Γράφει η Μαρία Τσιλιμιγκάκη
Το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών, με τη συνεργασία του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος, παρουσίασε την έκδοση «Η φαρμακευτική αγορά στην Ελλάδα: Γεγονότα και Στοιχεία 2023», καθώς και τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης «Η συμβολή του κλάδου φαρμάκου στην ελληνική οικονομία».
Η έκθεση επισημαίνει το κενό στη χρηματοδότηση της φαρμακευτικής δαπάνης που προέρχεται από την περίοδο της οικονομικής κρίσης και την επιβολή δημοσιονομικών μέτρων.
Οι δαπάνες υγείας και φαρμάκου επηρεάζονται σε σημαντικό βαθμό τόσο από τη δυνατότητα χρηματοδότησης του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, όσο και από τις δημογραφικές εξελίξεις και την κατάσταση υγείας του πληθυσμού. Το προσδόκιμο επιβίωσης στην Ελλάδα επανήλθε το 2023 στο υψηλό επίπεδο των 81,6 ετών, έπειτα από τη μείωση λόγω της πανδημίας, πλησιάζοντας τον μέσο όρο της ΕΕ27.
Ωστόσο, το 2022, το ποσοστό των ατόμων άνω των 65 ετών ανέρχεται στο 22,9% του συνολικού πληθυσμού, ενώ έως το 2070 αναμένεται να αυξηθεί σταδιακά στο 32,8%, οδηγώντας σε αυξημένες ανάγκες για δαπάνες υγείας και φαρμάκου λόγω της γήρανσης του πληθυσμού.
Ταυτόχρονα, μειώνονται οι γεννήσεις, αυξάνονται οι θάνατοι και απομειώνεται σταδιακά ο ενεργός πληθυσμός. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την παρουσίαση, το 2022 καταγράφηκαν 76.500 γεννήσεις, μειωμένες κατά 10,3% σε σχέση με το 2021, ενώ σε σχέση με μια 10ετία πριν οι γεννήσεις είναι μειωμένες κατά 23.000. Οι θάνατοι παρουσίασαν μείωση κατά 2,2% και ανήλθαν σε 140.800 σε πολύ υψηλό επίπεδο. Καθώς η αύξηση των γεννήσεων δεν κάλυψε την αυξητική τάση των θανάτων, το αποτέλεσμα είναι η φυσική μεταβολή του πληθυσμού (γεννήσεις - θάνατοι) να παραμένει αρνητική κατά -64.300 το 2022!
Οι θάνατοι από νοσήματα του κυκλοφορικού συστήματος, ευθύνονται πλέον για το 32,4% των συνολικών θανάτων το 2021, παρά την κάμψη των τελευταίων ετών. Υποχώρηση καταγράφουν και οι νεοπλασίες που ευθύνονται για το 21,3% των συνολικών θανάτων. Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει η μείωση των συνολικών θανάτων από νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος μετά το 2015 (στο 9,1% το 2021).
Πάντως, το 2022 η κατά κεφαλήν δαπάνη για πρόληψη στην Ελλάδα κυμάνθηκε στα e76 (από e64 το 2021 και από e27 το 2020) παραμένοντας στις χαμηλότερες θέσεις στην ΕΕ, ενώ η αύξηση που καταγράφεται σε όλες σχεδόν τις χώρες οφείλεται εν μέρει και στον εμβολιασμό.
Χρηματοδότηση και δαπάνες
Η δημόσια χρηματοδότηση στην Ελλάδα, αντιστοιχεί στο 62% της συνολικής χρηματοδότησης για δαπάνες υγείας το 2022, περίπου στο ίδιο επίπεδο την τελευταία τετραετία, παραμένει όμως σε απόσταση από το μέσο όρο της ΕΕ και των χωρών του νότου. Σημειώνεται ότι το μερίδιο της δημόσιας δαπάνης στις νότιες χώρες και στην ΕΕ είναι κατά 11,4 και 19,3 μονάδες αντίστοιχα υψηλότερο έναντι της Ελλάδας…
Η συνολική κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στα 1.679 ευρώ το 2022, έναντι 2.014 ευρώ το 2009, με την πτώση να προέρχεται κυρίως από την υποχώρηση της δημόσιας κατά κεφαλήν δαπάνης τη συγκεκριμένη περίοδο. Η συνολική κατά κεφαλήν δαπάνη στην ΕΕ διαμορφώθηκε στα 3.681 ευρώ, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να βρίσκεται στο 46% του μέσου όρου της ΕΕ και στο 59% των επιπέδων των χωρών του ευρωπαϊκού νότου. Η δημόσια κατά κεφαλήν δαπάνη υγείας διαμορφώθηκε στα 1.040 ευρώ στην Ελλάδα, έναντι 2.993 ευρώ στην ΕΕ και 2.086 ευρώ στις χώρες του νότου.
Στον τομέα των δαπανών για φαρμακευτική κάλυψη, η συνολική φαρμακευτική δαπάνη (εξωνοσοκομειακή και νοσοκομειακή) για το 2022 διαμορφώθηκε στα 6,2 δισ. ευρώ, σε σύγκριση με 5,6 δισ. ευρώ το 2021, ενώ εκτιμάται ότι το 2023 η δαπάνη ανήλθε στα 7,1 δισ. Η δημόσια δαπάνη για το 2022 ήταν στα 2,7 δισ., με εκτίμηση για 2,8 δισ. το 2023, ενώ η συμμετοχή της φαρμακοβιομηχανίας στη φαρμακευτική δαπάνη αυξήθηκε για το 2022 στα 2,9 δισ., και στα 3,5 δισ. το 2023 (εκτίμηση).
Τα τελευταία δύο χρόνια, η συμμετοχή του κλάδου στη φαρμακευτική δαπάνη ξεπερνά εκείνη του Δημοσίου. Από το 2022 και μετά το κράτος έκανε ανακατανομή της δαπάνης στα τρία κανάλια διανομής (retail, ΦΥΚ και νοσοκομεία), με αποτέλεσμα μια άνιση ανακατανομή των υποχρεωτικών επιστροφών, ειδικά στα νοσοκομειακά φάρμακα και στα φάρμακα υψηλού κόστους. Για τα νοσοκομειακά φάρμακα το ποσοστό των επιστροφών το 2022 ανήλθε σε 70%, ενώ για το 2023 εκτιμάται στο 80%. Τέλος, η συμμετοχή των ασθενών αυξήθηκε το 2022 στα 698 εκατ. ευρώ και στα 734 εκατ. ευρώ το 2023.
Καινοτομία μετά δυσκολίας και βασάνων…
Επιπλέον, λιγότερη φαρμακευτική καινοτομία φτάνει στους Έλληνες ασθενείς, καθώς από τα 167 νέα φάρμακα που εγκρίθηκαν κατά την περίοδο 2019–2022, μόλις τα 79 (47%) εισήχθησαν στην Ελλάδα, ενώ μόνο 43 από αυτά είναι σήμερα ευρέως διαθέσιμα στην ελληνική αγορά.
Κι όλα αυτά, ενώ η Φαρμακοβιομηχανία, αποτελεί έναν από τους δυναμικότερους κλάδους της ελληνικής Οικονομίας… Την περίοδο 1998-2023 διενεργήθηκαν 4.244 κλινικές μελέτες (2.500 ολοκληρωμένες) ανεξαρτήτου φάσης ή σταδίου. Οι απασχολούμενοι στον κλάδο φαρμακευτικών προϊόντων (παραγωγή και χονδρικό εμπόριο) είναι 32,1 χιλ. το 2023. Σημαντικός είναι και ο ρόλος του φαρμακευτικού κλάδου στο συνολικό εξωτερικό εμπόριο, καθώς οι εξαγωγές φαρμακευτικών προϊόντων ανήλθαν το 2023 στα 2,8 δισ. και αντιστοιχούν στο 5,5% των συνολικών εξαγωγών αγαθών με κυριότερους εξαγωγικούς προορισμούς τη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ην. Βασίλειο. Αντίστοιχα, οι εισαγωγές αποτελούν περίπου το 5,3% των συνολικών εισαγωγών της χώρας το 2023.
Η εκτίμηση του ΙΟΒΕ
Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ για το οικονομικό αποτύπωμα του κλάδου του φαρμάκου στην ελληνική Οικονομία, η συνολική συνεισφορά του σε όρους ΑΕΠ εκτιμάται σε 6,5 δισ. ευρώ (3,2% του ΑΕΠ) το 2022.
Έτσι, για κάθε 1 ευρώ προστιθέμενης αξίας των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο του φαρμάκου, δημιουργούνται συνολικά 2,3 ευρώ στην ελληνική Οικονομία. Σε όρους απασχόλησης, η συνολική συνεισφορά εκτιμάται σε 118.900 θέσεις εργασίας (ή 2,9% της συνολικής απασχόλησης).
Δηλαδή, κάθε θέση εργασίας στον κλάδο του φαρμάκου υποστηρίζει 3,4 θέσεις πλήρους απασχόλησης συνολικά στην Οικονομία. Τέλος, η επίδραση στα φορολογικά έσοδα από τη δραστηριότητα του κλάδου φαρμάκου εκτιμάται περίπου στα 1,8 δισ. ευρώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου