AP PhotoΟι δυνάμεις των ανταρτών στη νότια Συρία φέρονται να έχουν καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής Deraa - τη γενέτειρα της εξέγερσης του 2011 κατά του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ.
Παρατηρητής πολέμου με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο αναφέρει ότι οι «τοπικές φατρίες» κατάφεραν να πάρουν τον έλεγχο πολλών στρατιωτικών εγκαταστάσεων εκεί μετά από «βίαιες μάχες» με τις κυβερνητικές δυνάμεις.
Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Reuters, πηγές των ανταρτών λένε ότι κατέληξαν σε συμφωνία για την αποχώρηση του στρατού και την ασφαλή διέλευση των στρατιωτικών αξιωματούχων στην πρωτεύουσα Δαμασκό - που απέχει περίπου 100 χιλιόμετρα.
BREAKING:Assad’s southern front is collapsing much faster than anyone thought.His forces just evacuated out of Al Kiswah south of the capital city.The Southern Front rebels are now within 10 km of Damascus. The Battle of Damascus is about to start! pic.twitter.com/hgadRZsLOv— Visegrád 24 (@visegrad24) December 7, 2024
Το BBC δεν μπόρεσε να επαληθεύσει ανεξάρτητα τις αναφορές αυτές, οι οποίες έρχονται την ώρα που αντάρτες υπό την ηγεσία των ισλαμιστών στη βόρεια Συρία ισχυρίζονται ότι έφτασαν στα περίχωρα της πόλης Χομς.
Οι δυνάμεις των Σύρων ανταρτών κατέλαβαν την πόλη Σαναμαΐν και προωθήθηκαν σε απόσταση 20 χιλιομέτρων από τη νότια πύλη της Δαμασκού, ανακοίνωσε ένας εκ των διοικητών τους, ο Χασάν Άμπντουλ Γάνι.
BREAKING: Syrian rebels entered Palmyra and took control of Assad's army rocket depots.Palmyra is not only an important archaeological site but also a valuable strategic hub. The city is located in the desert and controls key routes leading to Damascus and other critical areas… pic.twitter.com/U0gAWy62BB— NEXTA (@nexta_tv) December 7, 2024
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με δύο πηγές των ανταρτών και έναν Σύρο αξιωματικό, οι αντάρτες έθεσαν υπό τον έλεγχό τους και την πόλη Κουνέιτρα, στο συριακό Γκολάν, κοντά στα σύνορα με το Ισραήλ.
Ο αξιωματικός επιβεβαίωσε στο πρακτορείο Reuters ότι οι κυβερνητικές δυνάμεις αποχώρησαν από την πόλη αυτήν.
WSJ: «Άγνωστο αν ο Άσαντ βρίσκεται στη Συρία» – Τριμερής Σύνοδος με Τουρκία, Ρωσία και Ιράν για λύση
Η πόλη Deraa έχει τόσο στρατηγική όσο και συμβολική σημασία. Είναι πρωτεύουσα της επαρχίας και βρίσκεται κοντά στα κύρια περάσματα στα σύνορα με την Ιορδανία, ενώ είναι επίσης το σημείο όπου ξέσπασαν διαδηλώσεις υπέρ της δημοκρατίας το 2011 - πυροδοτώντας τον συνεχιζόμενο εμφύλιο πόλεμο της χώρας, στον οποίο έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από μισό εκατομμύριο άνθρωποι.
Η Deraa, η οποία είχε πληθυσμό πάνω από 100.000 πριν από την έναρξη του εμφυλίου πολέμου πριν από 13 χρόνια, έχει συμβολική σημασία ως το λίκνο της εξέγερσης
Ο υπουργός Εσωτερικών της Ιορδανίας δήλωσε ότι η χώρα έκλεισε τη δική της πλευρά των συνόρων ως «αποτέλεσμα των συνθηκών ασφαλείας που επικρατούν στο νότιο τμήμα της Συρίας».
After spending 13 years in Assad regime's dungeons, a Syrian man meets his family in the city of Nawa, Daraa, after his liberation. #Syria pic.twitter.com/JJ6Bck46WX— DOAM (@doamuslims) December 7, 2024
Μαζί με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιορδανία κάλεσε επίσης τους πολίτες της να εγκαταλείψουν τη Συρία το συντομότερο δυνατό.
Εν τω μεταξύ, κυβερνητικοί αξιωματούχοι στην πόλη Suweida -περίπου 50 χιλιόμετρα ανατολικά της Deraa- φέρονται να έχουν εγκαταλείψει την πόλη μετά από συγκρούσεις μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας και πολιτοφυλακών της μειονοτικής αίρεσης των Δρούζων, η οποία κυριαρχεί στην περιοχή.
Ο Ράιαν Μαρούφ, ακτιβιστής και συντάκτης του ειδησεογραφικού ιστότοπου Suwayda 24, δήλωσε στο Reuters ότι «οι άνθρωποι βλέπουν αυτό που συμβαίνει στην υπόλοιπη Συρία ως απελευθέρωση της Συρίας και ως ευκαιρία για την πτώση του καθεστώτος».
Αλλού, οι δυνάμεις υπό κουρδική ηγεσία λένε ότι κατέλαβαν την πόλη Ντέιρ αλ-Ζορ, το κύριο στήριγμα της κυβέρνησης στην αχανή έρημο στα ανατολικά της χώρας.
Και στα βόρεια, η κύρια επίθεση των ανταρτών έχει φτάσει στα περίχωρα της στρατηγικής σημασίας πόλης Χομς. Ο συριακός στρατός και οι Ρώσοι σύμμαχοί του αντεπιτίθενται, με αεροπορικές επιδρομές που σκότωσαν 20 αμάχους στα προάστια της πόλης την Παρασκευή.
Και είναι κρίσιμο ότι αξιωματούχοι που επικαλούνται οι New York Times λένε ότι ο άλλος βασικός σύμμαχος του προέδρου Άσαντ, το Ιράν, έχει αρχίσει να απομακρύνει τους στρατιωτικούς διοικητές και το προσωπικό του.
Έχει περάσει μόλις μια εβδομάδα από τότε που οι αντάρτες στο βορρά εξαπέλυσαν την αστραπιαία επίθεσή τους - τη μεγαλύτερη εναντίον της συριακής κυβέρνησης εδώ και χρόνια, η οποία αποκάλυψε την αδυναμία του στρατού της χώρας.
Τουλάχιστον 370.000 άνθρωποι πιστεύεται ότι έχουν εκτοπιστεί μέχρι στιγμής ως αποτέλεσμα της επίθεσης των ανταρτών, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ο οποίος δήλωσε ότι οι μάχες «επιδεινώνουν την ήδη φρικτή κατάσταση για τους αμάχους στο βόρειο τμήμα της χώρας».
Ορισμένοι άμαχοι έχουν παγιδευτεί σε περιοχές της πρώτης γραμμής και δεν μπορούν να φτάσουν σε ασφαλέστερες τοποθεσίες.
BREAKING The largest military unit at Damascus’s western entrance was captured by Syrian opposition forces. #SyriaThe 121st Brigade served as a gateway to the city’s western entrance. pic.twitter.com/DHsggjsW2O— MIZEITUNI TV (@News_Just_Inn) December 7, 2024
Το Συριακό Παρατηρητήριο αναφέρει ότι περισσότεροι από 820 άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων 111 αμάχων, έχουν σκοτωθεί σε ολόκληρη τη χώρα από τότε που οι αντάρτες υπό την ηγεσία των ισλαμιστών άρχισαν την επίθεσή τους την περασμένη εβδομάδα.
Κατέλαβαν τη Χάμα, βόρεια της Χομς, την Πέμπτη - ένα δεύτερο μεγάλο πλήγμα για τον πρόεδρο Άσαντ, ο οποίος έχασε τον έλεγχο του Χαλεπιού την περασμένη εβδομάδα.
Ο ηγέτης της ισλαμιστικής μαχητικής οργάνωσης Hayat Tahrir al-Sham (HTS), Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζαουλάνι, δήλωσε στους κατοίκους της Χομς ότι «ήρθε η ώρα σας».
Οι αντάρτες προελαύνουν νότια και η Χομς θα είναι ο επόμενος σταθμός στο δρόμο προς τη Δαμασκό.
Ποιος ελέγχει τη Συρία / πηγή: BBC
Τρομοκρατημένα μέλη της μειονοτικής κοινότητας των Αλαουιτών του προέδρου Άσαντ σπεύδουν να εγκαταλείψουν τη Χομς, με βίντεο να δείχνει δρόμους γεμάτους αυτοκίνητα.
«Οι δυνάμεις μας απελευθέρωσαν το τελευταίο χωριό στα περίχωρα της πόλης Χομς και τώρα βρίσκονται στα τείχη του», ανέφερε η συριακή παράταξη που ηγείται της επίθεσης στο Telegram.
Το BBC δεν μπόρεσε να επαληθεύσει τις κινήσεις αυτές, αλλά το SOHR ανέφερε νωρίτερα ότι οι αντάρτες βρίσκονταν σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από την πόλη.
Το Συριακό Παρατηρητήριο δήλωσε ότι ρωσικά πολεμικά αεροσκάφη βομβάρδισαν μια γέφυρα στο κοντινό Ραστάν για να προσπαθήσουν να επιβραδύνουν την προέλαση των ανταρτών.
Αφού ο συριακός στρατός έχασε τον έλεγχο της Χάμα μετά από πολυήμερες μάχες, δεν είναι σαφές αν θα μπορέσει να υπερασπιστεί τη Χομς.
Το υπουργείο Άμυνας διέψευσε τους ισχυρισμούς ότι απέσυρε στρατεύματα από τη στρατηγική πόλη, η οποία συνδέει την πρωτεύουσα Δαμασκό με την καρδιά των Αλαουιτών στην ακτή της Μεσογείου.
Οι Αλαουίτες είναι μια μειονοτική αίρεση σιιτών μουσουλμάνων από την οποία προέρχεται η οικογένεια Άσαντ.
Αποτελούν εδώ και πολύ καιρό μια σημαντική βάση υποστήριξης για την εξουσία του Άσαντ και είναι το κλειδί για τη νομή της εξουσίας από τον πρόεδρο.
Ο Άσαντ έχει ορκιστεί να «συντρίψει» τους αντάρτες και κατηγόρησε τις δυτικές δυνάμεις ότι προσπαθούν να ξανασχεδιάσουν τον χάρτη της περιοχής.
Αλλά αναλυτές λένε ότι οι δυνάμεις του είναι αποθαρρυμένες, αντιμετωπίζοντας χαμηλές αμοιβές και διαφθορά στις τάξεις τους. Ο ίδιος ανακοίνωσε αύξηση μισθών κατά 50% τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Sana.
Η Ρωσία και το Ιράν, οι σημαντικότεροι σύμμαχοι του καθεστώτος, έχουν δηλώσει ότι συνεχίζουν να υποστηρίζουν τον Άσαντ,
Αλλά δεν έχουν παράσχει το είδος της στρατιωτικής βοήθειας που μέχρι στιγμής στήριζε την εξουσία του, και η Μόσχα καλεί τώρα τους Ρώσους υπηκόους να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Οι ΗΠΑ συμβούλευσαν επίσης την Παρασκευή τους πολίτες τους να εγκαταλείψουν τη Συρία «όσο οι εμπορικές επιλογές παραμένουν διαθέσιμες στη Δαμασκό».
Το Κρεμλίνο είναι απασχολημένο με τον πόλεμό του στην Ουκρανία και το Ιράν έχει αποδυναμωθεί από την τιμωρητική εκστρατεία του Ισραήλ κατά της ισχυρότερης συμμαχικής πολιτοφυλακής του, της Χεζμπολάχ του Λιβάνου.
Η Χεζμπολάχ, οι μαχητές της οποίας ήταν το κλειδί για τη διατήρηση των εδαφών του καθεστώτος στη Συρία, απουσιάζει τώρα σε μεγάλο βαθμό από το πεδίο της μάχης, αν και αναφορές στον λιβανέζικο και τον ισραηλινό Τύπο αναφέρουν ότι μικρός αριθμός πέρασε τα σύνορα για να ενισχύσει την άμυνα της Χομς.
Ρώσοι και Ιρανοί αξιωματούχοι αναμένεται να συναντηθούν με τους Τούρκους ομολόγους τους το Σαββατοκύριακο για να συζητήσουν την απάντηση σε αυτή την έξαρση του εμφυλίου πολέμου στη Συρία.
Η Τουρκία υποστηρίζει ορισμένες από τις ομάδες των ανταρτών και ο πρόεδρός της Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πιέζει εδώ και μήνες τον κ. Άσαντ να επιτύχει πολιτική λύση με την αντιπολίτευση.
Έχει εκφράσει την υποστήριξή του στις πρόσφατες προόδους των ανταρτών και δήλωσε ότι η επίθεση δεν θα είχε γίνει αν ο Άσαντ είχε ανταποκριθεί στις εκκλήσεις του.
Αναλυτές λένε ότι είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα μπορούσε να είχε συμβεί χωρίς τη γνώση και την έγκριση της Άγκυρας.
Από την πλευρά του, ο ηγέτης της HTS, Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζαουλάνι, έχει κάνει δημόσιες δηλώσεις για να μαλακώσει την εικόνα του και να καθησυχάσει τόσο τους Σύρους όσο και τους ξένους ηγέτες.
Έχει τονίσει τη διάσπασή του πριν από χρόνια από το Ισλαμικό Κράτος και την Αλ Κάιντα, παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως εθνικιστή που αντιτίθεται σε επιθέσεις εκτός Συρίας και υποσχόμενος προστασία για τις μειονοτικές κοινότητες.
Σε συνέντευξή του στο CNN, ο αλ Τζαουλάνι δήλωσε ότι στόχος των δυνάμεων των ανταρτών είναι να ανατρέψουν το καθεστώς Άσαντ και να εγκαθιδρύσουν μια κυβέρνηση που θα εκπροσωπεί όλους τους Σύρους.
Κινδυνεύει να καταρρεύσει ο Άσαντ;
Η τελευταία φορά που ο πρόεδρος της Συρίας Μπασάρ Άσαντ αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα ήταν πριν από 10 χρόνια, στο αποκορύφωμα του εμφυλίου πολέμου της χώρας, όταν οι δυνάμεις του έχασαν τον έλεγχο τμημάτων της μεγαλύτερης πόλης, του Χαλεπίου, και οι αντίπαλοί του πλησίαζαν στην πρωτεύουσα, τη Δαμασκό.
Τότε, διασώθηκε από τον κύριο διεθνή υποστηρικτή του, τη Ρωσία, και τον μακροχρόνιο περιφερειακό σύμμαχο Ιράν, ο οποίος μαζί με την ισχυρή πολιτοφυλακή Χεζμπολάχ του Λιβάνου βοήθησαν τις δυνάμεις του Άσαντ να ανακαταλάβουν το Χαλέπι, γέρνοντας τον πόλεμο σταθερά υπέρ του.
Τώρα, καθώς οι αντάρτες συνεχίζουν μια επίθεση-σοκ που κατέλαβε γρήγορα όχι μόνο το Χαλέπι, αλλά και την πόλη-κλειδί Χάμα και μια σειρά άλλων πόλεων στα βορειοδυτικά της χώρας, ο Σύρος ηγέτης φαίνεται να είναι σε μεγάλο βαθμό μόνος του.
Επιπλέον, τα συριακά στρατεύματα είναι εξαντλημένα και αποδυναμωμένα από 13 χρόνια πολέμου και οικονομικών κρίσεων, με ελάχιστη θέληση να πολεμήσουν.
Θα καταρρεύσει λοιπόν η εξουσία του Άσαντ στο εγγύς μέλλον;
«Οι επόμενες ημέρες και εβδομάδες θα είναι κρίσιμες για να καθοριστεί αν η επίθεση των ανταρτών αποτελεί υπαρξιακή απειλή για το καθεστώς Άσαντ ή αν το καθεστώς καταφέρει να σταθεί τα πόδια του και να εξαλείψει τα πρόσφατα κέρδη των ανταρτών», δήλωσε η Mona Yacoubian, αναλύτρια του Ινστιτούτου Ειρήνης των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Ενώ είναι αποδυναμωμένοι και αποσπασμένοι, οι σύμμαχοι του Άσαντ είναι απίθανο να υποκύψουν απλώς στην επίθεση των ανταρτών», έγραψε η ίδια σε ανάλυση.
Ο Άσαντ ποτέ δεν κέρδισε πραγματικά τον μακροχρόνιο εμφύλιο πόλεμο και μεγάλα τμήματα της χώρας εξακολουθούσαν να βρίσκονται εκτός του ελέγχου του, σχολιάζει το Associated Press.
Αλλά μετά από 13 χρόνια συγκρούσεων, φάνηκε ότι τα χειρότερα είχαν περάσει και ότι ο κόσμος ήταν έτοιμος να ξεχάσει. Ο Άσαντ, που κάποτε θεωρούνταν περιφερειακός παρίας, είδε τις αραβικές χώρες να τον ξανακάνουν θερμότερο, να ανανεώνουν τους δεσμούς τους και να αποκαθιστούν τη Συρία μέλος του Αραβικού Συνδέσμου. Νωρίτερα φέτος, η Ιταλία αποφάσισε επίσης να ανοίξει εκ νέου την πρεσβεία της στη Δαμασκό μετά από μια δεκαετία τεταμένων σχέσεων.
Στον απόηχο μιας από τις μεγαλύτερες ανθρωπιστικές κρίσεις παγκοσμίως, οι ομάδες βοήθειας και οι διεθνείς δωρητές στη Συρία άρχισαν να στρέφονται προς την κατεύθυνση να ξοδεύουν περισσότερο για την ανάκαμψη της χώρας παρά για βοήθεια έκτακτης ανάγκης, παρέχοντας μια γραμμή ζωής για τους Σύριους και αποκαθιστώντας τις βασικές υπηρεσίες.
Αλλά τότε η ξαφνική επίθεση που εξαπέλυσαν οι αντάρτες στις 27 Νοεμβρίου αναζωπύρωσε τον πόλεμο και αιφνιδίασε τους πάντες με την έκταση και την ταχύτητά της.
Άφησε επίσης τους γείτονες της Συρίας ανήσυχους, επιφυλακτικοί ότι η βία και οι πρόσφυγες θα μπορούσαν να διαχυθούν πέρα από τα σύνορα και ανήσυχοι για την αυξανόμενη επιρροή των ισλαμιστικών ομάδων, μια σημαντική ανησυχία για τους περισσότερους από τους Άραβες γείτονες της Συρίας.
Γεωπολιτικές αλλαγές
Οι αναλυτές λένε ότι μια συρροή γεωπολιτικών εξελίξεων που ξεκίνησε με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, ακολουθούμενη από τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς στη Γάζα που ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου 2023, βοήθησε να δημιουργηθεί η ευκαιρία για τους αντιπάλους του Άσαντ να επιτεθούν.
Καθώς οι αντάρτες προχωρούσαν αυτή την περασμένη εβδομάδα, οι συριακές δυνάμεις φάνηκε να λιώνουν, χωρίς να προβάλλουν αντίσταση, με αρκετές αναφορές για αποστασία. Οι ρωσικές δυνάμεις πραγματοποίησαν περιστασιακές αεροπορικές επιδρομές. Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ στο Λίβανο δήλωσε ότι η ομάδα θα συνεχίσει να υποστηρίζει τη Συρία, αλλά δεν έκανε καμία αναφορά στην αποστολή μαχητών ξανά.
«Η επίθεση των ανταρτών υπογραμμίζει την επισφαλή φύση του ελέγχου του καθεστώτος στη Συρία», έγραψε ο Γιακουμπιάν.
«Το ξαφνικό ξέσπασμά της και η ταχύτητα με την οποία οι ομάδες των ανταρτών κατάφεραν να καταλάβουν το Χαλέπι ... εκθέτουν τις πολύπλοκες δυναμικές που βρίσκονται ακριβώς κάτω από την επιφάνεια στη Συρία και μπορούν να μετατρέψουν την επιφανειακή ηρεμία σε μεγάλη σύγκρουση».
Ο Άρον Λουντ, ειδικός σε θέματα Συρίας της Century International, μιας δεξαμενής σκέψης με έδρα τη Νέα Υόρκη και ερευνητής της Σουηδικής Υπηρεσίας Αμυντικών Ερευνών, δήλωσε ότι οι εξελίξεις στη Συρία αποτελούν γεωπολιτική καταστροφή για τη Ρωσία και το Ιράν.
«Σίγουρα αιφνιδιάστηκαν και αυτοί από αυτό που συνέβη και έχουν κάθε είδους περιορισμούς πόρων», συμπεριλαμβανομένου του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία και των απωλειών της Χεζμπολάχ στον Λίβανο και τη Συρία.
Εξαντλημένος και διαλυμένος
Ενώ οι γραμμές συγκρούσεων της χώρας έχουν σε μεγάλο βαθμό σταθεροποιηθεί από το 2020, τα οικονομικά προβλήματα της Συρίας έχουν πολλαπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια.
Η επιβολή αμερικανικών κυρώσεων, μια τραπεζική κρίση στον γειτονικό Λίβανο και ένας σεισμός πέρυσι συνέβαλαν στο γεγονός ότι σχεδόν όλοι οι Σύροι αντιμετωπίζουν ακραίες οικονομικές δυσκολίες.
Αυτό έχει προκαλέσει τον μαρασμό των κρατικών θεσμών και των μισθών.
«Αν δεν μπορείς να πληρώσεις τους στρατιώτες σου με ένα μισθό που να εξασφαλίζει τα προς το ζην, τότε ίσως δεν μπορείς να περιμένεις να μείνουν και να πολεμήσουν όταν χιλιάδες ισλαμιστές εισβάλλουν» στις πόλεις τους, δήλωσε ο Λουντ. «Είναι απλώς ένα εξαντλημένο, διαλυμένο και δυσλειτουργικό καθεστώς» για να ξεκινήσουμε.
Μέρος της προσπάθειας των ανταρτών να επαναβεβαιώσουν τον έλεγχό τους στο Χαλέπι, την πόλη από την οποία εκδιώχθηκαν το 2016 μετά από μια εξαντλητική στρατιωτική εκστρατεία, ήταν να απευθύνουν έκκληση στους κυβερνητικούς στρατιώτες και τις υπηρεσίες ασφαλείας να αυτομολήσουν, χορηγώντας τους αυτό που αποκαλούν «κάρτες προστασίας», οι οποίες προσφέρουν κάποιου είδους αμνηστία και διαβεβαιώσεις ότι δεν θα τους κυνηγήσουν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου