Eurofighter: Η ελληνική «φαγούρα» για 20 χρόνια και το deal του Σολτς με τον Ερντογάν Η Γερμανία με την προμήθεια Eurofighter στην Τουρκία στέλνει και ένα μήνυμα στην Ελλάδα για την προτίμηση στα γαλλικά Rafale.

AP | Khalil Hamra

 


Γράφει ο Δήμος Βερύκιος
 


Η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο. Αυτό κάνουν τώρα η Αγγλία με τη Γερμανία που ηγούνται του ευρωπαϊκού κονσόρτιουμ κατασκευής του Eurofighter, εκδικούνται την Ελλάδα που από το 2000 και επί είκοσι χρόνια ενέπαιζε τέσσερις χώρες (Βρετανία – Γερμανία – Ισπανία – Ιταλία), υποσχόμενη ότι θα συμμετάσχει στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα συμπαραγωγής των Eurofighter, αλλά διαρκώς το ανέβαλε μέχρι που ένα πρωί, το 2020, η Αθήνα ανακοινώνει ξαφνικά ότι αγοράζει τα γαλλικά Rafale αντί των Eurofighter!

Το Βερολίνο και το Λονδίνο το θεώρησαν καθαρό εμπαιγμό. Η Ουάσινγκτον δεν δυσαρεστήθηκε τόσο απο την αιφνίδια αγορά των Rafale διότι έχει το μονοπώλιο των «F» (F-16, F-35, F-15) και άρα γνώριζε ότι αργά ή γρήγορα η Ελλάδα θα πέσει στην αγκαλιά της, όπως και έγινε με τα F-35.
Από τα Eurofighter στα Rafale η Ελλάδα

Στα τέλη του προηγούμενου αιώνα, από το ευρωπαϊκό κονσόρτιουμ του Eurofighter η Γερμανία είχε αναλάβει να τα πουλήσει στην Ελλάδα λόγω των άριστων σχέσεων των αδελφών Σημίτη με την Καγκελαρία. Αντιπρόσωπος της εταιρίας κατασκευής των Eurofighter στην Ελλάδα είχε οριστεί ο γερμανοτραφής Γιώργος Πατεράκης, ο οποίος από το 1997 είχε αναλάβει το λόμπινγκ με πολιτικούς και μεγαλοδημοσιογράφους – εκδότες.


Και ενώ μέχρι το 2002 ήταν κάτι παραπάνω από σίγουρο ότι η Ελλάδα θα αγόραζε Eurofighter, ξαφνικά η δουλειά μπλόκαρε διότι ο Γιάννος Παπαντωνίου, ως υπουργός Εθνικής Οικονομίας, πήγε με μολύβι και χαρτί στον Σημίτη και του εξήγησε ότι τα νούμερα δεν βγαίνουν και γι' αυτό η Ελλάδα θα έπρεπε να εγκαταλειψει το συγκεκριμένο πρόγραμμα, όπως και έγινε.

Κάπου εκεί στο 2003, η Αθήνα ανακοινώνει ότι αναβάλει επ' αόριστον την αγορά των Eurofighter! Απο τότε και μέχρι να εγκαταλειψει την Καγκελαρία η Άνγκελα Μερκελ (2005- 2021), κάθε φορά που συναντούσε Έλληνα πρωθυπουργό (Σημίτη, Καραμανλή , ΓΑΠ, Σαμαρά, Τσίπρα, Μητσοτάκη), επανέφερε και έθετε στο τραπέζι την εκκρεμότητα με τα Eurofighter, ώσπου ξαφνικά αμέσως μετά την ελληνοτουρκική κρίση του 2020, προσωπικά και με fast track διαδικασίες ο Κυριάκος Μητσοτάκης ντίλαρε με τον Εμμανουέλ Μακρόν για την πώληση στην Ελλάδα γαλλικών μαχητικών Rafale αντί των Eurofighter και κορβετών - φρεγατών Belharra.







Η παραπάνω κίνηση – απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη αιφνιδίασε, όχι μόνο τις κατασκευάστριες χώρες του Eurofighter, αλλά γενικότερα την παγκόσμια αγορά, καθότι γίνεται μια τόσο μεγάλη αγορά όπλων χωρίς προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού.
Ο από μηχανής θεός Ερντογάν και η Ελλάδα

Πλέον η γραμμή παραγωγής των Eurofighter θα έπρεπε να κλείσει ή να αναζητηθούν νέοι πελάτες. Για το Βερολίνο και το Λονδίνο ήταν θέμα γοήτρου η διατήρηση της γραμμής παραγωγής του ευρωμαχητικού και η υπογραφή ενός σημαντικού συμβολαίου με τρίτη χώρα. Στο σημείο αυτό, ο Ερντογάν εμφανίζεται ως από μηχανής θεός. Η Τουρκία επιθυμεί διακαώς να αποκτήσει «εδώ και τώρα» Eurofighter καθότι λόγω του αμερικανικού εμπάργκο έχει ξεμείνει απο αεροσκάφη 5ης γενιάς.

Τις επαφές με την Τουρκία τις αναλαμβάνει η Βρετανία και η Γερμανία ακολουθεί. Η Καγκελαρία απλώς δίνει το πράσινο φως ενώ ο Σόλτς επιζητεί τη συναίνεση και των Πράσινων, ώστε να συμμετέχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό και οι οποίοι έχουν εκφράσει αντιρρήσεις. Για την ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, η πώληση Eurofighter στην Τουρκία θα αποτελεί φιλί ζωής.


Στην πορεία των συζητήσεων Λονδίνου – Άγκυρας για τα Eurofighter προέκυψαν δύο εμπόδια που έπρεπε να ξεπεραστούν: Το ένα αφορά στη σιωπηρή συγκατάθεση των ΗΠΑ που εάν εκλεγεί ο Τράμπ θ δοθεί ηχηρά και όχι σιωπηρά. Το άλλο εμπόδιο είναι η Ελλάδα και η δράση των Eurofighter της Τουρκίας στο Αιγαίο. Δεν μπορεί η Ευρώπη να πουλάει μαχητικά στην Τουρκία για να παραβιάζουν τα σύνορα της. Το Αιγαίο δεν είναι μόνο σύνορα της Ελλάδας αλλά και σύνορα της Ε.Ε. Το εμπόδιο αυτό το Λονδίνο επιχειρεί να το ξεπεράσει γραφειοκρατικά με μια τυπική εγγραφή δέσμευση της Τουρκίας ότι τα Eurofighter δεν θα πετάνε πάνω απο ελληνικά νησιά και δεν θα παραβιάζουν τον εθνικο εναέριο χώρο της Ελλάδας. Ωστόσο, μέχρι και ένα μικρό παιδί κατανοεί ότι μια τέτοιου είδους δέσμευση αποτελεί κενό γράμμα για την Τουρκία αφού εκείνη αμφισβητεί την ελληνικότητα δεκάδων νησιών του Αιγαίου και δεν αναγνωρίζει τα όρια του FAR Αθηνών.

Φυσικά, η Ελλάδα βρίσκεται απούσα απο τις συζητήσεις για παροχή Eurofighter στην Τουρκία παρότι η Αθήνα, μετά την κρίση του 2020, είχε ζητήσει απο τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. να διακόψουν τις πωλήσεις όπλων στην Τουρκία. Το ακανθώδες θέμα της πώλησης Eurofighter στην Τουρκία αναμένονταν την περασμένη βδομάδα να το θέσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στον Γερμανό καγκελάριο στο περιθώριο της Συνόδου της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες. Ωστόσο, δεν έγινε γνωστό κάτι επ' αυτού…

Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα ενδείξεις, μέσα στην επόμενη δεκαετία, Ελλάδα και Τουρκία θα διαθέτουν αμερικανικά F-16 και F-35 και ευρωπαϊκά η μεν Ελλάδα Rafale, η δε Τουρκία Eurofighter ώστε να μην διαταραχθεί η μέχρι τώρα «ισορροπία» αεροπορικών δυνάμεων στο Αιγαίο που είναι η πάγια επιδίωξη του ΝΑΤΟ.