Σαν τη βροχή πέφτουν στον δημόσιο διάλογο οι άτυπες προτάσεις υποψηφιότητας για πρόεδρο της Δημοκρατίας από τότε που ο πρωθυπουργός και πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης με εύσχημο τρόπο το άνοιξε, αφήνοντας για λόγους εσωκομματικούς να αιωρούνται σενάρια, αντί να κλείσει το θέμα δείχνοντας εκ νέου τη νυν πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
Εκτοτε πάμπολλα πρόσωπα από όλους τους χώρους προβάλλονται από πολιτικούς κύκλους σαν σε απέραντο καλειδοσκόπιο. Ενα απάνθισμα των ονομάτων που έχουν ακουστεί για τον επόμενο ένοικο του προεδρικού μεγάρου έχει την αξία του: η νυν πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατ. Σακελαροπούλου, ο πρόεδρος της Βουλής και κορυφαίο στέλεχος της ΝΔ Κώστας Τασούλας, οι πρώην πρωθυπουργοί Αντώνης Σαμαράς και Κώστας Καραμανλής, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Δένδιας, ο τέως πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Γιάννης Σαρμάς,η επικεφαλής της οργανωτικής επιτροπής «Αθήνα 2004» για τους Ολυμπιακούς Αγώνες Γιάννα Αγγελοπούλου, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Σαμαρά Ευάγγελος Βενιζέλος, ο πρώην πρωθυπουργός, οικονομολόγος και τραπεζίτης Λουκάς Παπαδήμος, ο πρώην πρωθυπουργός και δικαστικός Παναγιώτης Πικραμμένος, ο ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στη Νομική του ΕΚΠΑ Νίκος Αλιβιζάτος,η πρώην πρόεδρος του ΣΥΝ, πρώην βουλευτής ΠΑΣΟΚ και πρώην επίτροπος στην ΕΕ Μαρία Δαμανάκη, το στέλεχος του ΠΑΣΟΚ και πρώην υπουργός και πρώην επίτροπος Αννα Διαμαντοπούλου, οι πρώην υπουργοί και στελέχη του ΠΑΣΟΚ Σταύρος Μπένος και Αλέκος Παπαδόπουλος, η καθηγήτρια Ιστορίας στο ΕΚΠΑ Μαρία Ευθυμίου, η οικονομολόγος, ομότιμη καθηγήτρια ΕΚΠΑ, πρώην υπουργός Λούκα Κατσέλη και πιο πρόσφατα η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.
Η πρώτη επίσημη πρόταση υποψηφιότητας για πρόεδρο της Δημοκρατίας από αρχηγό κόμματος ήταν αυτή που έγινε από τον επικεφαλής της Νέας Αριστεράς Αλέξη Χαρίτση για τον πρόεδρο της Αρχής Διασφάλισης Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ) και πρώην αντιπρόεδρο του ΣτΕ Χρήστο Ράμμο, ο οποίος την απέσυρε καταγγέλλοντας επιθέσεις στο πρόσωπό του και ότι στον δημόσιο διάλογο επικράτησαν οι μικροπολιτικοί υπολογισμοί και οι κομματικές στρατηγικές.
Ο πρωθυπουργός και πρόεδρος της ΝΔ Κυρ. Μητσοτάκης συνυπολογίζει τις εσωκομματικές αντιδράσεις, σε μια περίοδο κατά την οποία δεν θα ήθελε να αποτυπωθεί η δυσαρέσκεια βουλευτών της ΝΔ για την ασκούμενη πολιτική στην ψηφοφορία εκλογής με διαρροές ψήφων από το «γαλάζιο» στρατόπεδο. Ταυτόχρονα, υπάρχουν εκτιμήσεις ότι δεν αποκλείεται, είτε προτείνοντας εκ νέου τη νυν πρόεδρο της Δημοκρατίας είτε κάποιον/α άλλον/η υψηλού κύρους από το προοδευτικό κέντρο να φέρει σε δύσκολη θέση το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, αθροίζοντας ψήφους με τη ΝΔ και καταγράφοντας το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης επικοινωνιακά ως τον συναινετικό έτερο πόλο.
Ο Κυρ. Μητσοτάκης συμμερίζεται την ανάγκη να ανασυσταθεί το δικομματικό σύστημα αλλά επιδιώκει, αν και ενισχυμένο, να είναι πιο «πριονισμένο» το συμπλήρωμα/δεκανίκι για τα δύσκολα που έρχονται από οικονομικής και γεωπολιτικής άποψης. Κατά δήλωσή του, ο Κυρ. Μητσοτάκης θα ανοίξει τα χαρτιά του για την επιλογή προσώπου για την Προεδρία της Δημοκρατίας μέσα στο δεύτερο μισό του Ιανουαρίου του 2025. Παράλληλα, δεν λείπουν οι αναλύσεις ότι «γαλάζια» στελέχη και κύκλοι τους ρίχνουν ονόματα στο τραπέζι είτε για να ζυμώσουν ονόματα είτε για να τα «κάψουν».
Επιταχυντής πολιτικών εξελίξεων η εκλογή ΠτΔ
Στο Μαξίμου γνωρίζουν ότι η επιλογή του πρόεδρου της Δημοκρατίας αντανακλά και τις πολιτικές προτεραιότητες της κυβέρνησης για το επόμενο διάστημα, καθώς, ανάλογα με τις ιδεολογικές αφετηρίες του προσώπου, κάποιοι εντός της «γαλάζιας» παράταξης θα είναι ικανοποιημένοι, ενώ άλλοι θα δυσανασχετήσουν. Εάν ο Κυρ. Μητσοτάκης επιλέξει μια προσωπικότητα που προέρχεται από την ευρύτερη «κεντροδεξιά παράταξη», όπως ζητάει εδώ και μήνες η δεξιά πτέρυγα του κόμματος, τότε ο πρωθυπουργός θα σπάσει μια παράδοση τριών δεκαετιών, κατά την οποία το εκάστοτε κυβερνών κόμμα επέλεγε για το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα πρόσωπο από την αντίπαλη πολιτική παράταξη. Αλλωστε η λογική αυτή αποτυπώνει και το πνεύμα του συντάγματος, που προσδιορίζει ότι ο θεσμός του προέδρου της Δημοκρατίας ενσαρκώνει την «ενότητα του έθνους» και τη «συναίνεση».
Εάν ο πρωθυπουργός επιλέξει ένα πρόσωπο από την «ευρύτερη κεντροαριστερά», θα αντιμετωπίσει εσωτερικές συγκρούσεις, καθώς δεκάδες βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος έχουν πει επανειλημμένως και στο Μαξίμου ότι θα ήθελαν πρόσωπο από την ευρύτερη κεντροδεξιά. Για να αποφύγουν πολιτικούς σκοπέλους, στο τραπέζι τις τελευταίες μέρες έχει πέσει από ιστορικά στελέχη, όπως η Ντόρα Μπακογιάννη και ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, το όνομα της Κατ. Σακελλαροπούλου και η δυνατότητα της επανεκλογής της, καθώς την είχε ψηφίσει η κεντροαριστερά.
Στο Μαξίμου θεωρούν ότι μετά τη διαγραφή του Αντ. Σαμαρά οι βουλευτές της ΝΔ δεν μπορούν να συνεχίσουν τις «αντάρτικες λογικές» του προηγούμενου διαστήματος, καθώς πλέον δεν θα έχουν ένα πρόσωπο με ευρύτερο εκτόπισμα για να στοιχηθούν πίσω του. Σε αυτό το πλαίσιο, το πρωθυπουργικό επιτελείο και μέσα από «γαλάζια μασάζ» σε βουλευτές όπως το αποκαλούμενο Christmas party, που έγινε πριν από λίγες μέρες στο Μαξίμου, προσπαθεί να περάσει ένα μήνυμα ενότητας και ομοψυχίας.
Από την άλλη, οι παρεμβάσεις του Κ. Καραμανλή δεν προκαλούν το ίδιο πρόβλημα σε σχέση με τον Μεσσήνιο πολιτικό, καθώς ο μακροβιότερος πρόεδρος της «γαλάζιας» παράταξης δεν είναι βουλευτής και στην «κοινοβουλευτική καθημερινότητα».
Μάλιστα, η δήλωση Καραμανλή ότι δεν ενδιαφέρεται για τη θέση του προέδρου της Δημοκρατίας έχει λύσει στο Μαξίμου ένα τεράστιο ζήτημα, καθώς κάθε φορά που ακούγεται το όνομα του πρώην πρωθυπουργού απαντούν ότι «ο ίδιος ξεκαθάρισε το θέμα».
Πάντως, σε «γαλάζιους» κύκλους συζητιέται ότι εάν ο Αντ. Σαμαράς θέλει να προκαλέσει πολιτική φθορά στον Κυρ. Μητσοτάκη, τότε στην περίπτωση που ο πρωθυπουργός επιλέξει πρόσωπο από την κεντροαριστερά, μπορεί να βγει μπροστά και να αποδομήσει μια τέτοια ενδεχόμενη επιλογή.
Φόβος Μαξίμου για περαιτέρω διαρροές
Εάν ο πρωθυπουργός δεν επιλέξει πρόσωπο από την «ευρύτερη κεντροδεξιά», τότε τα κόμματα δεξιότερα της κυβέρνησης θα εντείνουν τις πολιτικές επιθέσεις, με σκοπό να προσεγγίσουν δεξιά ακροατήρια από το «γαλάζιο» κόμμα. Είναι ενδεικτικό ότι μετά τη διαγραφή του Αντ. Σαμαρά η Αφροδίτη Λατινοπούλου είχε βγάλει αμέσως ανακοίνωση στήριξης του πρώην πρωθυπουργού.
Ταυτόχρονα, η πρόεδρος της Φωνής Λογικής και ευρωβουλευτής είχε προτείνει σε συνέντευξή της πριν από λίγο καιρό για τη θέση του προέδρου της Δημοκρατίας τους Αντ. Σαμαρά ή Κ. Καραμανλή. Στο ίδιο πλαίσιο τόσο η Ελληνική Λύση όσο και η Νίκη σε περίπτωση επιλογής προσώπου που δεν ανήκει στη «δεξιά οικογένεια» θα προσπαθήσουν να αποκομίσουν κομματικά οφέλη.
Είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο, σε κάθε περίπτωση, η επιλογή του προσώπου που θα αναλάβει το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα να προκαλέσει πολιτικές ανακατατάξεις και αντιπαραθέσεις σε όλο το πολιτικό σύστημα.
Η κεντροαριστερά αναζητά βηματισμό
Στην αντίπερα όχθη υπάρχουν διεργασίες με στόχο συγκλίσεις που επιχειρούνται μεταξύ των κομμάτων της κεντροαριστεράς για κοινή υποψηφιότητα προέδρου της Δημοκρατίας ως ένα βήμα για ευρύτερες συνεργασίες απέναντι στις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της κυβέρνησης της ΝΔ. Η προσπάθεια για να βρεθεί κοινός τόπος συνεχίζεται κι ας μην προχώρησε η πρόταση της Νέας Αριστεράς για τον Χρ. Ράμμο, μια και ούτε το ΠΑΣΟΚ ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ έσπευσαν να πάρουν θέση, προβάλλοντας ως πρόωρη χρονικά και θεσμικά την κίνηση.
Η συνάντηση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Σωκράτη Φάμελλου με τον Νίκο Κοτζιά έδωσε τροφή για σενάρια περί υποψηφιότητας του πρώην υπουργού Εξωτερικών. Ομως, δεν υφίσταται τέτοια προοπτική, καθώς ο ίδιος ο Ν. Κοτζιάς δεν επιθυμεί να διεκδικήσει ρόλο υποψηφίου για την Προεδρία της Δημοκρατίας, όπως ο ίδιος διαμηνύει. Αλλωστε, ο Σωκ. Φάμελλος κατά την ενημέρωση των μελών της Πολιτικής Γραμματείας στις 18 Δεκεμβρίου 2024 διευκρίνισε σχετικά: «Συζητήσαμε για τις προοδευτικές συνεργασίες και όχι για κάτι άλλο».
Ομως, ο Ν. Κοτζιάς έχει επαφές με όλα τα κόμματα του προοδευτικού χώρου, περιλαμβανομένων και στελεχών του ΠΑΣΟΚ, όπως ο βουλευτής Παύλος Γερουλάνος κ.ά, και μπορεί να γίνει ο σημαντικός κρίκος συνεννοήσεων. Το τελευταίο διάστημα ακούγεται και το όνομα του οικονομολόγου Γιάννη Δραγασάκη, πρώην αντιπροέδρου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ του Αλέξη Τσίπρα. Η ηγεσία της Κουμουνδούρου αναμένεται να αναλάβει πρωτοβουλίες για κοινή υποψηφιότητα των κομμάτων του κεντροαριστερού χώρου με ένα πρόσωπο με προοδευτικά χαρακτηριστικά που να σηματοδοτεί την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών και του συντάγματος. Πάντως, ο Σωκ. Φάμελλος αποφεύγει την ονοματολογία. Θεωρεί ότι τη συζήτηση για την Προεδρία της Δημοκρατίας την άνοιξε ο Κυρ. Μητσοτάκης για εσωκομματικούς λόγους.
Ταυτόχρονα, είναι πολύ ενδιαφέρον ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης είχε ρίξει τον σπόρο στο πλαίσιο της συνταγματικής αναθεώρησης για προτάσεις αναφορικά με την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων και του ρόλου του προέδρου της Δημοκρατίας. Ηδη στο debate της 24ης Σεπτεμβρίου 2024 για τις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ, απαντώντας σε δημοσιογραφική ερώτηση για την Προεδρία, ο Ν. Ανδρουλάκης είχε υπογραμμίσει ότι «αυτήν τη στιγμή έχουμε έναν πανίσχυρο πρωθυπουργό, ο οποίος ελέγχει τα πάντα. Πρέπει να φτιάξουμε θεσμικά αντίβαρα και πρέπει σοβαρά να συζητήσουμε ποιος θα είναι ο ρόλος του προέδρου της Δημοκρατίας. Και, βέβαια, και το πρόσωπο». Παράλληλα, τόνισε ότι «πάνω από όλα η συζήτηση που πρέπει να γίνει είναι πώς θα αποκτήσουμε δυναμική διάκριση των εξουσιών για να γίνουμε ένα κανονικό ευρωπαϊκό κράτος που δεν θα μπορεί να σηκώνει το τηλέφωνο ο πρωθυπουργός και να κάνει ό,τι θέλει στη Δικαιοσύνη, στους θεσμούς».
Η Αν. Διαμαντοπούλου ήδη στην Κεντρική Πολιτική Επιτροπή του ΠΑΣΟΚ πριν από τις εσωκομματικές εκλογές είχε αναφερθεί στο πρωθυπουργικοκεντρικό μοντέλο και στην ανάγκη για «πολύ σημαντικές αλλαγές και αλλαγές που να έχουν δικλίδες ασφαλείας στο να μην κάνει ό,τι θέλει, όποτε θέλει ο πρωθυπουργός». Το ανέφερε σε συνέντευξή της τον περασμένο Σεπτέμβριο, υπογραμμίζοντας ότι «πρέπει να υπάρχουν αντίβαρα. Πρέπει ο πρόεδρος της Δημοκρατίας να έχει πια έναν διαφορετικό ρόλο. Τον έχουμε κάνει τελείως διακοσμητικό».
Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και τα στελέχη του αποφεύγουν να μπουν στην προεδρολογία, όπως επαναλαμβάνει συνεχώς ο Ν. Ανδρουλάκης, υπογραμμίζοντας ότι έχει πρόωρα ανοίξει η συζήτηση, εκφράζοντας παράλληλα τον σεβασμό του στη νυν πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατ. Σακελλαροπούλου και χρησιμοποιώντας, όταν ερωτάται δημοσιογραφικά, θερμά λόγια για προσωπικότητες όπως ο Ευάγγ. Βενιζέλος και ο Χρ. Ράμμος. Η θέση του ΠΑΣΟΚ είναι ότι πρέπει να διατηρηθεί η παράδοση που ορίζει ότι ο πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν πρέπει να προέρχεται πολιτικά από το κόμμα που κυβερνά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου