Tα όσα προηγήθηκαν την περασμένη εβδομάδα και προκάλεσαν την περεταίρω κλιμάκωση της έντασης στην Μέση Ανατολή και τις επικίνδυνες προεκτάσεις που αυτή έχει, καταγράφει σε ανάλυσή του το BBC.
Όπως αναφέρει το βρετανικό μέσο, τις τελευταίες επτά ημέρες, ο ηγέτης της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα δολοφονήθηκε, το Ισραήλ εξαπέλυσε χερσαία εισβολή στο Λίβανο και το Ιράν εκτόξευσε σχεδόν 200 βαλλιστικούς πυραύλους σε στόχους σε όλο το Ισραήλ.
Οι δυτικές και περιφερειακές δυνάμεις -με επικεφαλής τις ΗΠΑ- έχουν πιέσει για αποκλιμάκωση. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ζήτησε τον «άμεσο τερματισμό» των εχθροπραξιών και η G7, στην οποία συμμετέχουν οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία, ζήτησε «αυτοσυγκράτηση».
Αλλά μέχρι στιγμής οι προσπάθειες αυτές έχουν αποτύχει - και η Μέση Ανατολή βρίσκεται πιο κοντά από ποτέ σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο, σημειώνει το BBC.
Ιδού πώς εξελίχθηκε η τελευταία εβδομάδα.
Παρασκευή βράδυ: Ο Νασράλα δολοφονείται.
Καθώς ο ήλιος έδυε πάνω από τη Βηρυτό στις 27 Σεπτεμβρίου, στο νότιο τμήμα της πόλης σημειώθηκαν μια σειρά εκρήξεις.
Αρκετές πολυκατοικίες χτυπήθηκαν, αφήνοντας έναν τεράστιο κρατήρα στο έδαφος. Σύννεφα σκόνης και συντριμμιών «σκέπασαν» τον ορίζοντα και ήταν ορατά από όλη την πρωτεύουσα του Λιβάνου.
Το χτύπημα, με στόχο ένα υπόγειο καταφύγιο, σκότωσε τον ηγέτη της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα.
Ο Νασράλα, ο οποίος θεωρούνταν κορυφαίος-στόχος, δεν είχε εμφανιστεί δημόσια για χρόνια από φόβο μήπως δολοφονηθεί από το Ισραήλ.
Ο θάνατός του επιστέγασε μια εβδομάδα αυξημένων ισραηλινών χτυπημάτων με στόχο τη Χεζμπολάχ που άφησαν πίσω τους περισσότερους από 500 νεκρούς.
Είχε προηγηθεί την προηγούμενη εβδομάδα, μια σειρά εκρήξεων σε ασυρμάτους και βομβητές που στόχευε τη Χεζμπολάχ άφησε τουλάχιστον 32 νεκρούς και πάνω από 3.000 τραυματίες.
Ο θάνατος του Νασράλα εξαφάνισε όλες τις ελπίδες για αποκλιμάκωση, η οποία λίγες ώρες νωρίτερα φαινόταν πιθανή.
Μια πρόταση των ΗΠΑ για εκεχειρία 21 ημερών είχε συζητηθεί στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) στη Νέα Υόρκη. Ο πρεσβευτής του Ισραήλ, Ντάνι Ντάνον, είχε μάλιστα δηλώσει ότι η πλευρά του ήταν «ανοιχτή σε ιδέες».
Όμως, λίγες ώρες μετά το χτύπημα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επέστρεφε νωρίς με πτήση από τον ΟΗΕ - και οι όποιες ελπίδες για επικράτηση της διπλωματίας έσβησαν.
Δευτέρα βράδυ: Το Ισραήλ εισβάλλει στο Λίβανο.
Τρεις ημέρες αργότερα, οι ισραηλινές δυνάμεις εισέβαλαν στο Λίβανο, σηματοδοτώντας την έναρξη της χερσαίας εισβολής.
Οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) δήλωσαν ότι οι επιχειρήσεις τους θα είναι «περιορισμένες και στοχευμένες».
Οι μάχες μέχρι στιγμής έχουν οδηγήσει σχεδόν 1,2 εκατομμύρια ανθρώπους να φύγουν από τα σπίτια τους, σύμφωνα με εκτιμήσεις της μονάδας κρίσης του Λιβάνου. Τουλάχιστον 8 Ισραηλινοί στρατιώτες έχουν σκοτωθεί.
Το Ισραήλ λέει ότι η επιχείρηση έχει στόχο να σταματήσει την ικανότητα της Χεζμπολάχ να εκτοξεύει ρουκέτες και μη επανδρωμένα αεροσκάφη πάνω από τα σύνορα - κάτι που κάνει σχεδόν καθημερινά από τότε που η Χαμάς, η παλαιστινιακή σύμμαχός της, εξαπέλυσε μια φονική επιδρομή στο νότιο Ισραήλ πριν από σχεδόν ένα χρόνο, πυροδοτώντας τον σημερινό πόλεμο στη Γάζα.
Τώρα τα ισραηλινά στρατεύματα διεξάγουν ταυτόχρονα έναν χερσαίο πόλεμο σε δύο μέτωπα: Στη Γάζα και στον Λίβανο. Αυτό δεν έχει συμβεί εδώ και δεκαετίες, σημειώνει το BBC.
Ο τελευταίος πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ, το 2006, έληξε άδοξα με το ψήφισμα 1701 του ΟΗΕ, το οποίο όριζε ότι η Χεζμπολάχ θα απέσυρε τις δυνάμεις της από τον νότιο Λίβανο.
Αυτό δεν συνέβη ποτέ, και με την υποστήριξη του Ιράν, η Χεζμπολάχ δυνάμωσε.
Το Ισραήλ δεν έχει δηλώσει ότι θέλει να απομακρύνει εντελώς τη Χεζμπολάχ από το πολιτικό τοπίο του Λιβάνου (όπως έκανε με τη Χαμάς στη Γάζα), αλλά παρ' όλη τη συζήτηση για το ότι πρόκειται για μια «περιορισμένη και στοχευμένη» επιχείρηση, είναι σαφές ότι το Ισραήλ είναι αδίστακτα αποφασισμένο να μικρύνει σε μέγεθος τη Χεζμπολάχ.
Τρίτη βράδυ: Το Ιράν επιτίθεται στο Ισραήλ.
Την επόμενη ημέρα, περίπου στις 19:30 τοπική ώρα, 10 εκατομμύρια Ισραηλινοί τρέχουν σε καταφύγια σε όλη τη χώρα, αφού το Ιράν εκτόξευσε σχεδόν 200 βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον του Ισραήλ.
Το σύστημα αεράμυνας της χώρας τέθηκε σε δράση - και σύμμαχοι, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, συμμετείχαν στην απόκρουση της επίθεσης - ένα ακόμη σημάδι της διεύρυνσης του πεδίου της σύγκρουσης.
Οι IDF δήλωσαν ότι οι περισσότεροι πύραυλοι αναχαιτίστηκαν, αλλά και ότι ένας μικρός αριθμός έπληξε το κεντρικό και το νότιο Ισραήλ. Το μόνο άτομο που αναφέρθηκε ότι σκοτώθηκε ήταν ένας Παλαιστίνιος στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.
Με τη μεγαλύτερη ομάδα αντιπροσώπων της σε σύγχυση, η Τεχεράνη υπολόγισε ότι για να αποκαταστήσει κάποια επίφαση αποτροπής έπρεπε να κάνει κάτι πιο δραματικό από την τελευταία σχεδιασμένη επίθεση με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη στο Ισραήλ τον Απρίλιο.
Εξ ου και ο μεγαλύτερος αριθμός βαλλιστικών πυραύλων και η έλλειψη προειδοποίησης.
Αλλά ενώ η επίθεση ήταν κάτι περισσότερο από θέμα επίδειξης, δεν φαίνεται να σηματοδοτεί την επιθυμία του Ιράν για ολοκληρωτικό πόλεμο.
Ωστόσο, τονίζει το BBC, αυτό δεν αποτελεί έκπληξη. Εάν έφτανε σε έναν ολοκληρωτικό πόλεμο, το Ιράν γνωρίζει ότι θα έχανε, και μάλιστα άσχημα. Θα μπορούσε ακόμη και να προαναγγείλει το τέλος της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Το Ισραήλ, με ισχυρούς δυτικούς συμμάχους - και ένα μικρό αριθμό γειτόνων στη Μέση Ανατολή που είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν στην κατάρριψη ιρανικών πυραύλων - είναι μια περιφερειακή υπερδύναμη.
Το Ιράν, που είναι οικονομικά εύθραυστο και διοικείται από μια αντιλαϊκή κυβέρνηση, δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει. Ούτε έχει το είδος των συμμάχων που θα ήταν πρόθυμοι να το υπερασπιστούν σε περίπτωση αντιπαράθεσης.
Ο ανώτατος ηγέτης, Αγιατολάχ Χαμενεΐ, έκανε κατάλληλα προκλητικούς θορύβους κατά την προσευχή της Παρασκευής στην Τεχεράνη, στην οποία και ηγήθηκε, αλλά το Ιράν γνωρίζει ότι δεν έχει την πολυτέλεια να κλιμακώσει πολύ περισσότερο.
Tι ακολουθεί στη συνέχεια;
Σύμφωνα με όσα καταγράφει στην ανάλυσή του το BBC, παρά τις καταστροφικές απώλειες της Χεζμπολάχ, έχει ορκιστεί να συνεχίσει να πολεμά στο Λίβανο.
Και η ιστορία μας δείχνει ότι είναι εύκολο για το Ισραήλ να μπει στο Λίβανο, αλλά δύσκολο να φύγει.
Όσον αφορά την απάντηση του Ισραήλ στο Ιράν, η περιοχή - και ο κόσμος - βρίσκεται σε «αναμμένα κάρβουνα» από την Τρίτη.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, δήλωσε ότι αποθάρρυνε το Ισραήλ να πλήξει τις ιρανικές πυρηνικές ή πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στο πλαίσιο των αντιποίνων.
Μια σοβαρή αντίδραση φαίνεται αναπόφευκτη, ωστόσο, και κάποια από την πρόσφατη ρητορική του Μπενιαμίν Νετανιάχου υποδηλώνει ότι μπορεί να σκέφτεται, τελικά, την αλλαγή καθεστώτος στο Ιράν.
Αλλά οι άμεσοι στόχοι του Ισραήλ είναι πιο κοντά στο σπίτι του. Η «ολοκληρωτική νίκη» στη Γάζα και η απομάκρυνση της απειλής που συνιστά η Χεζμπολάχ κατά μήκος των βόρειων συνόρων.
Οι Ισραηλινοί ηγέτες επισημαίνουν ότι βρίσκονται σε πόλεμο σε πολλά μέτωπα. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου λέει ότι είναι επτά: Γάζα, Λίβανος, Δυτική Όχθη, Υεμένη, Ιράν, Ιράκ και Συρία.
Είναι αλήθεια ότι τον τελευταίο χρόνο, οι επιθέσεις έχουν έρθει από όλες αυτές τις κατευθύνσεις, παρόλο που οι φιλοϊρανικές ομάδες στο Ιράκ και τη Συρία έχουν αποτελέσει μέχρι στιγμής μικρή πραγματική απειλή.
Δεν βλέπουμε έναν ολοκληρωτικό περιφερειακό πόλεμο ακόμα, αλλά με τόσους πολλούς παίκτες να αισθάνονται ότι έχουν ένα μερίδιο σε αυτόν, ο πόλεμος στη Γάζα έχει κάνει μετάσταση με δραματικό τρόπο, καταλήγει η ανάλυση του BBC.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου