Ν.Δ.: Η Κεντροαριστερά ανέβαλε το συνέδριο!

Μανώλης Κοττάκης


Γιατί ανεβλήθη το συνέδριο της Ν.Δ.; Η επίσημη δικαιολογία που διοχετεύεται προς τα έξω είναι η έξαρση του Covid-19. Η μετάλλαξη Ομικρον. Η Μποτσουάνα.

Τα στοιχεία που έλαβε στο κινητό του ευρισκόμενος στα Ιωάννινα ο πρωθυπουργός αποτελούν πράγματι επιχείρημα κατά της διοργάνωσής του. Ωστόσο, επειδή ο κύριος Μητσοτάκης είναι εξαιρετικά μεθοδικός και του προγραμματισμού -δεν λαμβάνει αποφάσεις στο πόδι ούτε αλλάζει... αποφάσεις εύκολα για τέτοια θέματα-, ας μας επιτραπεί να αναπτύξουμε ένα διαφορετικό σκεπτικό για τα αληθινά αίτια της αναβολής του συνεδρίου της Ν.Δ. Άλλωστε κοινό ανάλογο σε αριθμό με τους συνέδρους της Ν.Δ. προσέρχεται κάθε Σάββατο βράδυ… στο κέντρο «Ιερά Οδός» του Ηλία Μαροσούλη για να παρακολουθήσει το πρόγραμμα του Αντώνη Ρέμου και η παράσταση δεν αναβάλλεται «έτσι ξαφνικά»! Τηρούνται τα υγειονομικά πρωτόκολλα, ελέγχονται τα πιστοποιητικά εμβολιασμού, τα ράπιντ τεστ και το… Μουσικό Συνέδριο του Ρέμου διεξάγεται κανονικά! Ποια πανδημία λοιπόν; Εάν ήθελε ο κύριος Μητσοτάκης, το συνέδριο θα διεξαγόταν κανονικά.

Η εύκολη ανάγνωση για τα αίτια της αναβολής είναι ότι συνέδριο για την άνοιξη προγραμματίζει και ο ΣΥΡΙΖΑ. Και αν πράγματι η Ελλάς ευρίσκεται σε προεκλογική τροχιά, θα ήταν λάθος να πραγματοποιήσει το συνέδριό της η Ν.Δ. χριστουγεννιάτικα. Τα κομματικά συνέδρια είναι συνήθως εκδηλώσεις συσπείρωσης των κομματικών βάσεων. Κατά συνέπεια, θα ήταν άφρον να αφήσει η Ν.Δ. ανοικτό το γήπεδο στην Αριστερά για να συσπειρώσει τον κόσμο της σε ένα συνέδριο κατά το οποίο ο Αλέξης Τσίπρας σχεδιάζει να επανεκλεγεί αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικώς. Ώστε να μη δύναται να αμφισβητηθεί μετεκλογικώς.

Το αυτό λοιπόν θα πρέπει να πράξει και η Ν.Δ. Να μετακινήσει το συνέδριό της προς την άνοιξη. Η εύκολη ανάγνωση «λέει» λοιπόν ότι αιτία της αναβολής του συνεδρίου της Ν.Δ. είναι το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Ισχύει όμως; Περίπου! Αλλά όχι ακριβώς. Ο πρωθυπουργός έχει το προνόμιο να γνωρίζει πότε θα γίνουν εκλογές και να ορίζει έτσι πότε είναι προς το συμφέρον του να διεξάγονται τα κομματικά συνέδρια. Στην εξίσωση -νομίζουμε- πρέπει να συνυπολογιστεί και ο παράγων ΠΑΣΟΚ. Η εμφάνιση του Γιώργου Παπανδρέου στην κούρσα διαδοχής της Φώφης Γεννηματά άλλαξε τα δεδομένα.

Αναποδογύρισε το τραπέζι. Σήμερα, μία εβδομάδα προτού ανοίξουν οι κάλπες, ουδείς γνωρίζει με ασφάλεια ποιος θα είναι ο επόμενος ηγέτης του ΠΑΣΟΚ. Θα είναι ο Παπανδρέου που ανακάμπτει; Θα είναι ο Ανδρουλάκης που έχει δύναμη στην περιφέρεια; Θα είναι ο Λοβέρδος που κινητοποιεί ποικιλώνυμες δυνάμεις στα αστικά κέντρα; Ποιος; Θα ήταν άτοπο, σύμφωνα με αυτή τη λογική, να διοργανωθεί συνέδριο της Ν.Δ. χωρίς δεδομένα για την κατάσταση που επικρατεί στο ΠΑΣΟΚ. Ητοι, ποίος ο νέος αρχηγός του και ποια η επιρροή αυτού του κόμματος στον ελληνικό λαό: Θα είναι διψήφια; Θα ξεφουσκώσει; Και από ποιους θα αφαιρέσει ψήφους, αν πράγματι είναι ανοδική; Από τη Ν.Δ.; Από τον ΣΥΡΙΖΑ;

Από τους μικρούς; Στην πραγματικότητα λοιπόν ο κύριος Μητσοτάκης ανέβαλε το συνέδριο της Ν.Δ. γιατί έχει τον νου του στο ΠΑΣΟΚ. Ακριβέστερα: Στον άξονα της Κεντροαριστεράς όπως αυτός διαμορφώνεται από το ΠΑΣΟΚ, τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΜέΡΑ25. Ο αληθής λόγος της αιτίας αναβολής του συνεδρίου της Ν.Δ. είναι, νομίζω, αυτός: η Κεντροαριστερά. Ο πρωθυπουργός πρέπει να έχει στον νου του ένα προεκλογικό συνέδριο διεύρυνσης της Ν.Δ. με κεντρώα βενιζελικά – σημιτικά στελέχη μεσαίας τάξεως ως αντίδοτο σε τυχόν άνοδο του ΠΑΣΟΚ, αλλά και σε τυχόν απόπειρα κεντρώας διεύρυνσης του ΣΥΡΙΖΑ στο δικό του συνέδριο. Υπό αυτή την έννοια ο ορισμός του συνεδρίου Δεκέμβριο απεδείχθη εκ των πραγμάτων ένας λανθασμένος υπολογισμός από ένα σύστημα που φημίζεται για την ακρίβεια των εκτιμήσεών του, αλλά και για την ποιότητα των πληροφοριών του. Αν η άποψή μας έχει κάποια αξία, θεωρούμε τούτο: Είναι λάθος απόφαση. Πόσο μάλλον που συνοδεύεται από απόφαση να μην εκλεγεί ο γραμματέας του κόμματος από τους νεοκλεγέντες συνέδρους του επόμενου συνεδρίου, αλλά από τους συνέδρους του παλαιού, των οποίων η νομιμοποίηση έχει λήξει.

Είναι λάθος απόφαση γιατί η Ν.Δ. ετεροπροσδιορίζεται από τις εξελίξεις στην Κεντροαριστερά. Ενώ είναι μια μεγάλη παράταξη. Είναι λάθος απόφαση γιατί, αν αξιολογεί ο πρόεδρος ότι του είναι αναγκαία η διεύρυνση προεκλογικώς τη στιγμή που το κύριο πρόβλημα είναι στα δεξιά του, μπορεί κάλλιστα να συγκαλέσει πανελλαδική συνδιάσκεψη. Δεν χρειάζεται συνέδριο. Είναι λάθος, τέλος, γιατί η επικέντρωση της προεκλογικής μάχης στο Κέντρο μέσα από συνέδρια και κομματικές διαδικασίες της Ν.Δ., του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ θα πολλαπλασιάσει τη συζήτηση για κυβερνήσεις συνεργασίας και όχι για κυβερνήσεις αυτοδυναμίας. Γεγονός ολέθριο για τον τόπο. Και αυτό θα συμβεί δυστυχώς με ευθύνη της Ν.Δ. Θαρρώ δεν το έχουμε καταλάβει. Σύστημα απλής αναλογικής δεν είναι μόνον ο νόμος που ψήφισε ο ΣΥΡΙΖΑ.

Σύστημα απλής αναλογικής είναι -σε παραλλαγή- και ο νόμος των Θεοδωρικάκου – Γεραπετρίτη, που ψήφισε και η Ν.Δ. Οπως λένε οι ειδικοί επιστήμονες που τον μελέτησαν, από ποσοστό 35% και κάτω λειτουργεί περίπου όπως η αναλογική. Με εθνικό ποσοστό 25% το πρώτο κόμμα λαμβάνει μπόνους μηδέν, έδρες απλής αναλογικής. Και για να φθάσει στο μπόνους των σαράντα εδρών, πρέπει να φθάσει περίπου στο εθνικό ποσοστό του 2019. Αρα η αναλογική δεν είναι μία, αλλά κατ’ ουσίαν δύο. Αν όμως το μεγάλο κόμμα διαμορφώνει τη στρατηγική του αναλόγως τού πότε κάνουν τα συνέδριά τους τα «μικρότερα» και αν ορίζει ως πεδίο αναμέτρησης το Κέντρο, τι στην πραγματικότητα πράττει; Θέτει σε εφαρμογή από τώρα τα δύο συστήματα της απλής αναλογικής.

Διώχνει τους προβολείς από πάνω του και τους στέλνει στους αντιπάλους. Διαμορφώνει νέες εκλογικές συμπεριφορές. Ποια θα είναι η συνέπεια μιας τέτοιας απόφασης; Να αρχίσει το εκλογικό σώμα από τώρα να συμπεριφέρεται με κριτήριο τις συνεργασίες και όχι την αυτοδυναμία και τη σταθερότητα! Εάν ο ένας έχει τη διεύρυνση προς το ΠΑΣΟΚ στο μυαλό του (Ν.Δ.), εάν ο άλλος έχει επίσης τη διεύρυνση προς το ΠΑΣΟΚ στο μυαλό του (ΣΥΡΙΖΑ), τότε γιατί να μην ψηφίσει ο κόσμος του Κέντρου τα μικρότερα κόμματα, αφού ούτως ή άλλως οι αναλογικές θα δυσκολέψουν τις αυτοδυναμίες και θα ευνοήσουν τις συνεργασίες; Η ψήφος στους μικρούς δεν είναι πλέον «χαμένη».

Αυτή η στρατηγική είναι επίσης λάθος γιατί υποτιμά ακόμη έναν παράγοντα: την αντίδραση της βάσης της Ν.Δ. στην κεντρώα μετάλλαξή της σε προεκλογική περίοδο. Τον υποτιμά γιατί ενδεχομένως η βάση της Ν.Δ. θεωρείται δεδομένη, αφού δεν θέλει να έρθει με τίποτε ο
ΣΥΡΙΖΑ. Την υποτιμά γιατί ίσως κάποιοι σκέπτονται πως, και παράπονο να έχει η βάση, στην τελική ευθεία προς τις εκλογές, τι θα κάνει, θα συσπειρωθεί. Η προσέγγιση αυτή είναι εν μέρει σωστή.

Το 80% της βάσης της Ν.Δ. θα πειθαρχήσει. Και ένα 20% όμως να δυσφορήσει και να «πετάξει» σε άλλες πολιτείες, σε μια αναμέτρηση όπου η ανώτατη δυνατή συσπείρωση είναι το ζητούμενο και η απώλεια ουδεμίας ψήφου είναι το διακύβευμα, αυτό το 20% μπορεί να κάνει ΤΗ ζημιά. Πόσο μάλλον που ήδη στα δεξιά της Ν.Δ. έχει εμφανιστεί ένας γαλαξίας κομμάτων και κομματιδίων που διεκδικεί τη μαύρη ψήφο των πολιτών οι οποίοι δεν δέχονται τον πολιτικό εμβολιασμό της Ν.Δ. από εκσυγχρονιστικές δυνάμεις και θέλουν να μείνουν… ανεμβολίαστοι!

Αντιλαμβάνομαι, βεβαίως, ότι ο κύριος Μητσοτάκης δεν επιθυμεί κατά βάθος ούτε την εκλογή του Γιώργου Παπανδρέου, γιατί θα αλλάξει το κέντρο βάρους της αντιπαράθεσης, ούτε τον Ανδρέα Λοβέρδο, την εκλογή του οποίου επιθυμούν άλλες νεοδημοκρατικές δυνάμεις. Αντιλαμβάνομαι ότι θα εξυπηρετείτο πολιτικά από τυχόν εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη, ο οποίος δεν έχει -τώρα τουλάχιστον- το ίδιο ύψος με τους άλλους δύο. Αλλά, όπως έχουμε επισημάνει και σε άλλα σημειώματά μας, οι μεγάλες παρατάξεις αυτοπροσδιορίζονται από τις πολιτικές τους και όχι από περιφερειακά πρόσωπα. Τώρα, αν λέμε το σωστό ή αν κάνουμε λάθος, η ίδια η ζωή θα το δείξει. Προβληματισμό καταθέτουμε. Δεν σημαίνει ότι έχουμε απαραιτήτως δίκαιο.