Κρίση οικογενειακού προϋπολογισμού: Η ακρίβεια τρέχει και αντέχει… Η ακρίβεια που βάζει «φωτιά» στον οικογενειακό προϋπολογισμό και η... διέξοδος.

ΚΟΝΤΑΡΙΝΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ / EUROKINISSI

 


Γράφει ο Χρήστος Μέγας
 


Το οικονομικό πρόβλημα της χώρας, σύμφωνα με όλες τις μετρήσεις, είναι ένα: Δεν βγαίνει ο μήνας. Από εδώ ξεκινά και το πολιτικό πρόβλημα της ΝΔ…

Η κυβέρνηση δεν εξετάζει ούτε την απλή(;) λύση των αυξήσεων. Κρατεί στην κρατική «διατίμηση» τους βασικούς μισθούς.


Αλλά, χωρίς έλεγχο των τιμών, οι (συνεχείς) αυξήσεις στους μισθούς μπορεί να προκαλέσουν ντόμινο;

α) Διατήρηση για χρόνια των υψηλών τιμών.
β) Ανεργία καθώς οι ΜΜΕπιχειρήσεις δεν θα αντέχουν το κόστος λειτουργιάς.
γ) Ελλείψει παραγωγικών επενδύσεων, υπάρχει κίνδυνο απώλειας αγορών λόγω υψηλών τιμών.


Σε αυτό το πλαίσιο της ακρίβειας και του κόστους ζωής, τα προβλήματα ως προς την απήχηση της κυβέρνησης και τη διακράτηση της εξουσίας είναι δεδομένα. Μόνο τον Δείκτη Τιμών του Νοεμβρίου να δει κανείς (3% έναντι 2,3% στην Ε.Ε.) και τον σκληρό πυρήνα του πληθωρισμού (3,7%) καταλαβαίνει ότι η ακρίβεια τρέχει και αντηχεί. Θα πάει ακόμη πιο μακριά…

Η συζήτηση που διεξάγεται αφορά στο εάν ήταν αναμενόμενο, κατά τη δεύτερη θητεία Μητσοτάκη, η δημοσκοπική κάμψη της ΝΔ, εάν οφείλεται στην ανάκαμψη της αντιπολίτευσης (ΠΑΣΟΚ), την ακροδεξιά στροφή σε Ευρώπη και τις ΗΠΑ ή αν απλώς γιγαντωθήκαν τα οικονομικά προβλήματα της μέσης ελληνικής οικογένειας.

Κυνικά

Αν κοιτάξουμε το τελευταίο, διαπιστώνει κανείς ότι η ΝΔ ξεκίνησε κυνικά. Εφόσον επέδραμε η πανδημία και χαλάρωσαν οι δρακόντειες δεσμεύσεις έναντι των Βρυξελλών, βρήκε την ευκαιρία η κυβέρνηση να δαπανήσει έως και 62 δισ. ευρώ (δάνεια και έλλειμμα) σε επιδοτήσεις. Θεμιτές, αναγκαίες, αλλά και σκανδαλώδεις πολλές φορές. Ήταν η βάση της εκλογικής επιτυχίας του 2023…

Ακολούθως, όταν η «κανονικότητα» έφερε τους αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες, η συνοδός -της κανονικότητας- κατανάλωση και τα προβλήματα στην τροφοδοτική αλυσίδα έφεραν τον πληθωρισμό.

«Εδώ είμαστε» (μοιάζει να) αναφώνησαν στο Μέγαρο Μαξίμου! Η κυβέρνηση, μάλλον ευκαιριακά και πάλι (σ.σ. όπως με τα πανδημικά επιδόματα) εργαλειοποίησε την ακρίβεια προκειμένου να επιτύχει δύο στόχους.

Η διέξοδος της… ακρίβειας

- Την αύξηση των εσόδων μέσω ΦΠΑ και ειδικών φόρων (καύσιμα, καφές κ.α.). Υψηλότερη τιμή προϊόντος σημαίνει αντίστοιχη αύξηση του εισπραττόμενου ΦΠΑ. Έτσι ώστε να επιτύχει τη δημιουργία πλεονασμάτων, αφού από μόνη της η άλλη πλευρό της εξίσωσης, αυτή δηλαδή του περιορισμού των κρατικών δαπανών που ήδη ασκείται, δεν μπορούσε να προσφέρει κάτι ιδιαίτερο. Αυτή η πτυχή είχε υπερ-εκμεταλλευτεί με τα μνημόνια…

- Την ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ ώστε το κλάσμα του κρατικού χρέους να υποχωρήσει καθώς θα αυξάνεται σημαντικά ο παρονομαστής (ονομαστικό ΑΕΠ).

Την αναγκαία συνθήκη για την σταθερή και μακροπρόθεσμη διατήρηση των εσόδων, αυτή της ανάπτυξης της οικονομίας και της κοινωνικής ευημερίας, η κυβέρνηση την άφησε στην… τύχη. Είχε προσηλωθεί ευκαιριακά στην αναμενόμενη(;) εκτίναξη του αναπτυξιακού ελατηρίου, μετά την πανδημική ύφεση, τον τουρισμό και το ανέλπιστο(;) δώρο των 32 (+5 μετά) δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Ιδού τώρα η ανήκεστος βλάβη στις οικογένειες. Κάτι που δεν μπορεί να διορθώσει η κυβέρνηση. Δεν προβλέπεται, εξάλλου, κάποια τέτοια κίνηση στον προϋπολογισμό του 2025, δεν θα γίνει με τον προεκλογικό προϋπολογισμό του 2026…


-Τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης δεν θα απορροφηθούν όλα και εν πάση περιπτώσει, δεν διαχύθηκαν στην κοινωνία.
Λείπουν κατοικίες

- Δεν διορθώθηκε η στρέβλωση από την κατάρρευση των οικοδομικών αδειών (και λόγω μνημονιακού ΕΝΦΙΑ) και την διάλυση του Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, με αποτέλεσμα την σημερινή κρίση στέγης.

- Η χρηματιστηριακά διαμορφωμένη τιμή στο ρεύμα, αλλά και η επιχείρηση δημιουργίας μικρότερων-ιδιωτικών ΔΕΗ (σ.σ. δια της απανθρακοποίησης από τον λιγνίτη με την… ανθρακοποίηση του Φυσικού Αερίου), είχε σαν συνέπεια την εκτίναξη του ηλεκτρικού.


- Το Δημογραφικό σε συνδυασμό με τα παραπάνω οδηγεί σε έλλειψη αγροτικών προϊόντων (περιφερειακή ερήμωση, φυγή μεταναστών κ.α.) και συνεχείς ανατιμήσεις στον σκληρό πυρήνα του πληθωρισμού.

- Η απάντηση στην κοινωνικο-οικονομική αυτή κρίση είναι οι υψηλές αυξήσεις στους μισθούς0

Εδώ υπάρχει ο κίνδυνος ανατροφοδότησης του πληθωρισμού, απώλειας και των ελάχιστων- εναπομεινάντων αγορών του εξωτερικού, αύξηση των εισαγωγών, διεύρυνση του ελλείμματος στο ισοζύγιο εξωτερικών πληρωτών και, τέλος, πτώση του τουρισμού λόγω ακριβών υπηρεσιών.

Και όλα αυτά ξεκίνησαν από την «ιδέα» που είχε η κυβέρνηση να μειώσει βίαια το ποσοστό του χρέους, δια της… πληθωριστικής διόγκωσης του ονομαστικού ΑΕΠ και για τη δημιουργία μιας νέας κάστας ολιγοπωλίων.


Τώρα πήρε φωτιά η μέση ελληνική οικογένεια. Ούτε αυξήσεις δίνει η κυβέρνηση, ούτε αυτές λύνουν το πρόβλημα της ακραίας και εντεινόμενης ακρίβειας. Η κρίση επενδύσεων και παραγωγικών –άρα καλοπληρωμένων- δουλειών, δεν διορθώνεσαι παρά μόνο με πολιτική αλλαγή.