Μπορεί να έχουν περάσει 47 ολόκληρα χρόνια από τότε που ο Μανόλης Ανδρόνικος ανακάλυψε τον τάφο του βασιλιά Φιλίππου Β', στη Βεργίνα, τόσο οι έρευνες, όμως, όσο και οι υποθέσεις αλλά και οι θεωρίες συνομωσίας σχετικά με τους ενοίκους του εντυπωσιακού ταφικού συγκροτήματος αλλά την ενδεχόμενη σχέση του με τον Μέγα Αλέξανδρο συνεχίζονται με αμείωτους ρυθμούς.
Η χρυσή λάρνακα που βρέθηκε στον Τάφο ΙΙ της Βεργίνας με τα καμένα οστά του Φιλίππου Β΄'
Τις τελευταίες ώρες, μάλιστα, έχει προστεθεί ένα νέο επεισόδιο στο αρχαιολογικό αυτό, παγκοσμίου ενδιαφέροντος «σίριαλ» που υποστηρίζει πως ταυτοποιήθηκε ο χιτώνας του Μεγάλου Αλεξάνδρου από υλικό που βρέθηκε εντός του τάφου του Φιλίππου Β΄, στοιχείο που υποδεικνύει, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, πως ο συγκεκριμένος τάφος πιθανώς να ανήκει στον ετεροθαλή αδελφό του Αλέξανδρου, Φίλιππο Γ' Αρριδαίο.
ΚλείσιμοΤα παραπάνω στοιχεία προέρχονται από έκθεση ομάδας αρχαιολόγων, με επικεφαλής τον Αντώνιο Μπαρτζιώκα, ομότιμο καθηγητή στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, η οποία δημοσιεύθηκε στην Journal of Field Archaeology, προκαλώντας, έστω και με λίγες ημέρες καθυστέρηση, φρενίτιδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και σε ΜΜΕ όπου παρουσιάστηκε ως σπουδαία ανακάλυψη, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν οι απαραίτητες αποδείξεις για κάτι τέτοιο.
Η θεωρία της ομάδας του κ. Μπαρτζιώκα, όπως προκύπτει από τα δημοσιευμένα στοιχεία της έκθεσης, βασίζεται στην ανάλυση κλωστουφαντουργικού υλικού που έχει βρεθεί μέσα στη χρυσή λάρνακα του Τάφου ΙΙ, γνωστού και ως Μεγάλη Τούμπα, μαζί με το περίφημο χρυσό στεφάνι βελανιδιάς, από την οποία προέκυψε ότι το εν λόγω ύφασμα ήταν από βαμβάκι και είχε μωβ χρώμα ενώ ανάμεσα στις επιστρώσεις του βρέθηκε χουντίτης, ένα σπάνιο και πανάκριβο ορυκτό που χρησιμοποιούνταν στα βασιλικά ενδύματα της αρχαίας Περσίας όπου ήταν γνωστό ως σάραπις. Τα παραπάνω στοιχεία οδήγησαν την έρευνα στην υπόθεση ότι πιθανόν το ύφασμα αυτό να ανήκει σε βασιλικό ένδυμα το οποίο ο Αλέξανδρος έφερε από την Περσία στην Βεργίνα. Ως ενισχυτικό στοιχείο της θεωρίας της η ομάδα Μπαρτζιώκα χρησιμοποιεί την παράσταση που απεικονίζεται στην τοιχογραφία που βρέθηκε στη ζωφόρο του τάφου στην οποία ένας από τους κυνηγούς, που ταυτίζεται με τον Αλέξανδρο, φορά έναν αντίστοιχο μωβ χιτώνα.
Η τοιχογραφία του κυνηγιού από τη ζωφόρο του Τάφου ΙΙ της Βεργίνας
Επί της ουσίας η παραπάνω θεωρία αμφισβητεί την σπουδαία ανακάλυψη Ανδρόνικου καθώς υπονοεί, εμμέσως πλην σαφώς, ότι στον Τάφο ΙΙ δεν θάφτηκε ο Φίλιππος Β΄ αλλά ο Φίλιππος Γ' Αρριδαίος, διάδοχος του Μεγάλου Αλεξάνδρου - υπόθεση που έχει ξαναδιατυπωθεί κατά το πρόσφατο παρελθόν - και ότι τα αντικείμενα που βρέθηκαν μέσα στην μαρμάρινη σαρκοφάγο, κτερίσματα κ.α., πιθανόν να ανήκουν στον ίδιο τον Αλέξανδρο.
Αν και μέχρι στιγμής οι αρμόδιοι δεν έχουν προβεί σε επίσημες δηλώσεις σχετικά με την υπόθεση, πηγές από το υπουργείο Πολιτισμού αλλά και από την ομάδα ανασκαφής της Βεργίνας αναφέρουν πως σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται για επιβεβαιωμένα στοιχεία από τα οποία να προκύπτουν ασφαλή συμπεράσματα: «Τα τελευταία χρόνια λέγονται πάρα πολλά σχετικά με τους τάφους της Βεργίνας χωρίς να λαμβάνονται υπόψιν τα ανασκαφικά δεδομένα. Υπάρχει ένα πρόσφορο έδαφος παραφιλολογίας αλλά δεν έχουν νόημα τέτοιες συζητήσεις» δήλωσε στο protothema.gr η κ. Στέλλα Δρούγου, Ομότιμη Καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης η οποία διήθυνε την ανασκαφή της Βεργίνας επί δέκα έτη μετά τον θάνατο του καθηγητή Μ. Ανδρόνικου. Επιπλέον επισήμανε πως δεν έχει ενημερωθεί από καμία επίσημη πηγή σχετικά με την έρευνα της ομάδας του κ. Μπαρτζιώκα ενώ αναρωτήθηκε, εύλογα, «πως βρέθηκαν στα χέρια του τα ευρήματα του τάφου».
Τα ίχνη χουντίτη και πορφύρας που βρέθηκαν στη χρυσή λάρνακα του Τάφου ΙΙ της Βεργίνας
Οι διαφορετικές ανάγνωσεις του υφάσματος
Τα στοιχεία στα οποία βασίστηκε η νέα θεωρία δεν είναι καινούργια. Αρχικά θεωρούνταν ότι τα υπολείμματα που είχαν βρεθεί στον Τάφο ΙΙ προέρχονταν από ένα κομμάτι ύφασμα με το οποίο είχαν τυλιχθεί τα οστά του νεκρού πριν από την καύση τους. Το 2014, η διεπιστημονική ομάδα της πανεπιστημιακής ανασκαφής της Βεργίνας, σε εκδήλωση που πραγματοποίησε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, ανακοίνωσε πως βρέθηκαν ίχνη χουντίτη και πορφύρας στην χρυσή λάρνακα του Τάφου ΙΙ, ανάμεσα και πάνω στα οστά, δεξιά από το χρυσό στεφάνι, γεγονός που οδήγησε στο συμπέρασμα πως το εν λόγω ύφασμα αποτελούσε μια μάσκα που φορούσε ο Φιλίππος Β΄, όσο ήταν εν ζωή, κατά την διάρκεια θρησκευτικών τελετών, η οποία τοποθετήθηκε στη σορό του ως ένδειξη τιμής.
«Ηταν μια πολύπλοκη κατασκευή, πολυστρωματική με ύφασμα που εντοπίζεται για πρώτη φορά στη Μακεδονία. Ήταν προσεγμένη με 6-7 στρώματα υλικών, χουντίτη και πορφύρας, και τη φορούσε ο Φίλιππος σε θρησκευτικές τελετές, πιθανόν ως αρχιερέας των ορφικών μυστηρίων. Ήταν ένα προσωπικό και ιερό αντικείμενο που συνόδευε τον νεκρό και αποτεφρώθηκε μαζί του» είχε εξηγήσει τότε ο Διευθυντής Ερευνών και Υπεύθυνος του Εργαστηρίου Αρχαιομετρίας του Δημόκριτου, Γιάννη Μανιάτης που είχε κάνει την ανάλυση των υλικών.
Στην ίδια εκείνη εκδήλωση είχαν επίσης παρουσιαστεί νέα ευρήματα στους σκελετούς του τάφου από τα οποία προέκυπτε ότι ο νεκρός του Τάφου ΙΙ είναι ο Φίλιππος Β’.
Η χρυσή λάρνακα που βρέθηκε στον Τάφο ΙΙ της Βεργίνας με τα καμένα οστά του Φιλίππου Β΄'Τις τελευταίες ώρες, μάλιστα, έχει προστεθεί ένα νέο επεισόδιο στο αρχαιολογικό αυτό, παγκοσμίου ενδιαφέροντος «σίριαλ» που υποστηρίζει πως ταυτοποιήθηκε ο χιτώνας του Μεγάλου Αλεξάνδρου από υλικό που βρέθηκε εντός του τάφου του Φιλίππου Β΄, στοιχείο που υποδεικνύει, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, πως ο συγκεκριμένος τάφος πιθανώς να ανήκει στον ετεροθαλή αδελφό του Αλέξανδρου, Φίλιππο Γ' Αρριδαίο.
ΚλείσιμοΤα παραπάνω στοιχεία προέρχονται από έκθεση ομάδας αρχαιολόγων, με επικεφαλής τον Αντώνιο Μπαρτζιώκα, ομότιμο καθηγητή στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, η οποία δημοσιεύθηκε στην Journal of Field Archaeology, προκαλώντας, έστω και με λίγες ημέρες καθυστέρηση, φρενίτιδα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και σε ΜΜΕ όπου παρουσιάστηκε ως σπουδαία ανακάλυψη, χωρίς ωστόσο να υπάρχουν οι απαραίτητες αποδείξεις για κάτι τέτοιο.
Η θεωρία της ομάδας του κ. Μπαρτζιώκα, όπως προκύπτει από τα δημοσιευμένα στοιχεία της έκθεσης, βασίζεται στην ανάλυση κλωστουφαντουργικού υλικού που έχει βρεθεί μέσα στη χρυσή λάρνακα του Τάφου ΙΙ, γνωστού και ως Μεγάλη Τούμπα, μαζί με το περίφημο χρυσό στεφάνι βελανιδιάς, από την οποία προέκυψε ότι το εν λόγω ύφασμα ήταν από βαμβάκι και είχε μωβ χρώμα ενώ ανάμεσα στις επιστρώσεις του βρέθηκε χουντίτης, ένα σπάνιο και πανάκριβο ορυκτό που χρησιμοποιούνταν στα βασιλικά ενδύματα της αρχαίας Περσίας όπου ήταν γνωστό ως σάραπις. Τα παραπάνω στοιχεία οδήγησαν την έρευνα στην υπόθεση ότι πιθανόν το ύφασμα αυτό να ανήκει σε βασιλικό ένδυμα το οποίο ο Αλέξανδρος έφερε από την Περσία στην Βεργίνα. Ως ενισχυτικό στοιχείο της θεωρίας της η ομάδα Μπαρτζιώκα χρησιμοποιεί την παράσταση που απεικονίζεται στην τοιχογραφία που βρέθηκε στη ζωφόρο του τάφου στην οποία ένας από τους κυνηγούς, που ταυτίζεται με τον Αλέξανδρο, φορά έναν αντίστοιχο μωβ χιτώνα.
Η τοιχογραφία του κυνηγιού από τη ζωφόρο του Τάφου ΙΙ της ΒεργίναςΕπί της ουσίας η παραπάνω θεωρία αμφισβητεί την σπουδαία ανακάλυψη Ανδρόνικου καθώς υπονοεί, εμμέσως πλην σαφώς, ότι στον Τάφο ΙΙ δεν θάφτηκε ο Φίλιππος Β΄ αλλά ο Φίλιππος Γ' Αρριδαίος, διάδοχος του Μεγάλου Αλεξάνδρου - υπόθεση που έχει ξαναδιατυπωθεί κατά το πρόσφατο παρελθόν - και ότι τα αντικείμενα που βρέθηκαν μέσα στην μαρμάρινη σαρκοφάγο, κτερίσματα κ.α., πιθανόν να ανήκουν στον ίδιο τον Αλέξανδρο.
Αν και μέχρι στιγμής οι αρμόδιοι δεν έχουν προβεί σε επίσημες δηλώσεις σχετικά με την υπόθεση, πηγές από το υπουργείο Πολιτισμού αλλά και από την ομάδα ανασκαφής της Βεργίνας αναφέρουν πως σε καμιά περίπτωση δεν πρόκειται για επιβεβαιωμένα στοιχεία από τα οποία να προκύπτουν ασφαλή συμπεράσματα: «Τα τελευταία χρόνια λέγονται πάρα πολλά σχετικά με τους τάφους της Βεργίνας χωρίς να λαμβάνονται υπόψιν τα ανασκαφικά δεδομένα. Υπάρχει ένα πρόσφορο έδαφος παραφιλολογίας αλλά δεν έχουν νόημα τέτοιες συζητήσεις» δήλωσε στο protothema.gr η κ. Στέλλα Δρούγου, Ομότιμη Καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης η οποία διήθυνε την ανασκαφή της Βεργίνας επί δέκα έτη μετά τον θάνατο του καθηγητή Μ. Ανδρόνικου. Επιπλέον επισήμανε πως δεν έχει ενημερωθεί από καμία επίσημη πηγή σχετικά με την έρευνα της ομάδας του κ. Μπαρτζιώκα ενώ αναρωτήθηκε, εύλογα, «πως βρέθηκαν στα χέρια του τα ευρήματα του τάφου».
Τα ίχνη χουντίτη και πορφύρας που βρέθηκαν στη χρυσή λάρνακα του Τάφου ΙΙ της ΒεργίναςΟι διαφορετικές ανάγνωσεις του υφάσματος
Τα στοιχεία στα οποία βασίστηκε η νέα θεωρία δεν είναι καινούργια. Αρχικά θεωρούνταν ότι τα υπολείμματα που είχαν βρεθεί στον Τάφο ΙΙ προέρχονταν από ένα κομμάτι ύφασμα με το οποίο είχαν τυλιχθεί τα οστά του νεκρού πριν από την καύση τους. Το 2014, η διεπιστημονική ομάδα της πανεπιστημιακής ανασκαφής της Βεργίνας, σε εκδήλωση που πραγματοποίησε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, ανακοίνωσε πως βρέθηκαν ίχνη χουντίτη και πορφύρας στην χρυσή λάρνακα του Τάφου ΙΙ, ανάμεσα και πάνω στα οστά, δεξιά από το χρυσό στεφάνι, γεγονός που οδήγησε στο συμπέρασμα πως το εν λόγω ύφασμα αποτελούσε μια μάσκα που φορούσε ο Φιλίππος Β΄, όσο ήταν εν ζωή, κατά την διάρκεια θρησκευτικών τελετών, η οποία τοποθετήθηκε στη σορό του ως ένδειξη τιμής.
«Ηταν μια πολύπλοκη κατασκευή, πολυστρωματική με ύφασμα που εντοπίζεται για πρώτη φορά στη Μακεδονία. Ήταν προσεγμένη με 6-7 στρώματα υλικών, χουντίτη και πορφύρας, και τη φορούσε ο Φίλιππος σε θρησκευτικές τελετές, πιθανόν ως αρχιερέας των ορφικών μυστηρίων. Ήταν ένα προσωπικό και ιερό αντικείμενο που συνόδευε τον νεκρό και αποτεφρώθηκε μαζί του» είχε εξηγήσει τότε ο Διευθυντής Ερευνών και Υπεύθυνος του Εργαστηρίου Αρχαιομετρίας του Δημόκριτου, Γιάννη Μανιάτης που είχε κάνει την ανάλυση των υλικών.
Στην ίδια εκείνη εκδήλωση είχαν επίσης παρουσιαστεί νέα ευρήματα στους σκελετούς του τάφου από τα οποία προέκυπτε ότι ο νεκρός του Τάφου ΙΙ είναι ο Φίλιππος Β’.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου