(Είδος πολυτελείας θα αποτελεί σε λίγο καιρό ο καφές, αν δεν αποτελεί ήδη για ορισμένους καθώς οι ανατιμήσεις έχουν ήδη ξεκινήσει αλλά αναμένονται κι άλλες. Το αγαπημένο ρόφημα ανά τον κόσμο θα φτάσει σε νέα υψηλά καθώς ο ξηρός καιρός και η αυξανόμενη κατανάλωση στην Ασία ανεβάζουν τα μελλοντικά συμβόλαια.
Σύμφωνα με το Nikkei Asia, οι διεθνείς τιμές του καφέ robusta έχουν φτάσει σε νέα υψηλά λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών, της αυξημένης κατανάλωσης στην Ασία και της δημοτικότητας του φρούτου durian στην Κίνα.
«Τα πράγματα είναι δύσκολα με τους κόκκους καφέ και το προϊόν γίνεται πιο ακριβό», είπε ο Nguyen Huong Giang στο Cafe Giang, που βρίσκεται στην παλιά συνοικία της πρωτεύουσας του Βιετνάμ, Ανόι.
Tο καφέ ιδρύθηκε το 1946 και είναι γνωστό ως η γενέτειρα του egg coffee, μιας τοπικής σπεσιαλιτέ που παρασκευάζεται με καφέ robusta και χτυπημένα αυγά. Το αυξανόμενο κόστος έχει ασκήσει σημαντική πίεση στον προϋπολογισμό του μαγαζιού.
Ακόμα κι έτσι, οι ιδιοκτήτες του λένε ότι δεν θα αλλάξουν την τιμή των 1,38 δολαρίων ανά φλιτζάνι, που αναλογεί σε περίπου τη μισή τιμή ενός φλιτζανιού στα Starbucks. «Δεν μπορούμε να αυξήσουμε εύκολα τις τιμές όταν σκεφτόμαστε τα άτομα που έρχονται από την εποχή του παππού μου», είπε ο Giang ο οποίος ίδρυσε το κατάστημα. Το καφέ τώρα προσφέρει επίσης αρτοσκευάσματα και ολόκληρους κόκκους καφέ για να αντιμετωπίσει την οικονομική πίεση.
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης robusta στο Λονδίνο σημείωσαν νέο υψηλό στο τέλος Απριλίου, ξεπερνώντας τα 4.500 δολάρια ανά τόνο. Αν και η αγορά έχει παγώσει από τότε, οι τιμές παραμένουν υψηλότερες από ό,τι στο τέλος του περασμένου έτους, γράφουν οι Nikkei Asia.
Το Βιετνάμ κατατάσσεται ως ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός κόκκων καφέ στον κόσμο και ο μεγαλύτερος παραγωγός robusta. Ωστόσο, πολλοί αγρότες στη χώρα στρέφονται αντ' αυτού στο durian, ένα φρούτο γνωστό για την ακανθώδη εμφάνιση, τη γλυκιά γεύση και την έντονη μυρωδιά του.
Με το παρατσούκλι «ο βασιλιάς των φρούτων», το durian έχει γίνει πολύ δημοφιλές στην Κίνα τα τελευταία χρόνια. Οι εξαγωγές του Βιετνάμ στην Κίνα ξεπέρασαν τα 2 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023, πενταπλάσιο ποσό σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με τοπικές αναφορές. Περαιτέρω ανάπτυξη αναμένεται φέτος.
Η στροφή προς το durian μείωσε τη διαθέσιμη έκταση για την καλλιέργεια φυτών καφέ, μειώνοντας την προσφορά. Ο καφές αναπτύσσεται καλύτερα στις τροπικές περιοχές και η αυξανόμενη ώθηση ενάντια στην αποψίλωση των δασών έχει καταστήσει όλο και πιο δύσκολη την εύρεση νέας γης για την καλλιέργεια.
Αυτή η τάση έρχεται εν μέσω μιας μεγαλύτερης κρίσης εφοδιασμού που οφείλεται στο καιρικό φαινόμενο «Ελ Νίνιο», το οποίο έχει προκαλέσει ξηρασία στη Νοτιοανατολική Ασία. Η παραγωγή καφέ στο Βιετνάμ ανήλθε συνολικά σε 29,2 εκατομμύρια σακουλάκια των 60 κιλών από τον Οκτώβριο του 2022 και τον Σεπτέμβριο του 2023, σημειώνοντας πτώση 9,8% από έτος σε έτος, αναφέρει ο Διεθνής Οργανισμός Καφέ.
«Κάνει πολλή ζέστη και δεν υπάρχει αρκετό νερό, επομένως ο καφές δεν αναπτύσσεται καλά», είπε ο Ngoc, ένας πωλητής στην πόλη Χο Τσι Μινχ του νότιου Βιετνάμ. Έχει συμβόλαιο με ένα αγρόκτημα στην ενδοχώρα της επαρχίας Dak Nong, αλλά είπε ότι τα φυτά εκεί μαραίνονται λόγω της παρατεταμένης ξηρασίας.
Ένας άλλος παράγοντας είναι ότι μεγάλες ευρωπαϊκές και αμερικανικές εταιρείες απομακρύνονται από την υψηλής ποιότητας ποικιλία «Aράμπικα», που παράγεται κυρίως στην Κεντρική και Νότια Αμερική και στρέφονται στη σχετικά φθηνή «ρομπούστα» ως απάντηση στο αυξανόμενο κόστος μεταφοράς και καυσίμων, δήλωσε ο ιαπωνικός εμπορικός οίκος Marubeni.
Διαρθρωτικοί παράγοντες όπως η αύξηση της κατανάλωσης στη Νοτιοανατολική Ασία και την Κίνα συμβάλλουν επίσης στην κρίση. Από τον Οκτώβριο του 2022 έως τον Σεπτέμβριο του 2023, η κατανάλωση στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού ανήλθε συνολικά σε 44,5 εκατομμύρια σακούλες, πάνω από το ένα τέταρτο της παγκόσμιας συνολικής κατανάλωσης και αυξημένη κατά 12% τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια. Η παγκόσμια κατανάλωση στο σύνολό της αυξήθηκε μόλις κατά 1% κατά τη διάρκεια της περιόδου. Στο Βιετνάμ, έχει γίνει συνηθισμένο θέαμα για άνδρες και γυναίκες κάθε ηλικίας να κάθονται και να συνομιλούν πίνοντας καφέ στο πεζοδρόμιο.
Αν και η χώρα λέγεται ότι άρχισε να καλλιεργεί καφέ κατά τη διάρκεια της γαλλικής αποικιακής περιόδου τον 19ο αιώνα, το ρόφημα άρχισε να κερδίζει δημοτικότητα μόλις τη δεκαετία του 1980. Έκτοτε, η ζήτηση αυξήθηκε καθώς αναπτύχθηκε η οικονομία του Βιετνάμ. Η κατανάλωση στις χώρες παραγωγής καφέ της Νοτιοανατολικής Ασίας ήταν σε μεγάλο βαθμό κόκκοι χαμηλής ποιότητας που δεν ήταν κατάλληλοι για εξαγωγή. Όμως, με τον πολλαπλασιασμό των μεγάλων αλυσίδων η τοπική ζήτηση για υψηλής ποιότητας κόκκους αυξάνεται.
Eρχονται ανατιμήσεις μετά το Πάσχα
Ανατιμήσεις της τάξεως 15 με 20% θα πρέπει να περιμένει ο Έλληνας καταναλωτής τόσο στα ράφια των σουπερ μάρκετ όσο και στην εστίαση.
Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, οι αυξήσεις στην χονδρική τιμή του καφέ θα περάσουν και στη λιανική, καθώς οι εταιρείες επεξεργασίας και εμπορίας καφέ δηλώνουν αδυναμία να τις απορροφήσουν.
Η λιανική τιμή μάλιστα εκτιμάται ότι θα φτάσει στα καφεκοπτεία τα 21 με 23 ευρώ το κιλό από 19-20 ευρώ που ήταν τον Απρίλιο 2024.
Η άνοδος αυτή δεν θα συμπαρασύρει μόνο τις τιμές στο ράφι των σούπερ μάρκετ αλλά και στα καταστήματα εστίασης, επομένως η τιμή του εσπρέσο μπορεί να φτάσει τον Ιούνιο ακόμα και στα 2,4 ευρώ από 2 που είναι σήμερα, ενώ οι κάψουλες που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ μπορεί να ξεπεράσουν ακόμη και τα 5 ευρώ.
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Καφέ, Αναστάσιος Γιανκόγλου μίλησε στην ΕΡΤ για τις ανατιμήσεις και εξήγησε ότι οι ανοδικές τάσεις στην τιμή του καφέ άρχισαν λόγω της λειψυδρίας του Βιετνάμ, υπενθυμίζοντας πως πρόκειται για την δεύτερη παραγωγό χώρα σε καφέ στον κόσμο, που καλλιεργεί και εξάγει την ποικιλία Robusta.
«Μέχρι στιγμής η ποικιλία αυτή κατέγραψε άνοδο της τάξεως του 50%, οπότε καταλαβαίνετε ότι αυτό έχει συμπαρασύρει και την τιμή της arabica».
«Το σίγουρο είναι ότι εάν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση εκ των πραγμάτων μετά το Πάσχα θα προβούμε και εμείς σε ανατιμήσεις» προειδοποίησε ο κ. Γιαγκόγλου.
Χρηματιστήριο καφέ
Είναι ενδεικτικό πως η χρηματιστηριακή τιμή της ποικιλίας Robusta έχει «εκτιναχθεί» στα 4.500 δολάρια/τόνο τον Μάιο 2024, από 2,689 δολάρια/τόνο που ήταν τον Ιανουάριο 2024. Η χρηματιστηριακή τιμή της ποικιλίας Arabica αγγίζει τα 220 σεντς/λίβρα τον Μάιο, από τα 162,92 σεντς/λίβρα τον Φεβρουάριο.
Πέρα από την ξηρασία που επιβαρύνει το Βιετνάμ, στο κόστος εισαγωγής του καφέ έχουν επιδράσει και οι γεωπολιτικές εξελίξεις, με τις επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα, που έχουν προκαλέσει αύξηση των ασφαλίστρων και τριπλασιασμό των ναύλων, καθώς τα πλοία αναγκάζονται να κάνουν τον περίπλου της Αφρικής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου