Φόβοι για «νέα Πύλο» - Τις ίδιες διαδρομές χρησιμοποιούν εκ νέου οι δουλέμποροι της Λιβύης Στοχοποιούν την Ελλάδα οι σκληροί δουλέμποροι του Τομπρούκ. Τα φωτογραφικά ντοκουμέντα από τα δρομολόγια - θανάτου.

 


Γράφει ο Αλέξανδρος Καλαφάτης
 


Εννιά μήνες μετά το ναυάγιο αλιευτικού σκάφους με 700 πρόσφυγες και μετανάστες ανοιχτά της Πύλου, τα σκληρά κυκλώματα του Τομπρούκ της Λιβύης βάζουν στο στόχαστρο τη χώρα μας.

Ήταν 14 Ιουνίου του 2023 όταν ένα σκουριασμένο μπλε «ψαράδικο», που είχε ως σημείο εκκίνησης τις ακτές της Λιβύης, κατέληξε στο βυθό σε διεθνή ύδατα νοτιοδυτικά της Πύλου, σκορπώντας το θάνατο. Κατά την επιχείρηση διάσωσης από τις ελληνικές Αρχές βγήκαν ζωντανά στη στεριά 104 άτομα, ενώ ανασύρθηκαν νεκρά 82. Εκατοντάδες άλλοι αγνοούνται. Το κέρδος των δουλεμπόρων από το συγκεκριμένο δρομολόγιο εκτιμάται ότι ήταν περίπου 2 εκατομμύρια ευρώ.


Το ναυάγιο συγκλόνισε τη διεθνή κοινότητα. Τους μήνες που ακολούθησαν τα κυκλώματα διακινητών με έδρα την ευρύτερη περιοχή του Τομπρούκ δεν απασχόλησαν τις ελληνικές Αρχές. Αυτό ωστόσο φαίνεται ότι ήταν κάτι προσωρινό. Και αυτό διότι οι σκληροί δουλέμποροι της Λιβύης έχουν εδώ και λίγους μήνες αρχίσει να ανεβάζουν... στροφές και να «στοχοποιούν» την Κρήτη και τη Γαύδο. Το αποτέλεσμα είναι να εκτοξεύονται οι πιθανότητες ενός νέου πολύνεκρου ναυαγίου.

Τα «ταξιδιωτικά γραφεία» στο Τομπρούκ, που οργανώνουν τα δρομολόγια-θανάτου, κάνουν «χρυσές» δουλειές, ενώ γεμάτα κόσμο είναι -κατά πληροφορίες- τα περίφημα «safe house», δηλαδή οι αυτοσχέδιοι χώροι προσωρινής διαμονής των μεταναστών όπου παραμένουν μέχρι να φτάσει η ημέρα του ταξιδιού τους διά θαλάσσης. Η «ταρίφα» που ζητούν οι διακινητές είναι περίπου 5.000 δολάρια κατ' άτομο. Τα ίδια «γραφεία» που μεταφέρουν κόσμο στις ιταλικές ακτές οργανώνουν δρομολόγια προς τέσσερις προορισμούς: Νότια Κρήτη, Γαύδο, Μάλτα, Λαμπεντούζα. Όπως φαίνεται στα ντοκουμέντα που δημοσιεύει το ieidiseis, διαδίδουν στα social media «προωθητικά» βίντεο, στα οποία περιγράφουν τα σημεία εκκίνησης στις ακτές της Λιβύης και τις διαδρομές. Δίνουν μάλιστα τις αποστάσεις: Κρήτη 320 χιλιόμετρα, Λαμπεντούζα 273 χιλιόμετρα, Μάλτα 342.


Το ναυάγιο της Πύλου έγινε αφορμή για τις ειδικές υπηρεσίες της Ελλάδας προκειμένου να συλλεχθεί σειρά στοιχείων για τη δράση του δουλεμπόρων στη Λιβύη. Υπήρξαν επιβαίνοντες στο μοιραίο αλιευτικό που κατονόμασαν τα άτομα που έλαβαν τα χρήματά τους, όπως και το «γραφείο» που ανέλαβε τη διακίνησή τους. Δόθηκε ακόμα και η διεύθυνση της «έδρας» των δουλεμπόρων στη Λιβύη, ενώ αποκαλύφθηκε η «συνεργασία» τους με άτομα στην Αίγυπτο. Άλλωστε φαίνεται ότι οι Αιγύπτιοι είχαν κομβικό ρόλο στη μεταφορά των 700 ανθρώπων. Αραβόφωνα ΜΜΕ είχαν αποκαλύψει ότι συγγενείς Αιγύπτιων που έχασαν τη ζωή τους στην Πύλο κατονόμασαν στην πατρίδα τους το «αφεντικό», στο οποίο έδωσαν τα χρήματα για το ταξίδι των συγγενών τους.

Ωστόσο, τα κυκλώματα χαρακτηρίζονται ως Λερναία Ύδρα, κάτι που αποκαλύφθηκε και από τις καταθέσεις που συνέλεξε το Λιμενικό.


Αυτό που προκαλεί ανησυχία στις ελληνικές Αρχές είναι ότι οι δουλέμποροι της Λιβύης φαίνεται ότι το τελευταίο διάστημα στρέφονται με μεγαλύτερη συχνότητα προς την Κρήτη, «κόβοντας» κάποια από τα δρομολόγια προς Ιταλία. Σύμφωνα με πληροφορίες, τους τελευταίους τέσσερις μήνες έχουν φτάσει στην Κρήτη και στη Γαύδο περισσότεροι από 1.500 μετανάστες, αριθμός εξαιρετικά μεγάλος για τα δεδομένα των δύο νησιών.

Σημειώνεται ότι τα κυκλώματα που εκτελούν τα δρομολόγια Λιβύη-Ελλάδα ή Λιβύη-Ιταλία είναι διαφορετικά από αυτά που οργανώνουν τα ταξίδια από τα τουρκικά παράλια στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Η αλλαγή «στρατηγικής» των δουλεμπορικών δικτύων της Λιβύης απασχολεί έντονα τις αρμόδιες υπηρεσίες που προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν την απόφαση. Όπως είχε γράψει ρεπορτάζ της La Repubblica, στην ανατολική Λιβύη «κουμάντο» κάνει μία κυρίαρχη ομάδα διακινητών που ελέγχεται από τον στρατηγό Χαφτάρ και τρεις μικρότερες ομάδες Λίβυων διακινητών που εξακολουθούν να μη θέλουν παραχωρήσουν το «μονοπώλιο». Τα δίκτυα αυτά κερδίζουν δεκάδες εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο. Μάλιστα, κανείς δε μπορεί να αποκλείσει (αν και δεν υπάρχουν στοιχεία και αποδείξεις) κάποια «πλοκάμια» των δικτύων που βρίσκονταν πίσω από το μοιραίο δρομολόγιο της Πύλου να είναι πίσω και από τα ταξίδια που απασχολούν τους τελευταίους μήνες τις ελληνικές Αρχές.