Τετάρτη, Ιανουαρίου 15, 2025
Πρόεδροι της Δημοκρατίας: Μύθοι και πραγματικότητα – Πόσοι από τους 8 ενοίκους της Ηρώδου Αττικού ήταν από αντίπαλη παράταξη
Η διαδικασία της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, διανύει την τελευταία της στροφή με το ενδιαφέρον να στρέφεται στην σημερινή συνάντηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Ένα ραντεβού όπου θα ανακοινωθούν οι αποφάσεις του πρωθυπουργού και μετά θα είναι θέμα ωρών ο Κυριάκος Μητσοτάκης να ανακοινώσει στους πολίτες το πρόσωπο που θα στηρίζει η κοινοβουλευτική πλειοψηφία για το ύπατο πολιτειακό αξίωμα.
Στην δημόσια συζήτηση που έχει προηγηθεί τους τελευταίους μήνες, έχουν ακουστεί πολλά εκ των οποίων ορισμένα έχουν παρουσιαστεί είτε ως θέσφατα είτε ως «αξιώματα».
Παραδόσεις και καλά που δεν σπάνε και που αν παραβιαστούν θα θεωρηθούν χειρότερες και από το προπατορικό αμάρτημα και που πάνω σε αυτές χτίζονται πολιτικά αφηγήματα όπως βολεύουν την κάθε πλευρά.
Όμως η απλή και μόνη ανάγνωση της Ιστορίας εκλογής Ανώτατου Άρχοντα κατά την διάρκεια αυτών των 50 χρόνων της Γ’ Δημοκρατίας απέχει κατά πολύ της πραγματικότητας.
Ας δούμε μερικά από αυτά:
Μύθος 1ος: «Η Κυβέρνηση και η κοινοβουλευτική πλειοψηφία προτείνει για Προέδρο της Δημοκρατίας προσωπικότητα από τον αντίπαλο πολιτικό χώρο»
Κοιτάζοντας τις εκάστοτε κυβερνητικές υποδείξεις προσώπων και τις έντεκα εκλογικές διαδικασίες από το 1974 αυτό απέχει από την πραγματικότητα.
Από τους «8» μέχρι σήμερα ενοίκους της Ηρώδου Αττικού, μόνο 2+1 από τα πρόσωπα που πρότεινε ο εκάστοτε Πρωθυπουργός για το ύπατο αξίωμα προερχόταν από τον αντίπαλο πολιτικό χώρο.
Στην εκλογή του 1995 όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου και η κυβερνητική πλειοψηφία του ΠΑΣΟΚ πρότειναν τον Κωστή Στεφανόπουλο και το 2004 όταν ο Κώστας Καραμανλής η κυβερνητική πλειοψηφία της ΝΔ πρότειναν τον Κάρολο Παπούλια. Η τρίτη, αλλά όχι και τόσο απόλυτα διαφαινόμενη «καθαρή» επιλογή, αφορούσε την εκλογή του Προκόπη Παυλόπουλου, το 2014, με την ειδοποιό όμως διαφορά ότι αυτή η πρόταση δεν προήλθε από μια μονοκομματική κυβέρνηση αλλά από την συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, τότε που όπως έλεγε ο Πάνος Καμμένος «μάθαινε τον Αλέξη Τσίπρα να γράφει με το δεξί…»
Αντίθετα, η πρώιμη Ιστορία της Γ’ Δημοκρατίας, από το 1974 μέχρι το 1995, για 21 χρόνια, δηλαδή σχεδόν τα μισά χρόνια αυτής της περιόδου αποτυπώνει ότι η εκάστοτε κυβέρνηση επίλεγε πρόσωπο για το ύπατο αξίωμα από τον δικό του πολιτικό χώρο ή με το δικό του αποτύπωμα.
Ειδικότερα, το 1974, ο πρώτος μεταβατικός Πρόεδρος της Δημοκρατίας Μιχάλης Στασινόπουλος ήταν ενεργεία εκλεγμένος Βουλευτής Επικρατείας της ΝΔ όταν υποδείχθηκε από τον Κωσταντίνο Καραμανλή και την ΝΔ και εκλέχθηκε από τη Βουλή.
Το 1975, ο δεύτερος κατά σειρά Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τσάτσος, ήταν πολιτικός, βουλευτής, υπουργός πολλών διαδοχικών δεξιών κυβερνήσεων και εν ενεργεία τότε βουλευτής Επικρατείας της ΝΔ και προτάθηκε από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τη ΝΔ.
Το 1980, ο τρίτος κατά σειρά ένοικος της Ηρώδου Αττικού, Κωνσταντίνος Καραμανλής ήταν εν ενεργεία Πρωθυπουργός και πρόεδρος της ΝΔ όταν προτάθηκε και εκλέχθηκε από τη ΝΔ.
Το 1985, ο τέταρτος στην σειρά Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέχθηκε, με πρόταση του τότε Πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ, ο Χρήστος Σαρτζετάκης, διεθνώς γνωστός ως Ανακριτής της υποθέσεως πολιτικής δολοφονίας του βουλευτού της Αριστεράς Γρηγορίου Λαμπράκη.
Οι μόνες προτάσεις που Κυβέρνηση και Αξιωματική Αντιπολίτευση συνέπεσαν και αλληλοϋποστήριξαν ήταν η επανεκλογή (όχι της πρώτης θητείας) του Κωστή Στεφανόπουλου, οι δύο εκλογές του Κάρολου Παπούλια και η εκλογή της Κατερίνας Σακελλαροπούλου όπου και διατυπώθηκε άλλη πρόταση.
Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις υπήρχε διάσταση, αντιπροτάσεις ή σιωπηρές διαφωνίες και αποχές.
Μύθος 2ος: Ομόφωνη εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας
Αυτό, δεν έχει γίνει ποτέ μέχρι σήμερα. Ακόμα και όταν ο υποψήφιος ήταν ένας και μοναδικός και στην ψηφοφορία δεν υπήρχε άλλη αντιπρόταση. Ακόμα και στην εκλογή του πρώτου μεταβατικού Προέδρου της Δημοκρατίας Μιχάλη Στασινόπουλου, όπου δεν υπήρχε άλλος υποψήφιος, μπορεί να εκλέχθηκε από την πρώτη ψηφοφορία αλλά έλαβε 206 θετικές ψήφους, έναντι 74 «κατά», 8 «λευκών» και 3 «άκυρων» ενώ απουσίασαν από την ψηφοφορία 9 βουλευτές.
Στην δεύτερη κατά σειρά μονήρη υποψηφιότητα για το ύπατο αξίωμα της χώρας που υπήρξε το 1985, για να εκλεγεί ο Χρήστος Σαρτζετάκης απαιτήθηκε να διεξαχθούν τρείς ψηφοφορίες, ώστε να συγκεντρώσει τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό των 180 θετικών ψήφων, έναντι 112 «κατά», ενός «λευκού» και πέντε «άκυρων» ψηφοδελτίων, ενώ υπήρξαν και δύο αποχές στην ψηφοφορία.
Απόλυτη πλειοψηφία δεν υπήρξε ούτε και στις δύο εκλογές του 2005 και του 2010 του Κάρολου Παπούλια όπου δεν υπήρχε άλλος υποψήφιος. Στην εκλογή της πρώτης του θητείας έλαβε από την πρώτη ψηφοφορία 279 θετικές ψήφους, έναντι 17 «παρών», ενώ τέσσερις βουλευτές απείχαν της ψηφοφορίας. Στην δεύτερη επανεκλογή έλαβε 266 θετικές ψήφους, ενώ 32 βουλευτές ψήφισαν «παρών» και δύο απείχαν της ψηφοφορίας.
Το 300 στα 300 δεν επιτεύχθηκε ούτε στο πρόσωπο της Κατερίνας Σακελλαρόπουλου, που ήταν και η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Δημοκρατίας χωρίς προηγούμενη ενεργή πολιτική ιδιότητα ή έχουσα κάποιο πολιτικό αποτύπωμα. Η κυρία Σακελλαροπούλου, εάν και ήταν η μοναδική υποψήφια το 2020 έλαβε 261 θετικές ψήφους, ενώ 33 βουλευτές τάχθηκαν με το «παρών» και έξι βουλευτές απείχαν της ψηφοφορίας.
Μύθος 3ος: Να μην «εργαλειοποιείται» από τα κόμματα η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας
Αυτό και εάν αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους πολιτικούς μύθους. Δεν είναι μόνο η περίπτωση της δεύτερης εκλογής του Κωνσταντίνου Καραμανλή το 1990 και η εκλογή του Προκόπη Παυλόπουλου το 2014, όπου η Βουλή δεν κατάφερε να εκλέξει Πρόεδρο της Δημοκρατίας και η χώρα οδηγήθηκε σε πρόωρες εθνικές εκλογές για να εκλεχθούν από τη νέα Βουλή που προέκυψε.
Διατρέχοντας τις 11 εκλογικές διαδικασίες εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας διακρίνει κανείς το κομματικό παιχνίδι που έχει διαχρονικά παιχτεί ανάμεσα στα κόμματα που με τις υποδείξεις που έκαναν προσπαθούσαν να «εγκλωβίζουν» αντιπάλους.
Στις εκλογές της 19ης Ιουνίου του 1975 όταν η ΝΔ πρότεινε τον Κωνσταντίνο Τσάτσο, η Ένωση Κέντρου – Νέες Δυνάμεις πρότεινε Παναγιώτη Κανελλόπουλο. Στις εκλογές του 1980 η ΝΔ πρότεινε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή ενώ επτά διαφορετικά πρόσωπα προτάθηκαν από τα κόμματα της Αντιπολίτευσης σε αυτή την εκλογή.
Στην δεύτερη επανεκλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή και μετά τις εθνικές εκλογές που χρειάστηκε να γίνουν, στην πρόταση της ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ πρότεινε τον Γιάννη Αλευρά και ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ τον Κώστα Δεσποτόπουλο.
Στις εκλογές του 1995 το ΠΑΣΟΚ και η ΔΗΑΝΑ πρότειναν τον Κωστή Στεφανόπουλο, ενώ η πρόταση της ΝΔ ήταν ο Αθανάσιος Τσαλδάρης. Στην επανεκλογή του Κωστή Στεφανόπουλου το 2000 στην κοινή πρόταση Κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ και Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ΝΔ υπήρξε η αντιπρόταση του τότε ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ του Λεωνίδα Κύρκου. Επίσης, στην εκλογή το 2015 του Προκόπη Παυλόπουλου, που και αυτή επιτεύχθηκε μετά από εθνικές εκλογές, υπήρξε και η άλλη πρόταση (από ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι) του Νίκου Αλιβιζάτου.
Μύθος 4ος: «Το “έρμα” του Προέδρου της Δημοκρατίας εξαρτάται με τις ψήφους που εκλέγεται στο ύπατο αξίωμα»
Ένας ακόμα πολιτικός μύθος που καταρρίπτεται εάν κανείς αναλογιστεί ότι το 1980 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής στις τρείς διαδοχικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 23, 29 Απριλίου και 5 Μαΐου είχε λάβει αντίστοιχα 179, 181 και εκλέχθηκε τελικά με 183 ψήφους, δηλαδή σχεδόν οριακά.
Στην δεύτερη θητεία του στις 30 Απριλίου και στις 4 Μαΐου του 1990 είχε λάβει στην πρώτη ψηφοφορία 149 ψήφους και εκλέχθηκε στην δεύτερη με μόλις 153 ψήφους.
Επίσης, ότι στην πρώτη εκλογή του ο Κωστής Στεφανόπουλος τον Μάρτιο του 1995 εξελέγη οριακά συγκεντρώνοντας τις 181 ψήφους που απαιτούνταν.
Δύο πολιτικοί που οι οριακές τους εκλογές δεν επηρέασαν στο παραμικρό το έρμα που είχαν ως Πρόεδροι της Δημοκρατίας και της αποτίμησης που τους έχει επιφυλάξει η Ιστορία για το αποτύπωμα που άφησαν ως ένοικοι του Προεδρικού Μεγάρου.
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου