Ασφαλιστικό: 8 νάρκες στα όρια ηλικίας και τις αποδοχές Οι βασικές πηγές ανησυχίας για τις συνταξιοδοτικές μεταβιβάσεις.

EUROKINISSI/ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

 


Γράφει ο Χρήστος Μέγας
 


Οι περικοπές στις συντάξεις τα τελευταία 15 χρόνια ήταν από τις πιο σκληρές. Ποτέ άλλοτε ιστορικά δεν είχαμε (και) ονομαστική μείωση μισθών και συντάξεων.

Οι βίαιες όσο και επάλληλες αυτές βυθίσεις στο εισόδημα έχουν συντηρητικοποιήσει τους ασφαλισμένους που, πιθανότατα, επιλέγουν πολιτική-κομματική συμπεριφορά (στην κάλπη) με βάση τη διασφάλιση των… κομμένων συντάξεων. Με την… ευχή να μην κοπούν κι’ άλλο.






Αλλά, εάν δεν αναταχθεί η οικονομία, η συρρίκνωση των ήδη μη βιώσιμων συντάξεων, είναι προδιαγεγραμμένη..

Δεν είναι τυχαία εξάλλου το σύνθεμα του κ. Μητσοτάκη περί «σταθερότητας» εν όψει των ευρωεκλογών.


Οι ψηφοφόροι, έχοντας βιώσει τις πρωτοφανείς, όσο και άδικες, περικοπές της περιόδου 2010-2019, αναζητούν διασφαλίσεις (;) ότι η οικονομική βιαιότητα παρήλθε.

Ωστόσο, παρά τις δραματικές περικοπές, τα βασικά μεγέθη του Ασφαλιστικού δεν έχουν διορθωθεί (μειωθεί). Σχεδόν 2 στα 3 ευρώ των συντάξεων (κοντά στα 20 δισ. ετησίως) στηρίζονται στη φορολογία.


 


Αυτό το ποσό (σε ποσοστό σχεδόν 10% του ΑΕΠ) είναι μεγάλο και, στην πρώτη «στραβή» στα δημόσια οικονομικά, όλοι οι νεοφιλελεύθεροι, εντός και εκτός κυβέρνησης, μέσα στη χώρα και στις Βρυξέλλες ή τη Νέα Υόρκη (ΔΝΤ), θα δείξουν σαν υπαίτιο τον… συνταξιούχο!
Οι 8 πηγές ανησυχίας για τις συντάξεις

Οι βασικές πηγές ανησυχίας για τις συνταξιοδοτικές μεταβιβάσεις είναι:

1/ Στις αρχές της επόμενης δεκαετίας (2032) λήγει η περίοδος χάριτος για τους τόκους του ελληνικού χρέους. Τότε οι φορολογούμενοι θα κληθούν να αντιμετωπίσουν ένα επιπλέουν χρέος ίσο με το 10% του ΑΕΠ. Αυτό δυσκολεύει τις… άνετες μεταβιβάσεις χρημάτων των φορολογούμενων προς το Ασφαλιστικό.

2/ Νωρίτερα, το 2027, η κυβέρνηση θα αυξήσει τα όρια ηλικίας με βάση το (νέο) προσδόκιμο ζωής. Δηλαδή τα πόσα χρόνια υπολογίζεται ότι θα ζήσει ακόμη ένας ασφαλισμένος την ηλικία των 65 ετών (τότε). Είναι προφανές ότι, μετά τις εκλογές εκείνης της χρονιάς και υπό το πρίσμα του 2032 που προαναφέραμε, τα ηλικιακά όρια θα αυξηθούν. Περισσότερο το 62ο με 40ετία, το οποίο θα οδεύσει προς το 63ο, και λιγότερο το 67ο (που είναι το ανώτατο ηλικιακό όριο για λιγότερα από 40 χρόνια ασφάλισης), το οποίο υπολογίζεται ότι θα ανέβει 6 μήνες…


3/ Ακόμη νωρίτερα, τον Ιούνιο του 2026, δηλαδή σε δύο χρόνια από σήμερα, σταματάει το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στους πόρους του οποίου (συνολικά 37 δις ευρώ) βασίζεται σήμερα η, έστω αναιμική, οικονομικό ανάπτυξη. Ο ρόλος του Ταμείου στο ΑΕΠ καταδεικνύεται από το γεγονός ότι φέτος λόγω προβλημάτων απορρόφησης των κονδυλίων, ο ρυθμός οικονομικής μεγέθυνσης αναμένεται να πέσει από 2,9% (πρόβλεψη προϋπολογισμού) σε 2% (έκθεση ΟΟΣΑ).

4/ Οι μέλλουσες συντάξεις θα υπολείπονται ακόμη και των σημερινών, μειωμένων από τα μνημόνια, λόγω υποχώρησης των μισθών (μείωση του συντάξιμου μισθού), της μερικής απασχόλησης ή της ανεργίας.

5/ Οι ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις όχι μόνο δεν παρακολουθούν τον πληθωρισμό (22% μεταξύ 2010 και 2023, αναπροσαρμογή 10,75% στις συντάξεις), αλλά το 1/3 αυτών δεν λαμβάνουν αύξηση λόγω προσωπικής διαφοράς. Ενώ οι επικουρικές συντήξεις δεν πρόκειται να αναπροσαρμοστούν ΠΟΤΕ, μέχρι πραγματικής εξαΰλωσης ενός ονομαστικού ποσού το οποίο δεν πρόκειται να δεχθεί καμία μεταβολή.

6/ Η μη τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας και η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχου (ΕΑΣ) αφενός λειτουργούν σαν διπλή φορολογία, αφετέρου επεμβαίνουν κάθε χρόνο και πιο δραστικά στις συντάξεις περικόπτοντας αυτές όχι μόνο στο πραγματικό μέγεθος τους, αλλά και ονομαστικά. Λειτουργούν δηλαδή το ίδιο χυδαία όπως και οι ονομαστικές περικοπές των μνημονίων της προηγούμενης δεκαετίας.


7/ Κάθε χρόνο οι συνταξιούχοι αυξάνονται σε διπλάσιο ή τριπλάσιο ρυθμό από τους εισερχόμενους στην αγορά εργασίας. Φέτος για παράδειγμα, αναμένεται ότι θα συνταξιοδοτηθούν έως και 230.000 απασχολούμενοι, ενώ στην αγορά εργασίας ίσως ενταχθούν λιγότεροι από 90.000 άτομα. Αυτή η άκρως αρνητική τάση ξεκίνησα με κίνητρα πρόωρης εξόδου προκείμενου να μην γίνουν απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων την περίοδο των μνημονίων (σύνταξη με ανήλικο σε άνδρες και γυναίκες ταυτόχρονα), ενώ τώρα συνεχίζεται ή ίδια τάση προκειμένου να διευκολυνθούν οι επιχειρήσεις στην αναζήτηση προσωπικού (κατάργηση του πέναλτι σε περίπτωση εργασίας συνταξιούχου).

8/ Τέλος, το σημαντικότερο πρόβλημα είναι το Δημογραφικό. Λιγότεροι εργαζόμενοι, σημαίνει μικρής αριθμός φορολογούμενων, μικρότερος αριθμός καταναλωτών και, αυτοί οι λίγοι, θα πρέπει να απασχολούνται για να στηρίξουν ένα συνεχώς αυξανόμενο αριθμό συνταξιούχων.

Παρά τις διακηρύξεις και τα μεγάλα λόγια, απλώς ο λογαριασμός δεν βγαίνει. Κυρίως εάν δεν αντιμετωπιστεί η δημογραφική κρίση και η πρόβλεψη ότι σε 40-45 χρόνια ο πληθυσμός της χώρας θα είναι λιγότερος από 7,8 εκ… ηλικιωμένων.