέχεια κρατούμενους από διαφορετικές εθνικότητες. Δυο άτομα από την ομάδα των μισθοφόρων με πλησίασαν και μού είπαν ότι είναι Σύριοι και με ρώτησαν τι έπαθε ο αδερφός μου. Όταν έμαθαν ότι ο αδερφός μου πέθανε, με συμβούλεψαν αφενός να μην αφήσω την σορό γιατί αλλιώς θα πεταχτεί στο ποτάμι, αφετέρου να είμαι υπάκουος γιατί αλλιώς κινδυνεύει η ζωή μου (θα με πετάξουν στο ποτάμι). Μετά ήρθε ο μάλλον επικεφαλής της ομάδας και είπε στους άλλους μισθοφόρους να ρίξουν το πτώμα στο ποτάμι. Επέμεινα ότι θέλω τον αδερφό μου να τον πάρω μαζί μου στην Τουρκία και εκείνος μού είπε να φύγω και στη συνέχεια με χτύπησε με ξύλο στο κεφάλι, πλάτη, πόδι, φώναξε δύο άλλους μισθοφόρους και μού είπε να με σύρουν, ενώ ο επικεφαλής με απείλησε με το όπλο στο κεφάλι και μού είπε να γονατίσω και συνέχισε να με χτύπησε με το ξύλο.
Ήμουν σε σοκ αλλά συνέχισα να επιμένω να πάρω ο ίδιος τη σορό του αδερφού μου. […] Την τελευταία φορά, όταν αρνήθηκα να επιβιβαστώ στην βάρκα της επαναπροώθησης χωρίς τη σορό του αδερφού μου, με κλώτσησαν και με έριξαν στο ποτάμι θέτοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τη ζωή μου σε κίνδυνο. Βρισκόμουν σε σοκ. Κολύμπησα, και στη συνέχεια, όταν μπόρεσα να πατήσω και πάλι, άρχισα να φωνάζω και να ζητάω τη σορό του αδερφού του. Όταν έφθασα στην τουρκική πλευρά ήταν περίπου μεσάνυχτα και παρέμεινα εκεί κάποιες ώρες μαζί με άλλους από τους επιστραφέντες.
Δήλωσα τι είχε γίνει και ότι αγνοείτο η σορός του αδερφού μου σε κάποιον τούρκο στρατιώτη και σε έτερο άτομο. Περπάτησα μέχρι την Αδριανούπολη χωρίς τα ρούχα μου, χωρίς χρήματα και χωρίς κινητό και στη συνέχεια πήρα ταξί για την Κων/πολη».
Ακολουθεί αναλυτικά ολόκληρη η έκθεση
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου