Τετάρτη, Μαΐου 27, 2015

ΑΠΛΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΠΑΤΡΙΔΟΓΝΩΣΙΑΣ...


...ΠΕΡΙΠΑΤΟΣ ΣΤΑ ΤΟΠΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ...

Το καλοκαίρι έρχεται στην Ελλάδα φορώντας σανδάλια και κρατώντας μια φέτα καρπούζι ...
στο ένα χέρι και ένα σακ βουαγιάζ στο άλλο. Ο Οδυσσέας που παραμονεύει μέσα στον καθένα μας, βγαίνει από τους μεγάλους δρόμους για να δροσιστεί σε αθέατους κολπίσκους και σκιερά δασύλια. Και εκεί, ανακαλύπτει γευστικούς θησαυρούς, άγνωστους. Θεϊκές νοστιμιές ξεχασμένες, που περιμένουν τον υποψιασμένο ταξιδιώτη να τις απολαύσει. Η ομάδα του «fooding+» ανακάλυψε τα υπέροχα τοπικά προϊόντα μας και σας τα προτείνει. Καλό ταξίδι!

από τις Λίλα Καραποστόλη και Τατιάνα Οικονομίδου
φωτό Παύλος Τσοκούνογλου
styling Πάνος Λιοντής



Τριάντα γνωστά-άγνωστα τοπικά προϊόντα, ξεχασμένα από πολλούς, στην καρδιά και στα άξια χέρια ορισμένων, δείχνουν ότι η αυθεντικότητα του παρελθόντος μπορεί να οδηγήσει τη νεοελληνική γαστρονομική κουλτούρα σ’ ένα λαμπρό μέλλον – και όχι, το κομμάτι δεν είναι πατριωτικό!
Διότι έπειτα από δεκάδες τηλεφωνήματα, πολλές ώρες ξενύχτι και παρά την ύπαρξη 86 προϊόντων που αναφέρονται ως Προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης, Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης και Ιδιότυπα Παραδοσιακά, αποδείχτηκε ότι οι γνώσεις μας περί ελληνικής πατριδογευσίας σχεδόν εξαντλούνται στη φέτα.
Τα τοπικά προϊόντα φαίνεται να είναι στην ίδια τους τη χώρα κάτι σαν εξωτικό είδος. Τα γνωρίζουν λίγοι –συνήθως αυτοί που έχουν ρίζες από κάποιον τόπο και κρατούν διαύλους επικοινωνίας με τους μικρούς παραγωγούς, που και αυτοί χάνονται σιγά σιγά– και σπάνια φτάνουν στο κλεινόν άστυ. Κι όμως, η διεθνής εκστρατεία επανα-ανακάλυψης των τοπικών προϊόντων κλείνει δύο δεκαετίες από τη στιγμή που το κίνημα των ευζωιστών Slow Food υποστήριξε ότι η μνήμη ενός λαού ανήκει (και ) στις γεύσεις του. Παράδειγμα οι Καλιφορνέζοι, που δηλώνουν περήφανοι για το βιολογικό ελαιόλαδό τους (! ), οι Δανοί που είναι έτοιμοι να κηρύξουν πόλεμο για τη (μη ) φέτα τους κι οι Ιταλοί που έχουν αναγάγει σε εθνικό σύμβολο τα ντοματάκια pomodoro όταν το άνυδρο ντοματάκι Σαντορίνης περνάει δύσκολες μέρες.
Με άλλα λόγια, είναι πιο εύκολο να βρεις ούζο Μυτιλήνης στην άκρη της Αυστραλίας (από το δαιμόνιο γονίδιο Ελλήνων δεύτερης και τρίτης γενιάς που υπερασπίζονται την τιμή των όπλων ) παρά κανελάδα Νισύρου και οψιμοτύρι Αράχοβας στην Αθήνα… Ακόμα και ο Jamie Oliver, θερμός οπαδός της καμπάνιας διάσωσης τοπικών προϊόντων, πήρε το μήνυμα, εγκαινιάζοντας πριν από μερικούς μήνες το «Save our bacon», εκστρατεία σωτηρίας του βρετανικού χοιρινού, που συγκέντρωσε ουκ ολίγους υποψιασμένους celebrities!
«Save οur pasteli, our pambiloni and our nouboulo», λοιπόν. Στόχος είναι να υιοθετηθούν πρακτικές που σέβονται την ιδιαιτερότητα της γης μας, τη δημιουργικότητα και την τέχνη των ανθρώπων της και που μεταφέρουν όλο αυτόν τον πλούτο από τη μία άκρη του κόσμου στην άλλη. Avanti!


O μεγάλος περίπατος τα τοπικά προϊόντα της Ελλάδας


Παρχαροτύρι ξάνθης
Ένα ιδιαίτερο καπνιστό τυρί της παραδοσιακής ποντιακής κουζίνας από αγελαδινό γάλα, με μεγάλο χρόνο ωρίμανσης. Καταναλώνεται ολόκληρο, μαζί με τον εξωτερικό φλοιό που του χαρίζει η ωρίμανση. Μοιάζει αρκετά μ’ ένα άλλο ποντιακό τυρί, εκείνο της Σπηλιάς. Αυτό το πραγματικά μοναδικό τυρί που συναντάμε στη Μακεδονία και τη Θράκη δανείζεται την ονομασία του από τα «παρχάρια», δηλαδή τα καταπράσινα λιβάδια, όπου ανέβαιναν οι κτηνοτρόφοι από την Τραπεζούντα και τον Πόντο με τα ζώα τους για να περάσουν τους καλοκαιρινούς μήνες. Στα γλέντια που διοργανώνονταν, οι κτηνοτρόφοι έβρισκαν την ευκαιρία να πουλήσουν τα τυροκομικά τους προϊόντα.
πού το βρίσκουμε: Στη Θεσσαλονίκη, στο Ραγιάν (Μπαλανού 3, 2310279459, www.ragian.gr ), με διανομή και στην Αθήνα μέσω τηλεφωνικής ή ηλεκτρονικής παραγγελίας.


Στο Βάθυ Κιλκίς, το ίδιο παρασκευαστήριο δραστηριοποιείται προσφέροντας αποκλειστικά ποντιακά προϊόντα (2340184267 ).
Πετρώµατα Τήνου
Μικρά πλατιά µαλακά τυράκια από κατσικίσιο ή αγελαδινό γάλα. Το φρέσκο τυρί μετά το στράγγισμα στο τυροβόλι πιέζεται ανάμεσα σε βαριές πέτρινες πλάκες, ώστε να στραγγίσει καλά και να αποβάλει τα υγρά του. Όταν είναι μαλακό, χρησιμοποιείται ως επιτραπέζιο τυρί, μόλις σκληρύνει γίνεται βάση για την κοπανιστή. Επίσης, χρησιμοποιείται στην παραδοσιακή γλυκιά τυρόπιτα που κάνουν στην Τήνο το Πάσχα.
πού τα βρίσκουμε: Στην Τήνο, στο Σπιτικό (Ζανάκη Αλαβάνου, 2283025851 ) και στην Ένωση Συνεταιρισμού Τήνου (Καποδιστρίου, 2283023289, 2283022323 ).
Στην Αθήνα, μπορούμε να το προμηθευτούμε από το Αφοί Βασιλόπουλοι Delicatessen (Σταδίου 19, Αθήνα, 2103222405 ).
Λευκές µελιτζάνες Σαντορίνης
Νόστιμη με απαλή, ήπια γεύση και λιγότερους σπόρους από τη φλάσκα και την τσακώνικη. Φυτεύεται συχνά μαζί με βασιλικό για να γίνει πιο γλυκιά. Καλλιεργείται στη Σαντορίνη και δίνει στρογγυλό καρπό λευκού χρώματος. Μεγάλο της πλεονέκτημα είναι ότι απορροφά λιγότερο λάδι από τη μελαχρινή «ξαδέρφη» της κι έτσι προσφέρεται ιδιαίτερα για τηγάνι. Μπορείτε να τη χρησιμοποιήσετε σε πληθώρα συνταγών, όπως μελιτζανοσαλάτα, μουσακά ή παπουτσάκια, όταν θέλετε να τους δώσετε μια πιο γλυκιά γεύση.
πού τις βρίσκουμε Στη Σαντορίνη, στα Παραδοσιακά Προϊόντα Τρουλάκης (επαρχιακός δρόμος Φηρών-Πύργου, 2286027047 ).
Στην Αθήνα έρχεται τις αρχές καλοκαιριού στις λαϊκές αγορές και μόνο σε περιορισμένες ποσότητες, λόγω της μικρής παραγωγής.
Σπαράγγια Καβάλας
Μολονότι είναι η Καβάλα που φημίζεται για τα πράσινα και λευκά της σπαράγγια, παραγωγή συναντάμε γενικότερα στη Θράκη αλλά και στη Μακεδονία. Η συγκομιδή των σπαραγγιών γίνεται στις αρχές του Μαΐου. Η ποιότητά τους είναι από τις καλύτερες στην Ευρώπη, αφού το κλίμα και το έδαφος είναι ιδιαίτερα ευνοϊκά για την ανάπτυξή τους. Δυστυχώς, είναι ένα προϊόν δύσκολα εμπορεύσιμο για την Ελλάδα, αφού δεν έχει συνδεθεί ιδιαίτερα με την ελληνική μαγειρική, οπότε μεγάλες ποσότητες εξάγονται στο εξωτερικό – ωστόσο, σε κάποια σουπερμάρκετ βρίσκουμε μόνο πράσινα σπαράγγια εισαγωγής από την Ισπανία.
πού τα βρίσκουμε: Φρέσκα μόνο κατόπιν παραγγελίας στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.rivernestos.gr της εταιρείας River Nestos S.A. με έδρα την Καβάλα, από Μάρτιο ως Ιούνιο.
Στην Αθήνα τα ανακαλύψαμε συσκευασμένα στο Παντοπωλείο Μεσογειακής Διατροφής (Σοφοκλέους 1 & Αριστείδου 11, Αθήνα, 210 3234612 ).
Ντοµατάκι Σαντορίνης
Ένα μικρό και χοντρόφλουδο ντοματάκι, με καρπούς στο μέγεθος του κερασιού. Καλλιεργείται σε άνυνδρο και ηφαιστειογενές έδαφος, όμως είναι γλυκό και ταυτόχρονα όξινο, με έντονο το αυθεντικό άρωμα ντομάτας. Την παραγωγή διαχειρίζεται το τελευταίο εργοστάσιο παραγωγής προϊόντων ντομάτας στη Σαντορίνη, με προϊόντα όπως ο σαντορινιός πελτές SANTO. Ωστόσο, κάποιες μεμονωμένες ιδιωτικές κινήσεις προσπαθούν να τη συντηρήσουν ως χαρακτηριστικό στοιχείο της οικονομίας του νησιού. Χρησιμοποιείται στους σαντορινιούς ψευτοκεφτέδες μαζί με αρωματικά χόρτα και κρεμμυδάκι, δίνοντάς τους υπέροχη γεύση.
πού το βρίσκουμε: Στη Σαντορίνη, σε διάφορες εκδοχές, όπως ντοματάκι ολόκληρο ή ντοματοπελτές, στην Ένωση Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων (Πύργος Σαντορίνης, 22860 22596, 22860 25128 ). Φρέσκο και βιολογικό το ανακαλύψαμε από τον Πέτρο Οικονόμου (22860 71949, 6944 630463 ).
Στην Αθήνα το βρίσκουμε κυρίως συσκευασμένο στο Παντοπωλείο Μεσογειακής Διατροφής (Σοφοκλέους 1 & Αριστείδου 11, Αθήνα, 210 3234612 ) και στο Santo Wines (Σοφοκλή Βενιζέλου 11, Περιστέρι, 210 5153163, www.santowines.gr ).
Φακές Εγκλουβής λευκάδας
Μέχρι σήμερα, η καλλιέργεια αυτής της νοστιμότατης φακής γίνεται με παραδοσιακές μεθόδους, δίνοντας ένα προϊόν άριστης ποιότητας. Η υπέροχη γεύση της οφείλεται στην υψηλή περιεκτικότητα του εδάφους σε κάλιο, που είναι χαρακτηριστικό του χωριού Εγκλουβή της Λευκάδας (730 μ. υψόμετρο ). Οι ελάχιστες ποσότητες που παράγονται προπωλούνται προτού ακόμα γίνει η συγκομιδή. Παρότι θα έπρεπε να χαρακτηριστεί ως ΠΟΠ προϊόν και να προστατευτεί η παραγωγή της με επιδοτήσεις, όπως συμβαίνει με τη διάσημη γαλλική Lentille du Puy, εξαιτίας των ιδιαίτερα δύσκολων συνθηκών καλλιέργειας, κινδυνεύει να σταματήσει εντελώς η παραγωγή της...
πού τις βρίσκουμε: Στο χωριό Εγκλουβή της Λευκάδας, στα τοπικά μπακάλικα.
Στην Αθήνα, μόνο με προπαραγγελία στις αρχές καλοκαιριού στο κατάστημα Παραδοσιακά Προϊόντα Αφοί Δρακάκη (Φορμίωνος 141, Καισαριανή, 210 7600204 ) και στον Μανδραγόρα (Δ. Γούναρη 14, Πειραιάς, 210 4172961 ).
Φασόλια γίγαντες-ελέφαντες Καστοριάς
Τα ιδιαίτερα αυτά εύσαρκα φασόλια είναι Προϊόν Προστατευμένης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ ) και καλλιεργούνται σχεδόν σε όλον το νομό. Βράζουν εύκολα, έχουν λεπτή φλούδα και είναι νόστιμα, με λίγα λιπαρά και αρκετές πρωτεΐνες. Μαγειρεύονται στο φούρνο, σαν σαλάτα, στο πήλινο, ακόμα και στην κατσαρόλα (φασολάδα ). Τα όσπρια Καστοριάς καλλιεργούνται από το τέλος του 17ου αιώνα στην περιοχή με παραδοσιακούς τρόπους. Ο καλλιεργητής διαχειρίζεται ήπια το έδαφος, ενώ η παρουσία του στη φυτεία είναι συνεχής και απαιτείται έντονη χειρονακτική εργασία. Η χρήση των μηχανημάτων είναι περιορισμένη λόγω της πυκνότητας φύτευσης, του ογκώδους μεγέθους και της ευαισθησίας του φυτού, αλλά και διότι οι κλήροι είναι μικρής έκτασης, ενώ η αγορά μηχανημάτων δεν είναι συμφέρουσα. Σε πολλές περιοχές η συγκομιδή του φασολιού γίνεται, ακόμη και σήμερα με το χέρι.
πού τα βρίσκουμε: Στην Καστοριά τα πουλούν χύμα στα περισσότερα τοπικά μπακάλικα, στις λαϊκές και μικρές αγορές.
Στην Αθήνα τα βρίσκουμε χύμα στα Παραδοσιακά Προϊόντα Αφοί Δρακάκη (Φορμίωνος 141, Καισαριανή, 210 7600204 ) και συσκευασμένα από την Arosis στα σουπερμάρκετ.
Ροδοζάχαρη Αιγίου
Ένα σχεδόν μυστικιστικό γλυκό, από πέταλα τριαντάφυλλου μιας ειδικής ποικιλίας με μεθυστικό άρωμα κι αξέχαστη γεύση, είναι η ροδοζάχαρη. Παρασκευάζεται μόνο στην ιστορική Μονή των Παμμεγγίστων Ταξιαρχών στο Αίγιο, όπου προμηθεύονται τα τριαντάφυλλα από τους ροδώνες της μονής. Πιο συγκεκριμένα, ο Πατέρας Χρυσόστομος επεξεργάζεται τα πέταλα μιας συγκεκριμένης ποικιλίας τριαντάφυλλων από το 1935 που βρίσκεται στη μονή. Το συγκεκριμένο γλυκό ανταγωνίζεται το παρόμοιο confi τριαντάφυλλου γαλλικής καταγωγής, το οποίο όμως είναι πιο αδύναμο σε γεύση και άρωμα και δεν παράγεται με την αυστηρή χειροποίητη διαδικασία που ακολουθούν στη μονή.
πού τη βρίσκουμε: Την αυθεντική ροδοζάχαρη τη βρίσκετε μόνο στη Μονή Ταξιαρχών Αιγίου, μόλις 15 χμ. από το Αίγιο, σε υψόμετρο 450 μέτρα, στους πρόποδες του βουνού Κλωκός.
Σε άλλες πόλεις ανακαλύψαμε ότι μπορείτε να την προμηθευτείτε με παραγγελία στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.shop21.gr.
Αλάτι Καλλονής (αφρίνα )
Εξαιρετικής ποιότητας αλάτι, από τις αλυκές της ομώνυμης περιοχής. Οι αλυκές του κόλπου Καλλονής στη Μυτιλήνη παρήγαν από την αρχαιότητα αλάτι για το πάστωμα ψαριών και ελιών. Πλέον είναι από τις μεγαλύτερες αλυκές της χώρας μας κι αποτελούν ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα. Το αλάτι της περιοχής συσκευάζεται και πωλείται με ή χωρίς μπαχαρικά και αρωματικά.
πού το βρίσκουμε: Μπορείτε να το προμηθευτείτε εύκολα απ’ όλα τα σχετικά καταστήματα στη Μυτιλήνη
Στην Αθήνα το Lesvos Shop διαθέτει μεγάλη ποικιλία, με μπαχαρικά ή χωρίς, χοντρό ή ψιλό, επεξεργασμένο ή και ακατέργαστο (Αριστείδου 24, Πειραιάς, 210 4132446 ). Μπορείτε επίσης να κάνετε την παραγγελία σας στοwww.aegeanshop.gr.
Φιστίκια Αιγίνης
Το φιστίκι Αιγίνης είναι ίσως το μοναδικό γεωργικό προϊόν που επιβλήθηκε ως ΠΟΠ, παρά το γεγονός ότι καλλιεργείται και σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Τη γνησιότητά του ως προς τον τρόπο παραγωγής εγγυώνται οι προδιαγραφές που θέτει ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Φιστικοπαραγωγών Αιγίνης. Παράγεται από την εκλεκτή ποικιλία φιστικιάς Αιγινήτικη και η ανώτερη γεύση του διαμορφώνεται από τον ήλιο, τη θάλασσα και το ιδιαίτερο έδαφος της περιοχής. Αν και δεν έχει μεγάλη ιστορία, έχει αναγνωριστεί ως το καλύτερο ποιοτικά.
πού τα βρίσκουμε: Στην Αίγινα, το φιστίκι Αιγίνης είναι θεσμός. Έτσι, μόλις το πλοίο αρχίζει και πιάνει λιμάνι, οι διάφοροι μικροπωλητές διαθέτουν φιστίκι με ή χωρίς κέλυφος. Όμως ακόμα και μπροστά στην προβλήτα του λιμανιού θα βρείτε τα πρατήρια του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φιστικοπαραγωγών.
Στην Αθήνα τα βρήκαμε με κέλυφος ή ως σκέτη ψίχα στο Αφοί Βασιλόπουλοι Delicatessen (Σταδίου 19, Αθήνα, 210 3222405 ). Τυρόπιτα Σκοπέλου
Χαρακτηριστική η τυρόπιτα της Σκοπέλου για το στριφτό της σχήμα και τη νοστιμότατη γεύση της. Η μαεστρία των Σκοπελιτών οφείλεται στο πολύ καλό φύλλο που ανοίγουν σχεδόν λίγο προτού τη σερβίρουν, στα χειροποίητα τυριά που προσθέτουν (φέτα από ντόπιο κατσικίσιο γάλα, μυζήθρα και λευκό τυρί ) και στο επιτηδευμένο σχήμα της πίτας. Μια ακόμα διαφορά της, όμως, σε σχέση με άλλες τυρόπιτες είναι ότι το φύλλο της δεν κρατάει λάδι και τηγανίζεται γρήγορα και εύκολα. Δυστυχώς, η παρασκευή της εντοπίζεται κυρίως στο νησί, ενώ στην Αθήνα δυσκολευόμαστε αρκετά να τη βρούμε.
πού τη βρίσκουμε: Στη Σκόπελο μπορείτε να βρείτε την παραδοσιακή στριφτή τυρόπιτα σχεδόν παντού. Σας προτείνουμε, πάντως, το ζαχαροπλαστείο Ambrosia του Σπύρου και της Άννας Μακαρατζή (24240 24363 ).
Στην Αθήνα την ανακαλύψαμε στον Ευάγγελο Γάσπαρη (Έκτορος 5, Κορυδαλλός, 6944776644, 2105612498 ) και στο παρασκευαστήριο Νινέλη (Θουκυδίδου 44, Καλαμάκι, 2109810586, Γράμμου 27, Αργυρούπολη, 2109936417 και Νικηφορίδη 11, Παγκράτι, 2107669959 ).
Συκόρακο Χίου (σούμα )
Αν και η σούμα είναι παραδοσιακό ποτό της Χίου, η βιοτεχνική παραγωγή της είναι ανύπαρκτη (παρότι 7 βιοτεχνίες παράγουν ούζο ). Το ποτό παράγεται κυρίως από παραγωγούς σύκων στα χωριά της Χίου με 48ωρη άδεια απόσταξης, ακολουθώντας παραδοσιακές συνταγές για το μείγμα του. Παρασκευάζεται από τη ζύμωση φρούτων που περιέχουν σάκχαρα, κυρίως από σύκα και σταφύλια, τα οποία, αφού αναμιγνύονται, ζυμώνονται για 15 ημέρες και έπειτα αποστάζονται. Η σούμα που παράγεται καταναλώνεται από τους παραγωγούς ή πωλείται στα καφενεία και στους επισκέπτες του νησιού.
πού τη βρίσκουμε: Μπορείτε να παραγγείλετε τηλεφωνικά σούμα στην κ. Ιωάννα Φλωράδη (6944752549, 2271027511 )
Στην Αθήνα πωλείται σε μικρές ποσότητες στον Μανδραγόρα (Δ. Γούναρη 14, Πειραιάς, 2104172961 ).
Λικέρ κίτρου Νάξου
Αγνό απόσταγμα από φύλλα κιτριάς. Τα φύλλα της χρησιμοποιούνταν ανέκαθεν στο νησί για να δώσουν το λεπτό και ιδιάζον άρωμά τους στο ομώνυμο λικέρ. Η συλλογή των φύλλων γίνεται από τον Οκτώβριο μέχρι τον Φεβρουάριο, όταν το άρωμα έχει πλέον γεμίσει τον καρπό. Υπάρχουν τρεις τύποι λικέρ κίτρου: το λευκό (45° και 10% ζάχαρη ) που είναι το καθαρό προϊόν της απόσταξης με την προσθήκη λίγης ζάχαρης, το πράσινο (45° και 30% ζάχαρη ) που είναι το ίδιο απόσταγμα με αρκετή ζάχαρη και το κίτρινο (50° και 30%ζάχαρη ) με περισσότερο άρωμα και οινόπνευμα, διπλής απόσταξης και ιδανικό για κοκτέιλ με φυσικούς χυμούς. Δύο ποτοποιίες έχουν παράδοση στο λικέρ κίτρου, ο Βαλληνδράς και ο Προμπονάς, με εξαίρετες αποστάξεις.
πού το βρίσκουμε: Στην πόλη της Νάξου, στην Ποτοποιία Προμπονά (22850 22258 ) και στο Χαλκί Νάξου, στην Ποτοποιία Βαλληνδρά (22850 31220 ).
Στην Αθήνα ανακαλύψαμε λικέρ Κίτρου Προμπονά στο κατάστημα του Ιωάννη Προμπονά (Ηρώων Πολυτεχνείου 17, Νέα Πεντέλη, 210 8046190 ) και στο κατάστημα Παραδοσιακών Προϊόντων Χατζηδήμα (Ευριπίδου 73, Αθήνα, 210 3211228 ).
Ευχαριστούμε το Σύλλογο Μαζικής Εστίασης Νάξου για την αμέριστη βοήθειά του στην εύρεση ναξιώτικων προϊόντων.
Γιοχάς ή Γιοχάδες Πόντου
Ποντιακή ντοπιολαλιά που αναφέρεται σε χειροποίητα φύλλα που ψήνονται στο παραδοσιακό «σατζ’», σιδερένια σχάρα στο τζάκι, και συγγενεύουν με τα σιρόν, τα τυλιχτά φύλλα που περιχύνονται με ζεστό νερό και σερβίρονται με γιαούρτι και λίγο σκόρδο. Στην ανατολίτικη βερσιόν, κυκλοφορούν και οι παραλλαγές τους: γιο(υ )φκάς ή γιο(υ )φκάδες με αλεύρι, νερό και αλάτι που φτιάχνονται σε πέτρινη λεπτή πλάκα και γίνονται εξαιρετική τυρόπιτα.
πού τους βρίσκουμε: Στη Θεσσαλονίκη, στο Γυναικείο Αγροτικό Συνεταιρισμό Παραδοσιακών Προϊόντων Αγ. Αντωνίου (23960 41807 ).
Στην οικογενειακή μονάδα Anatoli (Λύκειο Ροδόπης, 25520 41151 ). • Στην Αθήνα, στο μπακάλικο Το θυμάρι του Στρέφη (Καλλιδρομίου 51Α, Εξάρχεια, 210 3300384 )
Νούμπουλο Κέρκυρας
Κρέας από χοιρινή μπριζόλα χωρίς κόκαλο, που καπνίζεται, καρυκεύεται με μαύρο πιπέρι και ρίγανη, περνιέται σε έντερο και ωριμάζει στον αέρα (στην περιοχή είναι γνωστό και ως κερκυραϊκό προσούτο ). Το μυστικό είναι στο κάπνισμα, που διαθέτει όλη τη φρεσκάδα των αρωματικών: από φασκόμηλο και δάφνη μέχρι σχίνο και μολόχα. Κόβεται σε λεπτές φέτες και συνοδεύει ωραιότατα μια στραπατσάδα με χτυπημένα αβγά ή μανέστρα κολοπίμπιρι (κριθαράκι με κόκκινο πιπέρι ).
πού το βρίσκουμε: Στην Κερκυραϊκή Αλλαντοποιία (Άνω Κορακιάνα, 26610 91465 ).
Στην Αθήνα, στην Delitopia (Θέτιδος 15, Π. Φάληρο, 2109 886444 )
Ξινόγαλο
Ποτό από αγελαδινό, αιγοπρόβειο ή βουβαλίσιο γάλα και καλλιέργεια γιαουρτιού. Φροντίζει το πεπτικό σύστημα, ενώ είναι ιδιαίτερα ανεκτό και από αυτούς που ενοχλούνται από τη λακτόζη. Θαυμάσιο μ’ ένα φυλλαράκι δυόσμο. Στα εκλεκτά του είδους ανήκει και το ξίγαλο Σητείας, που έχει βάλει και υποψηφιότητα για Προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης.
πού το βρίσκουμε: Στα σούπερ μάρκετ θα βρείτε ξινόγαλα από αγελαδινό γάλα με το όνομα Αριάνι από τις εταιρίες Όλυμπος και Φάρμα Κουκάκη-Κιλκίς.
Στην Αθήνα, ξινόγαλο από βουβαλίσιο γάλα θα βρείτε στο ζαχαροπλαστείο Χατζής (Μητροπόλεως 5, Σύνταγμα, 210 3222647 ). Το Παντοπωλείο Μεσογειακής Διατροφής (Σοφοκλέους 1 & Αριστείδου 11, Αθήνα, 210 3234612 ) διαθέτει το ξινόγαλο Ερίφι από αιγοπρόβειο γάλα, παραγωγής του τυροκομείου Ίναχος της οικογένειας Παπακωνσταντίνου στη Ρούμελη.
Κουμκουάτ Κέρκυρας
Ρετσέτα αγγλοελληνικής φιλίας, αφού το πρώτο δέντρο φυτεύτηκε το 1924 από τον γεωπόνο Σίνδεϊ Μέρλιν στο κτήμα του στη Δασιά. Ο μικροσκοπικός καρπός τού είδους φουρτουνέλλα κατέχει εξέχουσα θέση στην κατηγορία Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης και μακρύ βιογραφικό από το δρόμο του μεταξιού στην Κίνα, όπου είναι διάσημο σαν χρυσό πορτοκάλι. Ανθίζει με τις πρώτες ζέστες και δίνει ένα θεσπέσιο λικέρ από τα άνθη και το φρούτο, γλυκό του κουταλιού, μαρμελάδα αλλά και φρουί γλασέ.
πού το βρίσκουμε: Στην Κέρκυρα, στο οινοποιείο του Θόδωρου Βασιλάκη (Αγ. Σπυρίδωνος 61, Κέρκυρα, 26610 44223 ).
Στην Αθήνα, στο Μπακάλικο Όλα τα Καλά (Λεωφ. Κηφισίας 238-240, Κηφισιά, 210 8089908 )
Παμπιλόνι Άνδρου
Τοπικό εσπεριδοειδές που συγγενεύει με το περγαμόντο και το κίτρο, με πιο χοντρή σάρκα και πιπεράτη γεύση και άρωμα. Τις καλές μέρες του, στα μέσα Οκτώβρη, φτάνει το μέγεθος πεπονιού, με βάρος που ξεπερνά το ένα κιλό. Παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες που έχουν γίνει για να το καλλιεργήσουν και σε άλλες περιοχές, ευδοκιμεί μόνο στις εύφορες ανδριώτικες πλαγιές. Με τη φλούδα του παρασκευάζεται γλυκό του κουταλιού με φρέσκο αμύγδαλο.
πού το βρίσκουμε: Στο φημισμένο ζαχαροπλαστείο Λάσκαρης, στη Χώρα της Άνδρου (22820 22305 ), που μετράει πάνω από έναν αιώνα παράδοση σε τοπικά αμυγδαλωτά, σκαλτσούνια, παστέλια και γλυκά κουταλιού (γίνονται αποστολές σε όλη την Ελλάδα ).
Παστέλι Ζευγολατιού
Σήμα κατατεθέν της Μεσσηνίας, αφού το περίφημο πρατήριο στο σιδηροδρομικό σταθμό που πουλούσε παστέλια στον ταβλά έθρεψε πολλά παιδιά τη χρυσή εποχή του ’60. Τραγανό μέχρι την τελευταία δαγκωνιά, με εγχώριο μέλι και σουσάμι και μυστική συνταγή που έχει εξασφαλίσει τη λατρεία των πιστών του, διαθέτει όλα τα καλά, αφού είναι εξαιρετικό τονωτικό ενώ κάνει καλό και στη χοληστερίνη.
πού το βρίσκουμε: Στο Ζευγολατιό, στο Παστέλι Κάπα-Ευμελείν (27240 22660, www.evmelin.gr ), με ιστορία από το 1924, σε έξι παραλλαγές: Μελάτο, Μελάτο Αμυγδάλου, Κλασικό, Μελιού χωρίς ζάχαρη, Μελιού-Αμυγδάλου χωρίς ζάχαρη, Τραγανό Καρέ.
Στην Αθήνα, στα σουπερμάρκετ Σκλαβενίτης και Θανόπουλος.
Σαρδέλες Καλλονής
Μικροσκοπικές, αλλά με έξτρα νοστιμάδα εξαιτίας της μεγάλης συγκέντρωσης πλαγκτόν στην περιοχή και των ζεστών νερών, οφείλουν τη δημοτικότητά τους στο πάστωμα που γίνεται αυθημερόν με χοντρό αλάτι στο χαρτί του ψαρά. Ένα βράδυ ξεκούραση και μετά καθάρισμα από το κεφάλι, τα έντερα και μ’ ένα λεπτό μαχαιράκι από το δέρμα και βουτιά στο ελαιόλαδο όπου διατηρούνται μήνες. Στην περιοχή είναι γνωστές σαν παπαλίνα, ενώ στις 8 Αυγούστου στήνονται στο όνομά της περίφημα πανηγύρια στη Σκάλα.
πού τις βρίσκουμε: Αν και δεν κυκλοφορούν τυποποιημένες, θα τις απολαύσετε σε όλα τα ταβερνάκια της Καλλονής.
Στην Αθήνα, αναζητήστε τις στο Μπακάλικο Όλα τα καλά (Λεωφ. Κηφισίας 238-240, Κηφισιά, 2108089908 ).
Αμυγδαλωτά Τήνου
Με περγαμηνές που ξεπερνούν τα όρια της κυκλαδίτικης παράδοσης, αρωματίζονται με τοπικές ποικιλίες πικραμύγδαλου και μια δόση ανθόνερου. Προσφέρονται κυρίως σε γάμους και γιορτές και φεύγουν με τα κουτιά από τα ζαχαροπλαστεία της Χώρας. Η συλλογή με τα home made τηνιακά περιλαμβάνει ακόμα καρυδάτα –παραλλαγή των αμυγδαλωτών με καρύδι– λυχναράκια, ειδικά για το Πάσχα, με ντόπιο τυράκι και μέλι, ξεροτήγανα με μια υποψία ρακί και μαντολάτα.
πού τα βρίσκουμε: Στη Χώρα της Τήνου, στο εργαστήριο παραδοσιακών γλυκών Χάλαρης (Αγ. Ταξιαρχών 12, 2283023274 ).
Στην Αθήνα, στον Ματσούκα (Καραγεώργη Σερβίας 3, Σύνταγμα, 2103252054 ).
Ραφιόλια Λακωνίας
Μια ειδική βερσιόν των γνωστών σκαλτσουνιών με χειροποίητο φύλλο, αμύγδαλο και λικέρ μαστίχας, με μια ιδέα ανθόνερου στο τελείωμα. Τα πιο περιζήτητα είναι της Μονεμβασιάς που γεμίζουν τα φορτηγά σε γάμους και πανηγύρια, ενώ το ρεπερτόριο της λακωνικής μαεστρίας συμπληρώνεται επίσης με αμυγδαλωτά και βυζαντινούς σαμουσάδες (σιροπιαστό γλυκό με αμύγδαλο, καρύδι, σουσάμι εξού η ονομασία, αλλά και κανελογαρίφαλα και μοσχοκάρυδο ) που κάνουν σουξέ στη Σπάρτη.
πού τα βρίσκουμε: Στη Μονεμβασιά, στο εργαστήριο Μωρέος Ήδιστα της οικογένειας Χαραμή (27320 61040, www.amigdaloto.gr ), απ’ όπου γίνονται αποστολές σε όλη την Ελλάδα αυθημερόν, για να διατηρηθεί η φρεσκάδα τους.
Στη Σπάρτη, στο ζαχαροπλαστείο Βέργαδος (Πλ. 25ης Μαρτίου 6, 27310 24925 )
Πατάτες Κάτω Νευροκοπίου
Η αριστοκρατία της πατάτας. Με βραβείο Προϊόντος Γεωγραφικής Ένδειξης και οπαδούς που ταξιδεύουν στην περιοχή για προμήθειες, διαθέτουν μακρά ιστορία που πλησιάζει τον ένα αιώνα. Οι καλές παρτίδες βγαίνουν από τα τέλη Αυγούστου μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, όταν αρχίζουν τα πρώτα χιόνια, που είναι και το μυστικό σε συνδυασμό με το πλούσιο έδαφος για το επαναλαμβανόμενο σουξέ.
πού τις βρίσκουμε: Σε επιλεγμένες τοποθεσίες που ανήκουν στη λίστα της Ένωσης Γεωργικών Προϊόντων
(25230 22870 ).
Στα σούπερ μάρκετ Metro-My Market με τα απαραίτητα διακριτικά (κωδικός συσκευαστηρίου, ποικιλία, μέγεθος, αριθμός μητρώου παραγωγού και αριθμός παρτίδας ), αφού πέφτουν συχνά θύμα απάτης λόγω της δημοτικότητάς τους.
Οψιμοτύρι Αράχοβας
Άπαιχτο φρέσκο τοπικό τυράκι (σπάνια περνά τα σύνορα της περιοχής ), γνωστό και σαν κερεμέζι στα αρβανίτικα, από αιγοπρόβειο γάλα και αλατισμένο γιαούρτι, με έξτρα πιπεράτη γεύση. Σερβίρεται ως ορεκτικό με κρεμμύδι κομμένο στα τέσσερα, ζυμωτό ψωμί, μια σταγόνα ελαιόλαδο και εγχώριο τσίπουρο, ενώ η καλύτερη βερσιόν του συναντάται τους καλοκαιρινούς μήνες – απ’ όπου και το «όψιμο».
πού το βρίσκουμε: Στην Αράχοβα, στο Κελάρι του Έλατου (6979 213578 ) και στο γαλακτοπωλείο Ανδρέου (22670 32539 ). Ο Συνεταιρισμός Κτηνοτρόφων Αράχοβας (6932 381822 ) κάνει αποστολές των προϊόντων του σε όλη την Ελλάδα.
Στην Αθήνα το φέρνει κατά καιρούς το κατάστημα Ελληνικά Παραδοσιακά Προϊόντα-Σπύρος Παπαδόπουλος (210 2817687, www.obelixfoods.gr ), που προμηθεύει ορισμένες αλυσίδες σουπερμάρκετ (π.χ. Θανόπουλος )
Αλίπαστα Καβάλας
Όλη η συλλογή παστών (γαύρος, σαρδέλες ) από το τρίτο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, που φημίζεται για μεγάλες ψαριές λόγω της εκτεταμένης υφαλοκρηπίδας και των ποταμίσιων νερών από το Πόρτο Λάγος και την Κεραμωτή. Στην ιχθυόσκαλα συγκεντρώνονται κάθε χρόνο πάνω από 7.000 τόνοι μικρών πελαγίσιων ψαριών συν την ψαροαριστοκρατία (λυθρίνια, γαρίδες ) που χτυπούν τις καλύτερες τιμές στις δημοπρασίες που γίνονται ξημερώματα, όταν δένουν οι μηχανότρατες.
πού τα βρίσκουμε: Στην Καβάλα, στη μονάδα Καλλονή (2510 246650 ).
Στην Ξάνθη, στους αδερφούς Πετρόπουλους, με ρίζες από την Καλλονή Λέσβου, που διακινούν το προϊόν σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Αυστραλία (25410 29992, www.kalloni.gr ).
Στην Αθήνα βρίσκετε αλίπαστα Πόρτο Λάγος στο Παντοπωλείο Μεσογειακής Διατροφής (Σοφοκλέους 1 & Αριστείδου 11, Αθήνα, 210 3234612
Κανελάδα νισύρου
Τοπικό σιρόπι-βάλσαμο με απόσταγμα κανέλας. Στο νησί έχει μακρά ιστορία, αφού πρόκειται για εύκολο ποτό που καταναλώνεται όλες τις εποχές, καθώς διατηρείται στο ψυγείο και διαλύεται με νερό. Τα παιδιά τη λατρεύουν σαν γρανίτα και ταιριάζει επίσης με σόδα για χωνευτικό και με παγωμένο τσάι. Η περιοχή είναι διάσημη και για τη σουμάδα από πικραμύγδαλο –παραγνωρισμένη, αλλά με έξτρα ομορφιά– και τα γλυκά του κουταλιού ντοματάκι και σύκο.
πού τη βρίσκουμε: Μπορεί να μην κυκλοφορεί στα αθηναϊκά εδάφη, όμως το παραδοσιακό εργαστήρι του Σωτήρη Χαρίτου (Θέση Μανδράκι, 22420 31322 ) φροντίζει να το στέλνει από τη μια άκρη της Ελλάδας μέχρι την άλλη.
Πηγή : athinorama.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου