Κινδυνεύουν με σύλληψη ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαμίν Νετανιάχου και οι ηγέτες της Χαμάς; Η κίνηση του επικεφαλής εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ), Καρίμ Χαν, να ζητήσει από το δικαστήριο εντάλματα σύλληψης για κορυφαία στελέχη της ισραηλινής κυβέρνησης, αλλά και για την ηγεσία της Χαμάς με την κατηγορία των εγκλημάτων πολέμου και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, θα μπορούσε να αποτελέσει μία απόφαση-σταθμό στην παγκόσμια ιστορία.
Οι κατηγορίες εναντίον του Νετανιάχου και του Γκάλαντ αφορούν τον πόλεμο στη Γάζα και περιλαμβάνουν τη χρήση «της πείνας των αμάχων ως μεθόδου πολέμου», τη «σκόπιμη καθοδήγηση επιθέσεων εναντίον άμαχου πληθυσμού ως έγκλημα πολέμου», την εξόντωση ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και τη δολοφονία ως έγκλημα πολέμου.
Οι προτεινόμενες κατηγορίες κατά της ηγεσίας της Χαμάς επικεντρώνονται στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου στο νότιο Ισραήλ, η οποία αποτέλεσε την αφορμή για τον τρέχοντα πόλεμο. Περιλαμβάνουν την «εξόντωση ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», τη «σύλληψη ομήρων ως έγκλημα πολέμου», το «βιασμό και άλλες πράξεις σεξουαλικής βίας ως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» και τα «βασανιστήρια ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας».
Τι ισχύει, λοιπόν, για τα εντάλματα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου:
Τι ισχύει με το ένταλμα και το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο;
Το αίτημα του εισαγγελέα Karim Khan διαβιβάζεται σε προδικαστικό τμήμα.
Το τμήμα θα έχει τρεις δικαστές: την προεδρεύουσα δικαστή, Iulia Motoc από τη Ρουμανία, μια δικαστή από το Μεξικό, Maria del Socorro Flores Liera και μια δικαστή από το Μπενίν, Reine Alapini-Gansou.
Δεν υπάρχει προθεσμία για να αποφασίσουν οι δικαστές αν θα εκδώσουν εντάλματα σύλληψης.
Εάν οι δικαστές συμφωνήσουν ότι υπάρχουν «βάσιμοι λόγοι» να πιστεύουν ότι έχουν διαπραχθεί εγκλήματα πολέμου ή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, θα εκδώσουν ένταλμα σύλληψης.
Υπάρχει κίνδυνος σύλληψης για Νετανιάχου, Γκαλάντ και τους ηγέτες της Χαμάς;
Η ιδρυτική συνθήκη του ΔΠΔ, σε συνδυασμό με παλαιότερες υποθέσεις που αφορούσαν εντάλματα σύλληψης κατά εν ενεργεία αρχηγών κρατών, υποχρεώνουν όλα τα κράτη που έχουν υπογράψει το ΔΠΔ να συλλαμβάνουν και να παραδίδουν οποιοδήποτε άτομο που υπόκειται σε ένταλμα σύλληψης του ΔΠΔ, εάν πατήσει το πόδι του στο έδαφός τους.
Ωστόσο, το δικαστήριο δεν διαθέτει κανένα μέσο για να επιβάλει τη σύλληψη.
Η κύρωση για τη μη σύλληψη κάποιου είναι η παραπομπή στη συνέλευση των κρατών μελών του ΔΠΔ και τελικά η παραπομπή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Μπορεί να ανασταλεί μία έρευνα ή ένα ένταλμα;
Οι κανόνες του δικαστηρίου επιτρέπουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ να εκδώσει ψήφισμα που θα διακόπτει ή θα αναβάλλει μια έρευνα ή μια δίωξη για ένα έτος, με δυνατότητα ανανέωσης επ' αόριστον.
Μπορούν να ταξιδέψουν Νετανιάχου, Γκαλάντ και οι ηγέτες της Χαμάς;
Ναι, μπορούν. Ούτε η αίτηση για έκδοση εντάλματος ούτε η έκδοση εντάλματος σύλληψης από το ΔΠΔ περιορίζουν την ελευθερία ενός ατόμου να ταξιδεύει.
Από τη στιγμή που έχει εκδοθεί ένταλμα σύλληψης, κινδυνεύουν να συλληφθούν αν ταξιδέψουν σε κράτος που έχει υπογράψει το ΔΠΔ.
Θα επηρεαστούν άλλες υποθέσεις;
Όχι άμεσα, αλλά ίσως έμμεσα. Η αίτηση του ΔΠΔ είναι μια ξεχωριστή υπόθεση από τις δικαστικές υποθέσεις που απαιτούν εμπάργκο όπλων κατά του Ισραήλ ή τις προσπάθειες της Νότιας Αφρικής στο Διεθνές Δικαστήριο να ζητήσει να σταματήσει η επίθεση του Ισραήλ στη Ράφα.
Η «εξομοίωση» με τη Χαμάς σόκαρε το Ισραήλ - Οργή από ΗΠΑ και Βρετανία κατά του Ποινικού Δικαστηρίου
Παγκόσμιο σοκ μετά την απόφαση του εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου Καρίμ Χαν να ζητήσει από επιτροπή δικαστών να εκδώσουν εντάλματα σύλληψης για τον Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον Ισραηλινό υπουργό Άμυνας, Γιoάβ Γκάλαντ, όπως και κατά των ηγετών της Χαμάς, Γιαχία Σινγουάρ, Μοχάμεντ Ντιάμπ Ιμπραχίμ Αλ-Μάσρι και Ισμαήλ Χανίγια.
Το κατηγορητήριο να περιλαμβάνει εγκλήματα πολέμου αλλά και κατά της ανθρωπότητας. Αφορά στις απαγωγές πολιτών που κρατήθηκαν ως όμηροι από τη Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου του 2023 και τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας που έχει εξαπολύσει το Ισραήλ.
Ισραήλ και η Χαμάς έσπευσαν να αποδοκιμάσουν το αίτημα του εισαγγελέα. Χαρακτηριστική ήταν η οργισμένη δήλωση του πρωθυπουργού του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, που χαρακτήρισε εξωφρενική την εισαγγελική πρόταση. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε η δήλωση από τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν.
ΗΠΑ και Βρετανία στο πλευρό του Ισραήλ
Είναι «εξωφρενικό», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, αναφερόμενος στο αίτημα για έκδοση ενταλμάτων σύλληψης σε βάρος του πρωθυπουργού και του υπουργού Άμυνας του Ισραήλ (του Μπενιαμίν Νετανιάχου και του Γιοάβ Γκάλαντ). «Επιτρέψτε μου να είμαι ξεκάθαρος: ό,τι κι αν υπονοεί ο εισαγγελέας, δεν υπάρχει εξίσωση –απολύτως καμία– μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς», τόνισε ο Αμερικανός πρόεδρος που στάθηκε για άλλη μια φορά στο πλευρό του Ισραήλ.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ επέκρινε το αίτημα του εισαγγελέα. Προειδοποίησε δε, ότι η έκδοση ενταλμάτων σύλληψης από το ΔΠΔ θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις προσπάθειες για την επίτευξη συμφωνίας που θα οδηγούσε σε κατάπαυση πυρός, απελευθέρωση ομήρων και αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς τον πληθυσμό της Λωρίδας της Γάζας.
Σε ανάλογη δήλωση προχώρησε και εκπρόσωπος του Βρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ, αναφερόμενος στο αίτημα για τον Ισραηλινό πρωθυπουργό. «Αυτή η ενέργεια δεν είναι βοηθητική σε σχέση με την επίτευξη της παύσης των μαχών, την απελευθέρωση των ομήρων ή την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Καταδικάζει η Τσεχία, χαιρετίζει το Βέλγιο
Ο πρωθυπουργός της Τσεχίας Πετρ Φιάλα καταδίκασε την κίνηση του ΔΠΔ χαρακτηρίζοντλας την «αποκρουστική και εντελώς απαράδεκτη». «Η πρόταση του Γενικού Εισαγγελέα του ΔΠΔ να εκδοθεί ένταλμα σύλληψης για τους εκπροσώπους μιας δημοκρατικά εκλεγμένης κυβέρνησης μαζί με τους ηγέτες μιας ισλαμιστικής τρομοκρατικής οργάνωσης είναι αποκρουστική και εντελώς απαράδεκτη», έγραψε σε ανάρτηση στο Χ.
Στην αντίπερα όχθη, η υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου Χάτζα Λαμπίμπ χαιρέτισε το αίτημα του εισαγγελέα του ΔΠΔ, κάνοντας λόγο για ένα «σημαντικό βήμα» για το ξεκαθάρισμα της κατάστασης στην Παλαιστίνη. Όπως υποστήριξε, τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη Λωρίδα της Γάζας «πρέπει να διωχθούν στο υψηλότερο επίπεδο» και πρόσθεσε: «Η μάχη κατά της ατιμωρησίας όπου συμβαίνουν εγκλήματα αποτελεί προτεραιότητα για το Βέλγιο», δήλωσε η Χάτζα Λαμπίμπ σε ανακοίνωσή της.
Η αντίδραση από τον ΟΗΕ
Την ίδια ώρα, ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για το δικαίωμα στη στέγαση χαιρέτισε το αίτημα του εισαγγελέα του ΔΠΔ. Σε ανάρτησή του στο Χ, ο Μπαλακρίσναν Ρατζαγκοπάλ, γράφει: «Σχετικά με το αίτημα του Εισαγγελέα του ΔΠΔ για εντάλματα: κατά της Χαμάς, οι κατηγορίες για ομηρεία και δολοφονία που είναι πιθανό να ισχύουν, αλλά όχι εναντίον άλλων. Εναντίον των Ισραηλινών ηγετών, όμως, όλες οι κατηγορίες είναι πιθανό να επιμείνουν. Και οι κατηγορίες που λείπουν περιλαμβάνουν επιθέσεις εναντίον διαφόρων πολιτικών στόχων, συμπεριλαμβανομένων κατοικιών!».
Νετανιάχου: Θράσος να συγκρίνετε Χαμάς και IDF
«Απορρίπτω μετά βδελυγμίας τη σύγκριση από πλευράς του εισαγγελέα στη Χάγη μεταξύ του δημοκρατικού Ισραήλ και των μακελάρηδων της Χαμάς», δήλωσε ε ο Νετανιάχου και συμπλήρωσε οργισμένα: «Με ποιο θράσος συγκρίνετε τη Χαμάς – που δολοφόνησε, έκαψε, έσφαξε, αποκεφάλισε, βίασε και απήγαγε αδερφούς και αδερφές μας – με τους στρατιώτες των IDF που μάχονται σε έναν δίκαιο πόλεμο».
Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Μπένι Γκαντζ, χαρακτήρισε την απόφαση «έγκλημα ιστορικών διαστάσεων». Όπως υποστήριξε «το να παραλληλίζεις τους ηγέτες μιας δημοκρατικής χώρας που είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί τον εαυτό της με τον απεχθές τρόμο που προκαλούν ηγέτες μιας αιμοδιψούς τρομοκρατικής οργάνωσης (Χαμάς) είναι μια βαθιά διαστρέβλωση της δικαιοσύνης και μια κατάφωρη ηθική χρεοκοπία».
Σημειώνεται πως ο Μπένι Γκαντζ εμφανίζεται, το τελευταίο διάστημα, ως ο «εκλεκτός» των ΗΠΑ για να διαδεχθεί τον Μπενιαμίν Νετανιάχου στην ηγεσία του Ισραήλ και πριν από δύο 24ωρα απείλησε τον «Μπίμπι» με αποχώρηση από την κυβέρνηση σε περίπτωση που δεν παρουσιάσει κάποιο «ολοκληρωμένο σχέδιο για την επόμενη ημέρα στη Γάζα».
Ο υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ χαρακτήρισε το αίτημα του εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου «επίδειξη υποκρισίας και εβραϊκού μίσους», λέγοντας ότι «θυμίζει ναζιστική προπαγάνδα». «Τα εντάλματα σύλληψης εναντίον τους (σ.σ. Νετανιάχου και Γκάλαντ) είναι εντάλματα σύλληψης εναντίον όλων μας», είπε, καλώντας τις φιλικές προς το Ισραήλ χώρες να αναλάβουν δράση για να διαλύσουν το ΔΠΔ.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ κάλεσε τον Ισραηλινό πρωθυπουργό να αγνοήσει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο υποστηρίζοντας πως έχουν αντισημιτική στάση και τονίζοντας πως ο πόλεμος στη Γάζα θα πρέπει να ενταθεί μέχρι την οριστική ήττα της Χαμάς. «Καταστροφή» χαρακτήρισε το γεγονός και ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Γιάιρ Λαπίντ, καταδικάζοντας την ανακοίνωση του ΔΠΔ και ζητώντας από το αμερικανικό Κογκρέσο να συγκληθεί και να καταδικάσει την εν λόγω απόφαση.
Αντιδράσεις από τη Χαμάς
Οι αντιδράσεις ήταν σφοδρές και από την παλαιστινιακή πλευρά, με τον ανώτερο αξιωματούχο της Χαμάς, Σάμι Αμπού Ζούχρι να επισημαίνει ότι η απόφαση του εισαγγελέα του ΔΠΔ «εξισώνει το θύμα με τον εκτελεστή», αλλά και ότι ενθαρρύνει το Ισραήλ να συνεχίσει τον «πόλεμο εξόντωσης» που διεξάγει στη Γάζα.
Η Χαμάς, στην ανακοίνωση που εξέδωσε, απαιτεί να ακυρωθεί το αίτημα του εισαγγελέα για την έκδοση ενταλμάτων, επισημαίνοντας επίσης ότι το αίτημα για εντάλματα σύλληψης κατά του Νετανιάχου και του Γκάλαντ έρχεται «με επτά μήνες καθυστέρηση».
Αντίδραση υπήρξε και από την πιο μετριοπαθή Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO). Ο Ουασέλ Αμπού Γιούσεφ επισήμανε ότι η απόφαση για τη Χαμάς αποτελεί «σύγχυση μεταξύ του θύματος και του εκτελεστή». Και πρόσθεσε ότι «το ΔΠΔ καλείται να εκδώσει εντάλματα σύλληψης εναντίον Ισραηλινών αξιωματούχων που συνεχίζουν να διαπράττουν εγκλήματα γενοκτονίας στη Λωρίδα της Γάζας».
Σημειώνεται ότι τουλάχιστον 35.562 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 79.652 τραυματίστηκαν στις ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα από τις 7 Οκτωβρίου. Ο αριθμός των νεκρών στο Ισραήλ από την επίθεση της Χαμάς είναι 1.139, με δεκάδες να κρατούνται ακόμη αιχμάλωτοι.
Το αίτημα του εισαγγελέα του ΔΠΔ για να εξεταστεί θα χρειαστεί περίπου δύο μήνες, ώστε να διαπιστωθεί αν επαρκούν τα αποδεικτικά στοιχεία και αν η διαδικασία μπορεί να προχωρήσει.
Τι αναφέρει το κατηγορητήριο
Στη δήλωσή του, ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου αναφέρει:
«Με βάση τα στοιχεία που συνέλεξε και εξέτασε το Γραφείο μου, έχω βάσιμους λόγους να πιστεύω ότι ο Γιαχία Σινουάρ (Επικεφαλής του Ισλαμικού Κινήματος Αντίστασης «Χαμάς» στη Λωρίδα της Γάζας), ο Μοχάμεντ Ντιάμπ Ιμπραχίμ αλ Μάσρι, επικεφαλής διοικητής της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς, γνωστή ως Ταξιαρχίες Al-Qassam, και ο Ισμαήλ Χανίγια, επικεφαλής του Πολιτικού Γραφείου της Χαμάς, φέρουν ποινική ευθύνη για τα ακόλουθα εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράχθηκαν στην επικράτεια του Ισραήλ και του Κράτους της Παλαιστίνης (στη Λωρίδα της Γάζας) τουλάχιστον από τις 7 Οκτωβρίου 2023:Εξόντωση ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, σε αντίθεση με το άρθρο 7 παράγραφος 1 του Καταστατικού της Ρώμης.
Δολοφονία ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, σε αντίθεση με το άρθρο 7 παράγραφος 1 και ως έγκλημα πολέμου σε αντίθεση με το άρθρο 8 παράγραφος 2 στοιχείο.
Σύλληψη ομήρων ως έγκλημα πολέμου, σε αντίθεση με το άρθρο 8 παράγραφος 2.
Βιασμός και άλλες πράξεις σεξουαλικής βίας ως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, σε αντίθεση με το άρθρο 7 παράγραφος 1 και επίσης ως εγκλήματα πολέμου σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 2 στο πλαίσιο της αιχμαλωσίας
Βασανιστήρια ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, σε αντίθεση με το άρθρο 7 παράγραφος 1 και επίσης ως έγκλημα πολέμου, σε αντίθεση με το άρθρο 8 παράγραφος 2 στο πλαίσιο της αιχμαλωσίας
Άλλες απάνθρωπες πράξεις ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, σε αντίθεση με το άρθρο 7, στο πλαίσιο της αιχμαλωσίας·
Βάναυση μεταχείριση ως έγκλημα πολέμου σε αντίθεση με το άρθρο 8 παράγραφος 2, στο πλαίσιο της αιχμαλωσίας
Προσβολή της προσωπικής αξιοπρέπειας ως έγκλημα πολέμου, σε αντίθεση με το άρθρο 8 παράγραφος 2 στο πλαίσιο της αιχμαλωσίας».
Για τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, πρωθυπουργό του Ισραήλ, και τον Γιόαβ Γκάλαντ υπουργό Άμυνας της χώρας, ο Καρίμ Καν δήλωσε πως βάσει των στοιχείων που έχει συγκεντρώσει φέρουν ποινική ευθύνη για τα ακόλουθα εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που διαπράττονται στο έδαφος του Κράτους της Παλαιστίνης (στη Λωρίδα της Γάζας) τουλάχιστον από τις 8 Οκτωβρίου 2023:Πρόκληση πείνας αμάχων ως μέθοδο πολέμου που αναγνωρίζεται ως έγκλημα πολέμου σε αντίθεση με το άρθρο 8 παράγραφος 2 του Καταστατικού.
Εσκεμμένη πρόκληση μεγάλου πόνου ή σοβαρού τραυματισμού ή βλάβες υγείας σε αντίθεση με το άρθρο 8 παράγραφος 2 ή σκληρή μεταχείριση ως έγκλημα πολέμου σε αντίθεση με το άρθρο 8 παράγραφος 2.
Εσκεμμένη θανάτωση σε αντίθεση με το άρθρο 8 παράγραφος 2 ή δολοφονία ως έγκλημα πολέμου σε αντίθεση με το άρθρο 8 παράγραφος 2.
Η σκόπιμη διεξαγωγή επιθέσεων εναντίον αμάχου πληθυσμού ως έγκλημα πολέμου σε αντίθεση με τα άρθρα 8 παράγραφος 2.
Εξόντωση ή/και δολοφονία αντίθετη με τα άρθρα 7 παράγραφος 1, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο θανάτων που προκαλούνται από πείνα, ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας
Η δίωξη ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας σε αντίθεση με το άρθρο 7 παράγραφος 1.
Άλλες απάνθρωπες πράξεις ως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας αντίθετες με το άρθρο 7 παράγραφος 1.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου