Μαύρα σύννεφα πάνω από την οικονομία της Βρετανίας, καθώς οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων καταγράφουν σημαντική άνοδο με το κόστος δανεισμού, βάσει του 10ετούς ομολόγου, να εκτοξεύεται στο 4,89%. Πρόκειται για ένα επίπεδο, που σύμφωνα με τους αναλυτές, ανατροφοδοτεί το χρέος και καθιστά αδύνατο τον περιορισμό του χωρίς δραστικά μέτρα λιτότητας.
Σημειώνεται πως ανάλογη είναι και η τάση που καταγράφεται και στα ομόλογα των ΗΠΑ, με τον πρόεδρο της Rockefeller International, Ruchir Sharma, να προβλέπει - κόντρα στις κυρίαρχες εκτιμήσεις – πως το 2025 υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να σκάσει η αμερικανική «φούσκα». (Διαβάστε αναλυτικά ΕΔΩ).
«Θυμίζει την κρίση του 1976»
Σχετικά με τη Βρετανία, πολλοί αναλυτές συγκρίνουν την κατάσταση στην αγορά ομολόγων με αυτήν πριν από περίπου δυόμισι χρόνια, όταν η τότε πρωθυπουργός Λιζ Τρας είχε ανακοινώσει ένα προϋπολογισμό με σημαντικές φορολογικές ελαφρύνσεις, οι οποίες θα αύξαναν επιπλέον το ήδη υψηλό δημοσιονομικό έλλειμμα. Μόλις 44 ημέρες από την ανάληψη της πρωθυπουργίας, η Τρας αναγκάστηκε να παραιτηθεί και περνώντας στην ιστορία ως η πιο βραχύβιο ηγέτης στην ιστορίας της Βρετανίας.
Ωστόσο, άλλοι αναλυτές σημειώνουν πως η τρέχουσα κατάσταση θυμίζει περισσότερο τη δεκαετία του 1970, όταν η Βρετανία αναγκάστηκε να προσφύγει στο ΔΝΤ, βυθιζόμενη σε μια κρίση χρέους και διπλών ελλειμμάτων (δημοσιονομικού και εμπορικού). Τότε, το 1976, η βρετανική κυβέρνηση είχε συμφωνήσει στην εφαρμογή μέτρων λιτότητας.
Σήμερα η χώρα παρουσιάζει και πάλι το φαινόμενο των δίδυμων ελλειμάτων και ο Martin Weale, πρώην αξιωματούχος της Τράπεζας της Αγγλίας (BoE), προειδοποιεί για μια επανάληψη της ιστορίας, χωρίς το ΔΝΤ. Όπως είπε μιλώντας στο Bloomberg, εάν δεν αλλάξει κάτι ριζικά στην αγορά ομολόγων η κυβέρνηση των Εργατικών θα χρειαστεί να πάρει μέτρα λιτότητας για να καθησυχάσει τις αγορές πως θα αντιμετωπίσει το αυξανόμενο χρέος. Διαφορετικά το μέλλον της κυβέρνησης μοιάζει δυσοίωνο.
Σημειώνεται πως οι εξελίξεις έρχονται την στιγμή που οι Financial Times αποκαλύπτουν ότι ο μεγιστάνας της τεχνολογίας Έλον Μασκ, στενός συνεργάτης του Τραμπ και «υπερυπουργός» στην επερχόμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ, είχε κατ’ ιδίαν συνομιλίες με συμμάχους που αφορούσαν την ανατροπή του βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ από το αξίωμά του πριν από τις επόμενες εκλογές.
Οικονομολόγοι και επενδυτές αποδίδουν τις κινήσεις στην αγορά στον σκεπτικισμό γύρω από την υπόσχεση των Εργατικών να χρηματοδοτήσουν μια μεγάλη αύξηση των δαπανών με ταχύτερη ανάπτυξη. Η αγορά μοιάζει να χάνει σταδιακά την εμπιστοσύνη της στην κυβέρνηση σχετικά με τη δυνατότητά της να συγκρατήσει το χρέος και να ελέγξει τον πληθωρισμό. Επενδυτές των χρηματοπιστωτικών αγορών αναφέρουν ότι στις αποδόσεις των ομολόγων αντανακλώνται οι ανησυχίες σχετικά με τον τρόπο που οι Εργατικοί θα μπορούσαν να υλοποιήσουν τα δημοσιονομικά τους σχέδια, τα οποία βασίζονται σε αισιόδοξες προβλέψεις ανάπτυξης.
Επιπλέον, τα σχέδια του προϋπολογισμού για δανεισμό 140 δισ. λιρών για επενδύσεις κατά της κλιματικής αλλαγής και την ανοικοδόμηση των δημόσιων υποδομών θορύβησαν τους επενδυτές, καθώς πρόκειται για ένα ποσό σχεδόν διπλάσιο από το αναμενόμενο. Το ΔΝΤ στην τελευταία του έκθεση είχε επισημάνει πως ο κίνδυνος για το χρέος της Βρετανίας είναι «αυξημένος» και η «έλλειψη αξιόπιστων σχεδίων για την αντιμετώπισή του μπορεί να προκαλέσει δυσμενείς αντιδράσεις στην αγορά».
Εκτοξεύτηκαν οι αποδόσεις - Ο «μονόδρομος» του Στάρμερ
Την Τετάρτη, οι αποδόσεις του 10ετούς ομολόγου εκτινάχθηκαν έως και 14 μονάδες βάσης στο 4,82%, το υψηλότερο από τον Αύγουστο του 2008. Η λίρα υποχώρησε έναντι όλων των βασικών νομισμάτων, (πάνω από 1% έναντι του δολαρίου) ενώ οι μετοχές του Ηνωμένου Βασιλείου υποχώρησαν. Η Deutsche Bank εκτιμά ότι η επιβάρυνση της Βρετανίας το 2029/30, λόγω των σημερινών αποδόσεων, θα είναι 10 δισεκατομμύρια λίρες σε σχέση με ό,τι αναμενόταν. Αναλυτές του Bloomberg Economics υπολογίζουν ότι το πρόσθετο κόστος θα είναι ακόμη μεγαλύτερο, περίπου 12 δις. λίρες.
Αίσθηση προκαλεί το γεγονός πως το κόστος δανεισμού της Βρετανίας έχει αυξηθεί ταχύτερα ακόμη και σε σχέση με τη Γαλλία, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια διπλή κρίση, δημοσιονομική και πολιτική. Ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να έχει χαμηλότερο χρέος από τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ιαπωνία, τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι πλησιάζει το 100% του ΑΕΠ μετά το άλμα κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με το Γραφείο Προϋπολογισμού, το έλλειμμα εκτιμάται πως θα παραμείνει υψηλό, στο 4,5%, και το 2025 προτού υποχωρήσει τα επόμενα χρόνια, αν και με βραδύτερο ρυθμό από ό,τι αναμενόταν από την προηγούμενη κυβέρνηση.
«Δεν έχουμε δει πραγματικά τον τοξικό συνδυασμό μιας απότομης πτώσης της στερλίνας και μιας αύξησης των μακροπρόθεσμων επιτοκίων από το 1976. Αυτό οδήγησε στην προσφυγή στο ΔΝΤ», δήλωσε στο Bloomberg ο Weale, σήμερα καθηγητής οικονομικών στο King's College του Λονδίνου. Όπως τόνισε εάν οι τρέχουσες συνθήκες στην αγορά επιδεινωθούν, η κυβέρνηση του Στάρμερ δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να οδηγηθεί σε περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων για να καθησυχάσει τις αγορές σχετικά με την βιωσιμότητα του χρέους.
Ο Weale δήλωσε ότι τα προβλήματα του προϋπολογισμό είναι απόρροια πολιτικών κινήσεων πολλών ετών, καθώς οι προηγούμενοι υπουργοί Οικονομικών των Συντηρητικών απέτυχαν επίσης να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Σήμερα το χρέος βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδό του από τις αρχές της δεκαετίας του 1960. «Η πολιτική των τελευταίων 20 ετών ήταν να το αφήνουν να αυξάνεται όταν τα πράγματα πήγαιναν στραβά, και να μην το μειώνουν όταν τα πράγματα πήγαιναν καλά. Αυτό ίσως που προκαλεί έκπληξη είναι το γεγονός πως οι αγορές άρχισαν τώρα ξαφνικά να ανησυχούν για αυτό», συμπλήρωσε ο Weale
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου