...και παράγοντας NATO...
Στη μονότονη επανάληψη της ανάγκης επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία είναι προσανατολισμένη η κυβέρνηση, ενόψει της Συνόδου Κορυφής της επόμενης εβδομάδας, παρά το γεγονός πως το Βερολίνο έχει κόψει κάθε τέτοια συζήτηση, ενώ και η ηγεσία της Ε.Ε. αποφεύγει καν να χρησιμοποιήσει τη λέξη «κυρώσεις».
Tην... Παρασκευή σημειώθηκε ένα μπαράζ δηλώσεων τόσο εντός Ελλάδας και Τουρκίας όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο που μάλλον δείχνει ότι για ακόμη μια Σύνοδο Κορυφής η Αθήνα και η Λευκωσία πρέπει να κρατούν μικρό καλάθι.
«Δε νοείται να μην έχουν συνέπειες»
Ο πρωθυπουργός, σε μια προσπάθεια να απαντήσει στην γερμανική απροθυμία, δήλωσε χθες το μεσημέρι ότι «τα προβλήματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αφορούν την Ευρώπη, καθώς επηρεάζουν την Ανατολική Μεσόγειο. Σχετίζονται με το ΝΑΤΟ, καθώς επηρεάζουν το νοτιοανατολικό του τμήμα. Έχουμε καταστήσει σαφές πως δεν νοείται να μην βρεθεί η Τουρκία αντιμέτωπη με συνέπειες εάν συνεχίσει τις προκλητικές ενέργειες. Και πιστεύω πως αυτό είναι πλέον σαφές σε όλους τους παράγοντες που ενδιαφέρονται για αυτή τη γωνιά του κόσμου».
Κατά τη διάρκεια συζήτησης με τον δημοσιογράφο του Politico Matthew Kaminski, στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου τεχνολογίας και καινοτομίας «Web Summit 2020» της Λισαβόνας, που εφέτος διενεργείται διαδικτυακά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε «τα λόγια δεν αρκούν πλέον. Θα πρέπει να δούμε ξεκάθαρες πράξεις από την τουρκική πλευρά και αυτό σημαίνει πραγματική αλλαγή στην πολιτική της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο».
Ποτέ ξανά τόσο μακρά κρίση
Σε αντίστοιχο μήκος κύματος και ο υπουργός Εξωτερικών, ο οποίος συμμετείχε σε εκδήλωση της πρωτοβουλίας Mediterranean Dialogues (MED), που πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του ιταλικού υπουργείου Εξωτερικών και συγκεκριμένα, στο πάνελ με θέμα "Shared Prosperity and Migration".
Εκεί ο Νίκος Δένδιας, αφού επισήμανε ότι ποτέ ξανά μετά τη μεταπολίτευση δεν υπήρξε τόσο μακρά κρίση στις σχέσεις με την Τουρκία, συμπλήρωσε ότι «δεν έχουμε να αντιμετωπίσουμε την Τουρκία του παρελθόντος που φιλοδοξούσε να γίνει μέλος της ΕΕ και να υπηρετεί τις ίδιες ευρωπαϊκές αξίες με όλες, αλλά μια χώρα που κάνει πολλά γρήγορα βήματα προς τα πίσω, με νεοθωμανικές τάσεις».
Νωρίτερα κατά την επίσκεψή του στην Λευκωσία, ο υπουργός Εξωτερικών επανεπιβεβαίωσε το κοινό μέτωπο Ελλάδας και Κύπρου με το βλέμμα στις κυρώσεις.
Πέτσας για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και τα εθνικά θέματα
Για την κρισιμότητα ακόμη μίας Συνόδου Κορυφής μίλησε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος στην ΕΡΤ.
Ο Στέλιος Πέτσας έκανε λόγο για τις κυρώσεις που «παραμένουν στη φαρέτρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήδη από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 1-2 Οκτωβρίου» και για την πρόταση Μητοστάκη για εμπάργκο όπλων.
«Είναι ξεκάθαρο από τις τοποθετήσεις, όχι μόνο της Γαλλίας, της Ελλάδας ή της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και των περισσοτέρων άλλων χωρών, όπως της Αυστρίας και της Ολλανδίας. Απομένει να δούμε κάποιους που ενδεχομένως να έχουν επιφυλάξεις, όπως η γερμανική πλευρά. Αλλά αυτή τη στιγμή είναι βέβαιο ότι η αίσθηση που έχουν όλοι στην Ευρώπη, είναι ότι οι προσχηματικές ενέργειες αποκλιμάκωσης λίγο πριν από τα Ευρωπαϊκά Συμβούλια, για να αποφύγει η Τουρκία τις κυρώσεις, έχουν κοντά ποδάρια και δεν πείθουν πλέον κανέναν» υποστήριξε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Nein από το Βερολίνο, ήπια καταδίκη από Βρυξέλλες
Πάντως, μία εβδομάδα πριν την κρίσιμη συνεδρίαση, η γερμανική κυβέρνηση φρόντισε να… μαζέψει τη συζήτηση περί κυρώσεων.
Απαντώντας σε αλλεπάλληλες ερωτήσεις σχετικά με το εάν κατά την Σύνοδο Κορυφής της 10ης Δεκεμβρίου θα ληφθεί απόφαση για την επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ διευκρίνισε επί της αρχής ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν αποφασίζει κυρώσεις - για κυρώσεις προβλέπεται στην ΕΕ μια νομικής φύσεως διαδικασία», ενώ επισήμανε ότι η ΕΕ τον Οκτώβριο συμφώνησε να ασχοληθεί εκ νέου τον Δεκέμβριο με τις σχέσεις της με την Τουρκία. «Αυτή την πολιτική συζήτηση, της επόμενης Πέμπτης και Παρασκευής, δεν θέλω να την προκαταλάβω σήμερα».
Στο ίδιο πνεύμα, η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Μαρία 'Αντεμπαρ σημείωσε ότι και οι υπουργοί Εξωτερικών θα ασχοληθούν την Δευτέρα με το θέμα, προετοιμάζοντας το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αποφεύγοντας και εκείνη να προεξοφλήσει πιθανό αποτέλεσμα.
Απαντώντας ωστόσο σε ερώτηση σχετικά με τις τελευταίες κινήσεις της 'Αγκυρας, η κυρία 'Αντεμπαρ τόνισε ότι «τα πολιτικά δύσκολα πεδία, π.χ. η ανατολική Μεσόγειος, παραμένουν πεδία όπου δεν διαφαίνεται λύση και όπου παραμένει αναγκαία η συζήτηση για τα θέματα ουσίας. Και με αυτή την κατάσταση πάμε την επόμενη εβδομάδα και στα Συμβούλια».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ καταδίκασε τις μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας, χωρίς όμως να κάνει ειδική αναφορά στο ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής.
«Τείναμε το χέρι στην Τουρκία τον Οκτώβριο. Από τότε τα πράγματα δεν ήταν πολύ θετικά. Είδαμε πως υπήρξαν μονομερείς ενέργειες και εχθρική ρητορική. Θα συζητήσουμε κατά την ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής στις 10 Δεκεμβρίου και είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα που διαθέτουμε εφόσον διαπιστώσουμε ότι δεν υπάρχει θετική εξέλιξη. Πιστεύω ότι το παιγνίδι της γάτας και του ποντικού πρέπει να σταματήσει», προειδοποίησε ο Βέλγος πολιτικός..
Το μπαλάκι στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες πέταξε με τη σειρά του ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, δηλώνοντας «οι κυρώσεις είναι ένα ζήτημα που εναπόκειται στα κράτη μέλη. Ας δούμε τι μπορούμε να κάνουμε στο επόμενο Συμβούλιο της ΕΕ. Δεν μπορώ να προκαταλάβω το αποτέλεσμα της συζήτησης, αυτό που κάνω είναι να την προετοιμάζω και να προτείνω εναλλακτικές επιλογές».
Ομοφωνία απαιτείται στους κόλπους της ΕΕ για την επιβολή κυρώσεων. Η Γερμανία μπλοκάρει μέχρι τώρα την υιοθέτησή τους με την ελπίδα ότι θα βρεθεί μια συμφωνία για να «αναπτυχθεί μια πραγματικά εποικοδομητική σχέση με την Τουρκία», όμως δεν είναι η μόνη χώρα που δεν βλέπει καθόλου θετικά το ενδεχόμενο κλιμάκωσης των σχέσεων με την Άγκυρα.
Η αμερικανική ατζέντα και ο ρόλος του ΝΑΤΟ
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η στάση της Ουάσινγκτον παίζει κεντρικό ρόλο, ιδιαίτερα μετά και την αλλαγή σκυτάλης στην εξουσία, όμως οι ΗΠΑ προς το παρόν δείχνουν να έχουν τη δική τους ατζέντα που σχετίζεται περισσότερο με την σύγκλιση Ρωσίας-Τουρκίας, ενώ στο κομμάτι των ελληνοτουρκικών διατηρούν το δόγμα της ουδετερότητας.
Ο μεγάλος γρίφος, πάντως, παραμένει το ΝΑΤΟ, καθώς όλες οι εμπλεκόμενες στη διαμάχη πλευρές είναι στρατιωτικοί σύμμαχοι υπό την ομπρέλα της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, η οποία προσπαθεί να κρατήσει ίσες αποστάσεις για να αποφύγει κλιμάκωση της κρίσης και στους κόλπους της.
Η κρίση, έγινε περισσότερο από σαφής κατά την πρόσφατη εμπιστευτική τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών των χωρών-μελών της Συμμαχίας. Ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάικ Πομπέο, κατηγόρησε την Άγκυρα ότι υποσκάπτει την ασφάλεια του ΝΑΤΟ και προκαλεί αστάθεια στην Ανατολική Μεσόγειο λόγω των διαφορών της με την Ελλάδα και την Κύπρο, που είναι μέλη της Συμμαχίας, με τις διεκδικήσεις της για τους φυσικούς πόρους. Την αποκάλυψη έκαναν διπλωμάτες που μίλησαν σε καθεστώς ανωνυμίας σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters.
Οι σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ και άλλες χώρες συμμάχους του ΝΑΤΟ είναι σε κρίση επί μακρόν, ειδικά μετά τις επεμβάσεις στη Συρία και τη Λιβύη. Ο Μάικ Πομπέο φέρεται να είπε στον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ότι ήταν λάθος της Τουρκίας να στείλει Σύρους μισθοφόρους στη Λιβύη, πράγμα που αποδείχθηκε από έρευνα του αμερικανικού Πενταγώνου, αλλά και στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου