Μπορεί το Λαϊκό Μέτωπο της Αριστεράς να νικήσει τη Λεπέν; Ο γρίφος των γαλλικών εκλογών Η «ακτινογραφία» των κομμάτων που συμμάχισαν για να κερδίσουν την ακροδεξιά στις εκλογές της Γαλλίας.

AP Photo/Thomas Padilla

 

 


Συμμαχία με στόχο να εμποδίσουν την προέλαση της ακροδεξιάς στη Γαλλία, σχημάτισαν τα τέσσερα μεγαλύτερα αριστερά και πράσινα κόμματα της χώρας, τα οποία αναμένεται να κατεβάσουν ενιαία λίστα υποψηφίων στις πρόωρες εκλογές που προκήρυξε ο Εμανουέλ Μακρόν για τα τέλη του μήνα.

Ποιοι συμμετέχουν στο Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP), ποια είναι η πολιτική του πλατφόρμα, πόσο καλά μπορεί να αποδώσει - και, δεδομένων των μεγάλων πολιτικών διαφωνιών μεταξύ των μελών του και της προσωπικής εχθρότητας μεταξύ των ηγετών του, θα καταφέρει να επιβιώσει;

 

Στα κρίσιμα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει η βρετανική εφημερίδα «The Guardian», αναλύοντας την κατάσταση στο πολιτικό σκηνικό της Γαλλίας.
Γιατί ενώθηκε η Αριστερά στη Γαλλία;

Η ψηφοφορία στις γαλλικές προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές διεξάγεται σε δύο γύρους. Ένας υποψήφιος μπορεί να κερδίσει στον πρώτο γύρο αν συγκεντρώσει πάνω από το 50% των ψήφων, αντιπροσωπεύοντας τουλάχιστον το 25% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, αλλά αυτό είναι σπάνιο.

Στην πλειονότητα των 577 εκλογικών περιφερειών της Γαλλίας, οι δύο επικρατέστεροι υποψήφιοι του πρώτου γύρου, καθώς και όσοι άλλοι συγκέντρωσαν τουλάχιστον το 12,5% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, περνούν στον δεύτερο γύρο. Η συνένωση δυνάμεων αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες των αριστερών υποψηφίων να προχωρήσουν. 


Το όνομα της συμμαχίας παραπέμπει στο Λαϊκό Μέτωπο, μια βραχύβια πολιτική συμμαχία μεταξύ Σοσιαλιστών και Κομμουνιστών στη Γαλλία το 1936 για την καταπολέμηση του φασισμού, η οποία οδήγησε τον σοσιαλιστή πολιτικό Λεόν Μπλουμ να γίνει πρωθυπουργός.
Ποια κόμματα συμμετέχουν και πόσους υποψηφίους θα κατεβάσει το καθένα;

Το μεγαλύτερο κόμμα στο NFP είναι το κόμμα Ανυπότακτη Γαλλία (LFI), του οποίου ηγείται ο ριζοσπάστης αριστερός Ζαν-Λικ Μελανσόν. Ιδρύθηκε το 2016, είναι ακροαριστερό και λαϊκιστικό -σύμφωνα πάντα με την εφημερίδα- και πιστεύει ότι τα παραδοσιακά κόμματα και οι πολιτικές οργανώσεις δεν υπηρετούν πλέον τη δημοκρατία. Είχε 75 βουλευτές στο απερχόμενο κοινοβούλιο. Το LFI θέλει συνταγματική μεταρρύθμιση, 100% ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2050, αποχώρηση από τις συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου, «δημοκρατική επανίδρυση» της ΕΕ, διαχωρισμό της λιανικής και της επενδυτικής τραπεζικής, ανώτατα όρια τιμών στα βασικά τρόφιμα και την ενέργεια και υψηλότερο κατώτατο μισθό.

Το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) είναι το κυρίαρχο κεντροαριστερό κόμμα του Φρανσουά Μιτεράν και του Φρανσουά Ολάντ. Σοσιαλδημοκρατικό και φιλοευρωπαϊκό, ήταν επί δεκαετίες το μεγαλύτερο κόμμα της γαλλικής αριστεράς, αλλά συγκέντρωσε λιγότερο από 2% στις προεδρικές εκλογές του 2022 και είχε 31 βουλευτές.


Το Κομμουνιστικό Κόμμα (PCF), ένα από τα παλαιότερα της Ευρώπης, ήταν επί μακρόν η κύρια δύναμη της μεταπολεμικής γαλλικής αριστεράς και συμμετείχε σε κυβέρνηση συνασπισμού με το PS από το 1997-2002. Εξακολουθεί να στοχεύει στην «υπέρβαση» του καπιταλισμού, αλλά είναι ρεαλιστικό σε ό,τι αφορά την υλοποίησή του. Είχε 22 βουλευτές στο προηγούμενο κοινοβούλιο.

Το κόμμα των Πρασίνων (LE-EELV) θέλει μείωση των εκπομπών CO2 κατά 40%, σταδιακή κατάργηση των πυρηνικών, και πιο πράσινες θέσεις εργασίας, κατοικίες, δημόσιες μεταφορές και γεωργία. Είναι υπέρ της ΕΕ, έχει μια έντονα αριστερή οικονομική ατζέντα, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης της φορολογίας για τα υψηλότερα εισοδήματα. Είχε 21 βουλευτές.

Όπως προβλέπει η συμφωνία, από τους 546 υποψηφίους που θα κατεβάσει η νέα συμμαχία στον πρώτο γύρο των εκλογών της 30ής Ιουνίου, 229 θα υποστηριχθούν από το LFI, ενώ 175 από το PS, 92 από τους Πράσινους και 50 από το κομμουνιστικό PCF.
Ποιο είναι το πρόγραμμα του NFP;

Ενώ και τα τέσσερα κόμματα δήλωσαν ότι έκαναν παραχωρήσεις, το πρόγραμμα του NFP είναι σαφώς επηρεασμένο από αυτό του σκληρού αριστερού LFI, συμπεριλαμβανομένων των δεσμεύσεων που θα αυξήσουν σημαντικά τις δημόσιες δαπάνες. Στο 110%, ο λόγος χρέους της Γαλλίας είναι ο τρίτος υψηλότερος στην ευρωζώνη.


Υπόσχεται να ανατρέψει τις αμφιλεγόμενες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις του Μακρόν και να επαναφέρει την ηλικία συνταξιοδότησης στα 60 έτη, να αυξήσει τους μισθούς του δημόσιου τομέα, να συνδέσει τους μισθούς με τον πληθωρισμό, να ενισχύσει τα επιδόματα στέγασης και νεολαίας, να μειώσει τον φόρο εισοδήματος και την κοινωνική ασφάλιση για τους χαμηλόμισθους και να εισαγάγει φόρο πλούτου για τους πλούσιους.

Στόχος του είναι επίσης να αυξήσει τον κατώτατο μισθό, να χρηματοδοτήσει 500.000 θέσεις φροντίδας παιδιών, να περιορίσει τις τιμές των βασικών τροφίμων, του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και της βενζίνης, να ενισχύσει τα πράσινα μέτρα -συμπεριλαμβανομένης της νομοθέτησης για ουδετερότητα ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050- και να μεταρρυθμίσει την κοινή γεωργική πολιτική της ΕΕ.

Σε ό,τι αφορά τις εξωτερικές υποθέσεις, η συμμαχία δήλωσε ότι θα απαιτήσει άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, θα αναγνωρίσει το κράτος της Παλαιστίνης, θα «σταματήσει τον επιθετικό πόλεμο της Μόσχας» στην Ουκρανία, θα συνεχίσει να προμηθεύει όπλα στο Κίεβο και θα «υπερασπιστεί αταλάντευτα την κυριαρχία και την ελευθερία του ουκρανικού λαού».

Ο ίδιος ο Μελανσόν είναι γνωστό ότι έκανε πολλές φιλικές προς τη Μόσχα δηλώσεις, αλλά μετρίασε τη στάση του μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Πόσο σταθερή είναι η συμμαχία;

Τα ίδια τέσσερα κόμματα σχημάτισαν ένα ανάλογο σύμφωνο, γνωστό ως Nupes, μετά τις προεδρικές εκλογές του 2022 και πριν από τις επακόλουθες κοινοβουλευτικές κάλπες. Ως αποτέλεσμα, η συμμαχία κέρδισε λίγο περισσότερους από 150 βουλευτές στην εθνοσυνέλευση.


Αν και δεν διαλύθηκε ποτέ επίσημα, η συμμαχία αυτή ουσιαστικά κατέρρευσε πέρυσι, εν μέρει λόγω του κυριαρχικού και τραχύ χαρακτήρα του Μελανσόν και των όλο και πιο ριζοσπαστικών θέσεων του, αλλά και λόγω των βαθιών πολιτικών διαφορών όσον αφορά την υποστήριξη της Ουκρανίας, τον πόλεμο στη Γάζα και την ΕΕ.

Το LFI αρνήθηκε να αναφερθεί στη Χαμάς ως τρομοκρατική ομάδα, και το κόμμα -και ιδίως ο Μελανσόν, ορισμένα από τα σχόλια του οποίου προκάλεσαν την οργή των αντίπαλων πολιτικών και της εβραϊκής κοινότητας- κατηγορήθηκε ότι φλερτάρει τους μουσουλμάνους ψηφοφόρους διακινώντας αντισημιτικά τροπάρια. Οι ίδιοι αρνούνται κάτι τέτοιο.

Τα κόμματα φαίνονται αποφασισμένα να το κάνουν να πετύχει, κερδίζοντας την υποστήριξη του σφοδρού επικριτή του Μελανσόν, Ραφαέλ Γκλυκσμάν, ο οποίος ηγήθηκε μιας μετριοπαθούς σοσιαλιστικής λίστας κατακτώντας την τρίτη θέση στις ευρωεκλογές, και του πρώην προέδρου του PS Φρανσουά Ολάντ.



Ωστόσο, δεν είναι σαφές ποιος θα ηγηθεί του NFP ή θα είναι ο υποψήφιος πρωθυπουργός. Ο Γκλυκσμάν και άλλοι έχουν αποκλείσει τον Μελανσόν, λέγοντας ότι το NFP χρειάζεται έναν δημιουργό συναίνεσης, και άλλοι στην αριστερά χαρακτήρισαν τη συμμαχία ως «απλώς την έναρξη των συζητήσεων».

Ο Μελανσόν έχει υποσχεθεί να παραιτηθεί, αλλά προς το παρόν η ατσάλινη λαβή του στο LFI παραμένει- το κόμμα αρνήθηκε να ανακηρύξει ξανά πέντε απερχόμενους βουλευτές που τόλμησαν να ασκήσουν κριτική στον φλογερό ηγέτη του, μια απόφαση που οι εχθροί του τρεις φορές υποψήφιου προέδρου χαρακτήρισαν ως «εκκαθάριση» και «τυπικά αυταρχική».
Πόσο καλά θα πάει το NPF;

Οι δημοσκοπήσεις τοποθετούν το NPF στο 28%-30% των ψήφων, έναντι εκτιμώμενου 33% για το ακροδεξιό Εθνικό Συναγερμό (RN) της Μαρίν Λεπέν και μόλις 19% για τον κεντρώο συνασπισμό του Μακρόν.

Με βάση τις τρέχουσες δημοσκοπήσεις, οι υποψήφιοι του προέδρου θα μπορούσαν να εκτοπιστούν συνολικά από τον δεύτερο γύρο της ψηφοφορίας σε εκατοντάδες εκλογικές περιφέρειες.

Αν συμβεί αυτό, οι μετριοπαθείς αριστεροί ψηφοφόροι - από αυτούς που υποστήριξαν τον Γκλυκσμάν - είναι πιθανό να αποτελέσουν τον αποφασιστικό παράγοντα. Αντιμέτωποι με μια επιλογή μεταξύ του NFP και του RN, δεν είναι σαφές πόσοι θα υποστηρίξουν μια συμμαχία που θα περιλαμβάνει το LFI ή θα προτιμήσουν να απέχουν.