AP Photo/Alexander Zemlianichenko Jr (αρχείου)Λευκορώσοι δημοσιογράφοι διαπίστωσαν ότι κυπριακή εταιρεία που συνδέεται με πρώην κορυφαίο συνεργάτη του Λευκορώσου ηγέτη Αλεξάντερ Λουκασένκο κερδίζει μέσω αυξημένων συμβάσεων που σχετίζονται με νέες οδούς εξαγωγής του λιπάσματος της ποτάσας, που δημιουργήθηκαν ως αποτέλεσμα των κυρώσεων της ΕΕ.
Σύμφωνα με το Politico, τον Μάρτιο του 2022, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απαγόρευσε την εισαγωγή και το transit λευκορωσικής ποτάσας στην ΕΕ λόγω της υποστήριξης της Λευκορωσίας στη «ρωσική εισβολή στην Ουκρανία».
Η απαγόρευση της ΕΕ οδήγησε την Belaruskali, δηλαδή την κρατική εταιρεία παραγωγής ποτάσας της Λευκορωσίας, να μεταφέρει τις εξαγωγές της ύψους περίπου 2 δισ. ευρώ ετησίως από το λιθουανικό λιμάνι Klaipėda στο λιμάνι της Αγίας Πετρούπολης στη Ρωσία.
Έρευνα που δημοσιεύθηκε από το Λευκορωσικό Κέντρο Ερευνών (BIC) ανέφερε ότι οι νέες ρυθμίσεις για τις εξαγωγές ποτάσας έχουν οδηγήσει σε μεγάλες συμβάσεις μεταξύ της Belaruskali και εταιρείας χαρτοφυλακίου με έδρα την Κύπρο, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει το Politico.
Advertisement
Το 2023, η Belaruskali προσέλαβε την κυπριακή εταιρία «Dimicandum Invest Holding» για να μεταφέρει φορτία από σιδηροδρομικά βαγόνια σε πλοία στο ρωσικό λιμάνι, παρά το ότι οι τοπικές εταιρίες μπορούσαν να κάνουν τη δουλειά πολύ φθηνότερα, σύμφωνα με το BIC (δίκτυο εξόριστων Λευκορώσων ερευνητών δημοσιογράφων).
Έγγραφα που έχει αποκτήσει πρόσβαση η BIC δείχνουν ότι το 2023 η Belaruskali συμφώνησε να πληρώσει στην κυπριακή εταιρεία 68 εκατ. δολάρια για 3,4 εκατομμύρια τόνους ποτάσας, δηλαδή 20 δολάρια ανά τόνο που μετακινήθηκε. Η κυπριακή εταιρεία πλήρωσε το λιμάνι για να κάνει τη δουλειά, με τα στοιχεία της BIC να δείχνουν ότι η τιμή στο λιμάνι για αυτές τις υπηρεσίες είναι 11 $ ανά τόνο.
«Η έρευνα έδειξε ότι το σχέδιο μπορεί να οργανώθηκε για να μεταφέρει κεφάλαια από την κρατική εταιρία παραγωγής λιπασμάτων ποτάσας προς όφελος πληρεξουσίων του Aleksandr Lukashenko», γράφει η BIC.
Οι δημοσιογράφοι διαπίστωσαν ότι ο ο οικονομικός διευθυντής «AG Svirydau» που υπογράφει εκ μέρους της Dimicandum Invest Holding ήταν ο Andrei Svirydau, αναπληρωτής επικεφαλής του Λευκορωσικού Τμήματος Προεδρικών Υποθέσεων από το 2019 έως το 2021.
Ο Svirydau παραδέχτηκε ότι ήταν οικονομικός διευθυντής της εταιρείας σε τηλεφωνική επικοινωνία με τους δημοσιογράφους, όμως αρνήθηκε ότι υπέγραψε συμβόλαια με τη Belaruskali.
Η ΕΕ έχει δεχθεί ξανά παλαιότερα «πυρά» για την επιβολή κυρώσεων στην ποτάσα της Λευκορωσίας. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ταξίδεψε στις Βρυξέλλες το 2023 για να ζητήσει εξαίρεση για τα ρωσικά και τα λευκορωσικά λιπάσματα, υποστηρίζοντας ότι οι απαγορεύσεις αυξάνουν έστω και με έμμεσο τρόπο τις τιμές των τροφίμων και την πείνα σε όλη την Αφρική.
Οι περισσότερες χώρες της ΕΕ, με επικεφαλής την Πορτογαλία, ήταν πρόθυμες να χορηγήσουν την ειδική απαλλαγή, ειδικά μετά από καταγγελίες από γεωργικές δυνάμεις όπως η Βραζιλία ότι δυσκολεύονται να αγοράσουν αρκετό λίπασμα. Όμως, η αντίθεση από τα κράτη της Βαλτικής οδήγησε σε απόρριψη της ιδέας, η οποία «θάφτηκε» εν μέσω ενός ακόμη γύρου κυρώσεων κατά του Μινσκ.
Η έρευνα υπογραμμίζει ότι «σημαντικό μέρος του κόστους από τις υπηρεσίες μεταφοράς της ποτάσας ίσως οφείλεται σε σχήματα που εμπλέκονται σε διαφθορά και δεν αποτελεί συνέπεια των κυρώσεων», γράφει η BIC.
Αφού έφθασαν στο ιστορικό υψηλό όλων των εποχών το 2022, οι παγκόσμιες τιμές ποτάσας μειώθηκαν κατά 75% μέχρι τον Μάιο του 2024.
Σύμφωνα με τρεις εμπειρογνώμονες που ρωτήθηκαν από το BIC, ακόμη και αν οι αποστολές ποτάσας δεν εισήλθαν στο μπλοκ της ΕΕ, η Dimicandum Invest Holding με έδρα την Κύπρο εξακολουθεί να παραβιάζει τις κυρώσεις της ΕΕ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου