Μετά από δύο δεκαετίες στην εξουσία, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εδραίωσε την κυριαρχία του στην τουρκική πολιτική σκηνή ως νικητής των προεδρικών εκλογών της Κυριακής και παραμένει ακλόνητος έως το 2028.
Το ερώτημα που προκύπτει τώρα για τη γειτονική χώρα - αλλά και τον κόσμο γενικότερα - είναι τι θα κάνει στη συνέχεια ο «Σουλτάνος» και ποια θα είναι η επόμενη μέρα για την Τουρκία.
Ως επικεφαλής μιας στρατηγικής ζωτικής σημασίας δύναμης του ΝΑΤΟ, που ενώνει την Ευρώπη στη Μέση Ανατολή, η διεθνής επιρροή του Ερντογάν είναι κρίσιμη. Στο εσωτερικό, με μια οικονομία που αγωνίζεται να αντιμετωπίσει τον ανεξέλεγκτο πληθωρισμό, οι εσωτερικές του προκλήσεις είναι τρομακτικές, σύμφωνα με ανάλυση του Politico.
Ο Ερντογάν κέρδισε με ποσοστό 52% έναντι 48% του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Ο Ερντογάν αύξησε τις ψήφους του κατά 590 χιλιάδες, ενώ ο Κιλιτσντάρογλου κατά 838 χιλιάδες, που όμως δεν έφτασαν για να γίνει η ανατροπή.
Οι επικριτές του προέδρου λένε ότι η νίκη του αντανακλά την κυριαρχία του στους κρατικούς πόρους. Υποστηρίζουν επίσης ότι μετατρέπει τη χώρα σε ένα πιο αυταρχικό κράτος, μέσω της επιρροής του στα περισσότερα ΜΜΕ και της φυλάκισης κορυφαίων στελεχών της αντιπολίτευσης και της κοινωνίας των πολιτών. Ο φόβος που εκφράζεται από πολλές ομάδες της αντιπολίτευσης είναι ότι άλλα πέντε χρόνια στην εξουσία του Ερντογάν θα μπορούσαν να επιφέρουν ένα καταστροφικό πλήγμα στην τουρκική δημοκρατία.
Ο Σελίν Νάσι, ειδικός στην εξωτερική πολιτική στο Κέντρο Πολιτικής της Άγκυρας, προβλέπει ότι θα είναι μια δύσκολη περίοδος για τις φωνές της αντιπολίτευσης στη χώρα μετά τη νίκη του Ερντογάν.
«Κερδίζοντας άλλη μια θητεία ως πρόεδρος, ο Ερντογάν θα χρησιμοποιήσει αυτή την εντολή για να εδραιώσει περαιτέρω την μονοπρόσωπη κυριαρχία του, εξαλείφοντας ό,τι έχει απομείνει από θεσμούς που παρέχουν ελέγχους και ισορροπίες».
Οι υποστηρικτές του Ερντογάν από την άλλη, αντιτείνουν ότι η ψηφοφορία αντικατοπτρίζει την εκτίμηση των Τούρκων για τα 20 χρόνια της θητείας του, πρώτα ως πρωθυπουργός και μετά ως πρόεδρος.
Θεωρούν ότι η χώρα είναι πολύ ισχυρότερη από ό,τι πριν από 20 χρόνια, λόγω της οικονομικής ανάπτυξης, των βελτιωμένων υποδομών και ενός πιο ενεργού ρόλου στις παγκόσμιες υποθέσεις - και ότι ο πρόεδρος δεν φοβάται να ακολουθήσει μια ανεξάρτητη γραμμή από τη Δύση, παρά το καθεστώς της Τουρκίας ως μέλος του ΝΑΤΟ.
Στη νικητήρια ομιλία του στην Άγκυρα, ο ίδιος ο Ερντογάν δεσμεύτηκε ότι ο φυλακισμένος Κούρδος πολιτικός Σελαχατίν Ντεμιρτάς - πρώην αρχηγός του κόμματος και υποψήφιος για την προεδρία - θα πρέπει να παραμείνει στη φυλακή. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είπε ότι πρέπει να αφεθεί ελεύθερος.
Η μεγάλη πρόκληση για τον Ερντογάν
Υπάρχει ωστόσο μια πρόκληση που δεν είναι αποκλειστικά στον έλεγχό του «Σουλτάνου»: η οικονομία της Τουρκίας. Η χώρα πλήττεται από υπερβολικά υψηλό πληθωρισμό - ο οποίος κάποια στιγμή πέρυσι έφτασε στο 85%- και ένα αδύναμο νόμισμα, το οποίο την Παρασκευή έφτασε στο ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου. Η κεντρική τράπεζα της χώρας έχει επίσης χαμηλά αποθεματικά ενόψει της ψηφοφορίας.
Ένα μεγάλο ζήτημα είναι εάν η Τουρκία θα αφήσει τη λίρα να αποδυναμωθεί περαιτέρω τώρα που οι εκλογές έχουν τελειώσει ή θα αναγκαστεί να το κάνει από τις αγορές.
Ακόμα πιο σημαντικό ερώτημα είναι το εάν ο Ερντογάν θα επιστρέψει σε πιο ορθόδοξες οικονομικές πολιτικές ή αντ' αυτού θα συνεχίσει με τον τρέχοντα συνδυασμό μεγάλων δαπανών και αντίστασης στις αυξήσεις των επιτοκίων. Πολλοί οικονομολόγοι λένε ότι αυτός ο συνδυασμός δεν είναι βιώσιμος και κινδυνεύει με κρίση μετά τις εκλογές, με τη λίρα να είναι ευάλωτη σε επιθέσεις.
Πώς «βλέπει» ο κόσμος την επανεκλογή Ερντογάν
Το ενδιαφέρον των υπόλοιπων χωρών, πιθανότατα εστιάζει στη στάση της Τουρκίας στις παγκόσμιες υποθέσεις, μετά την επανεκλογή του Ερντογάν. Υπό τη διακυβέρνησή του, η Τουρκία έχει γίνει ένας κρίσιμος παράγοντας και ένας προκλητικός σύμμαχος σε πολλά ζωτικής σημασίας ζητήματα, ιδίως στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η Άγκυρα αρνήθηκε να συμμετάσχει στις κυρώσεις στη Ρωσία μετά την εισβολή του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία, αλλά έπαιξε ζωτικό ρόλο στη διαπραγμάτευση μιας συμφωνίας που θα επιτρέψει την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας. Ως μέλος του ΝΑΤΟ, η Τουρκία έχει εγκρίνει την είσοδο της Φινλανδίας στη συμμαχία, αλλά εξακολουθεί να εμποδίζει την ένταξη της Σουηδίας.
Ο Πέκερ του Ομίλου Eurasia προβλέπει ότι «η Άγκυρα θα διατηρήσει ισχυρούς διπλωματικούς και οικονομικούς δεσμούς με τη Μόσχα, ενώ θα παραμείνει ένας κρίσιμος αλλά δύσκολος σύμμαχος του ΝΑΤΟ». Ως αποτέλεσμα, ο Ερντογάν θα επικυρώσει τελικά την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ εάν της επιτραπεί να αγοράσει περισσότερα αεροσκάφη F-16 από τις ΗΠΑ, είπε.
Η Τουρκία έχει μια δυσάρεστη σχέση με την ΕΕ, όχι μόνο λόγω των ευρωπαϊκών αντιλήψεων ότι ο Ερντογάν έχει υπονομεύσει το κράτος δικαίου στη χώρα του, αλλά και λόγω των απειλών του να στείλει στο μπλοκ εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες που στεγάζονται επί του παρόντος στην Τουρκία.
Ο Ερντογάν «προκαλεί» για την Άλωση της Πόλης λίγο μετά την επανεκλογή του
Λίγες ώρες μετά την μεγάλη νίκη του στις εκλογές, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκανε μια ανάρτηση ανήμερα της επετείου της Άλωσης της Πόλης.
Με αφορμή τη συμπλήρωση 570 ετών από την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς, ο πρόεδρος προχώρησε σε ένα νέο εθνικιστικό παραλήρημα.
Ο Ερντογάν έγραψε σε μήνυμά του στο Twitter: «Χαιρετίζω την 570η επέτειο της κατάκτησης της Κωνσταντινούπολης, που έχει χαραχθεί στην ιστορία και επισφραγίζει το γεγονός ότι η Ανατολία θα συνεχίσει να είναι η αιώνια τουρκική πατρίδα. Θυμάμαι τον Φατίχ Σουλτάν Μεχμέτ Χαν και τον ηρωικό στρατό του, που ευλογήθηκαν με τα καλά νέα του Προφήτη μας, που άνοιξε και έκλεισε την εποχή, με έλεος».
Υπενθυμίζεται ότι σε προεκλογικές του ομιλίες λίγες ημέρες πριν τις εκλογές ο Ερντογάν οραματιζόταν να πανηγυρίσει τη νίκη του μαζί με την Άλωση της Πόλης στις 29 Μαΐου.
Τα ποσοστά Ερντογάν - Κιλιτσντάρογλου στις μεγάλες πόλεις
Στην Κωνσταντινούπολη, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου έλαβε 51,78% στο δεύτερο γύρο από το 48,56% του πρώτου μια διαφορά 3,22 μονάδων. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν από την άλλη έλαβε το 48,22% από 46,68%, δηλαδή αύξηση 1,54%. Η συμμετοχή, ενώ στον πρώτο γύρο ήταν 90,53% στο δεύτερο γύρο έπεσε στο 87,82%.
Στην πρωτεύουσα Άγκυρα, ο Κιλιτσντάρογλου από 47,32% στις 14 Μαΐου αύξησε το ποσοστό του στο 51,23%, ενώ ο Ερντογάν από το 46% κατέγραψε στις 28 Μαΐου 48,77%. Η συμμετοχή ανήλθε στο 88,03% από το 91,23% στον πρώτο γύρο.
Στο κάστρο του CHP τη Σμύρνη, η κυριαρχία του Κιλιτσντάρογλου ήταν απόλυτη. Ο Πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος έλαβε 67,53% από 63,31%, ενώ ο ηγέτης του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, έλαβε 32,87% από 31,48% που πήρε στις 14 Μαΐου.
Η συμμετοχή κι εδώ κατέγραψε μείωση, καθώς από το 90,26% του πρώτου γύρου, στο δεύτερο ψήφισε το 87,23%.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου